Realizowany przez pracowników i studentów Katedry Hydrobiologii Uniwersytetu Szczecińskiego oraz Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Szczecinie projekt ochrony siedlisk włosieniczników i udrożenienia korytarza ekologicznego zlewni Drawy wygrał konkurs Fish Passage 2020 – międzynarodowej konferencji na temat drożności rzek.
Komitet oceniający (The Fisheries Engineering and Science Project Award Task Group) poszukiwał projektów wykorzystujących najnowszą wiedzę w przywracaniu drożności rzek oraz poprawy stanu siedlisk i gatunków zagrożonych. Rzeki to siedliska istotne dla wielu gatunków zwierząt, ale szczególnie dla gatunków, w tym ryb i minogów, które całe życie spędzają w wodzie. Niektóre z nich przemieszczają się na niewielkie odległości, inne odbywają dalekie wędrówki trwające kilka lat. Na swych życiowych szlakach muszą stawić czoła wielu wyzwaniom, zanim po wylęgu z ikry dziki narybek dorośnie i osiągnie dojrzałość, aby odbyć skuteczne tarło dające początek następnemu pokoleniu. W projekcie „Czynna ochrona siedlisk włosieniczników i udrożnienie korytarza ekologicznego zlewni rzeki Drawy w Polsce” jednym z głównych zadań jest zapewnienie takich miejsc oraz dostępu do nich. Drugim celem jest ochrona i poprawa stanu ekologicznego rzek włosienicznikowych, siedlisk gatunków uznanych za najcenniejsze z rodzimych.
Projekt oraz inwestycje realizowane w jego ramach przyczyniają się do znaczącej poprawy sytuacji ekologicznej na Drawie, przede wszystkim do odbudowania populacji łososia poprzez przywrócenie tarlisk ryb łososiowatych, oraz do udrożnienia rzeki i zachowania jej naturalnych walorów, szczególnie istotnych z punktu widzenia rozwoju turystyki. Podjęto szereg działań ukierunkowanych na poprawę funkcjonowania środowiska rzecznego na objętych projektem obszarach np. przywrócono drożność koryt rzecznych – poprawa drożności Drawy jest realizowana w miejscach barier uniemożliwiających migrację ryb i minogów na obszarze całej zlewni, a więc także w Drawieńskim Parku Narodowym; wprowadzono usprawnienia hydrotechniczne – udrożnienie korytarza ekologicznego odbywa się poprzez dostosowanie budowli hydrotechnicznych do ekologii migrujących gatunków; stworzono tarliska w korytach rzek; zbudowano zaporę przeciwerozyjną w dolinie Drawy koło Głuska; przywrócono populację rdestniczki gęstej.
Ważnym celem jest również zwiększenie świadomości społeczeństwa dotyczącej zagadnień usług ekosystemowych i zrównoważonego rozwoju gospodarczego w rejonie rzek włosienicznikowych, w tym przeciwdziałanie kłusownictwu, optymalizacja ruchu turystycznego, edukacja i informacja między innymi wśród społeczności lokalnej. W ramach projektu odbywają się cykliczne edukacyjne spływy kajakowe, które stwarzają możliwość indywidualnego obcowania z dziką przyrodą rzek oraz zachodniopomorskimi krajobrazami. Połączenie edukacji z rozrywką pozwala na swobodną wymianę informacji pomiędzy gośćmi spływu oraz organizatorami. Istotne w tym względzie są także organizowane akcje sprzątania rzek wraz z przyległymi do niej terenami. Tego rodzaju aktywność sprawia, że ludzie zaczynają dbać o środowisko naturalne tego terenu oraz zabiegać o poprawę sytuacji ekologicznej i gospodarczej, związanej z rzeka Drawą, dostrzegając istotność zachowania środowiska naturalnego w tym likwidowania skutków szkodliwego wpływu działalności człowieka.
Zespół Uniwersytetu Szczecińskiego składający się z naukowców (prof. dr hab. Robert Czerniawski, dr Tomasz Krepski, dr Łukasz Sługocki) i studentów kierunku ochrona i inżynieria środowiska przyrodniczego (Katarzyna Kuczyńska, Aleksandra Haba, Wiktor Wańczyk, Szymon Truszkowski), w porozumieniu z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Szczecinie, realizuje zadania w zakresie monitoringu prowadzonych działań i ich wpływu na stan przyrodniczy Drawy.
Projekt miał zostać oficjalnie zaprezentowany podczas tegorocznej konferencji Fish Passage 2020 w Lizbonie, jednak ze względu na utrzymującą się pandemię, wydarzenie odwołano. W najbliższym czasie planowane jest zaprezentowanie projektu podczas serii webinarów przygotowywanych przez organizatora konferencji.
źródło: USz, GDOS