Granty Narodowego Centrum Nauki nie są jedyną możliwością kształtowania ścieżki kariery naukowej i nie powinny być głównym instrumentem prowadzonej polityki kadrowej – pisze agencja w odpowiedzi na postulaty zmiany wymogów zatrudniania na stanowisku starszego badacza.
Kilka miesięcy temu grono naukowców wystosowało list otwarty do Rady NCN, w którym domagali się zmiany wymogów zatrudniania na stanowisku starszego badacza (Senior Researcher) w konkursach Narodowego Centrum Nauki. Zdaniem autorów petycji obecne kryteria ograniczają doświadczonym badaczom dostęp do pracy, do której posiadają oni odpowiednie kwalifikacje. Postulowali wyłanianie ich w otwartym konkursie, a także finansowanie w pełni przez NCN etatowych wynagrodzeń dla starszych badaczy, podobnie jak to jest w przypadku stanowiska typu post-doc. Listę zamykała propozycja zniesienia kryterium wymogu mobilności zagranicznej połączonego z arbitralnym wskazaniem długości jej trwania.
Rada NCN zajęła się sprawą na posiedzeniach w marcu i kwietniu. W odpowiedzi, podpisanej przez prof. Jacka Kużnickiego, przewodniczącego tego gremium, nie podzielono argumentacji, jakoby obowiązujące w konkursach
zasady ograniczały zatrudnianie doświadczonych naukowców i dyskryminowały ich dostęp do pracy.
W opinii Rady NCN granty Narodowego Centrum Nauki nie są jedyną możliwością kształtowania ścieżki kariery naukowej badaczy i nie powinny być głównym instrumentem prowadzonej polityki kadrowej. Stanowisko badacza zostało utworzone w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań projektowych, a udział doświadczonych uczonych zwiększa szanse na sukces naukowy ambitnych pomysłów. Kierownik projektu powinien wiedzieć, jakich wykwalifikowanych specjalistów potrzebuje do realizacji zadań w projekcie oraz jakie umiejętności i doświadczenie są wymagane od poszczególnych członków zespołu wykonawców. Dlatego też celowo wprowadzony został wymóg przedstawiania we wniosku CV osoby planowanej do zatrudnienia na stanowisku badacza. Dzięki temu eksperci mogą ocenić, czy utworzenie takiego stanowiska jest zasadne i czy wskazana osoba posiada odpowiedni dorobek, unikalne kompetencje i specjalistyczne kwalifikacje, niezbędne do realizacji zaplanowanych w projekcie
badań – napisała Rada NCN.
Zdaniem agencji, wprowadzenie otwartych konkursów mogłoby spowodować, że stanowiska doświadczonych badaczy „byłyby planowane w wielu wnioskach składanych w konkursach OPUS i MAESTRO, po to, aby zdobywać
dodatkowe fundusze na etaty”, a ograniczony budżet NCN uniemożliwiałby ich realizację. Rada wskazuje również, że odbiłoby się to negatywnie na średnich kosztach projektu badawczego, co miałoby swoje konsekwencje w obniżeniu współczynnika sukcesu w tych konkursach.
Te same powody skłoniły Radę do dezaprobaty dla propozycji pełnego finansowania przez NCN wynagrodzenia na omawianym stanowisku. Zmniejszenie udziału środków własnych podmiotu realizującego grant stwarzałoby, w ocenie agencji, ryzyko zbyt częstego, i nadmiarowego w stosunku do potrzeb projektu, planowania stanowiska Senior Researchera.
Rada NCN ma pełne prawo do określania zasad przyznawania środków finansowych w ramach konkursów. Dodatkowe wymagania, jakie należy spełnić do zatrudniania osób na stanowiskach finansowanych przez NCN, służyć mają wzmacnianiu zespołów badawczych wykwalifikowanymi specjalistami, którzy będą gwarantem realizacji projektów na najwyższym poziomie. W naszej opinii, obowiązujące w NCN regulacje nie są niezgodne z ogólnymi zasadami i wymaganiami opisanymi w Europejskiej Karcie Naukowca – czytamy w piśmie.
Z przychylnością spotkał się natomiast argument wskazujący na trudności, zwłaszcza w przypadku kobiet, w spełnieniu wymogu mobilności zagranicznej wymaganego dla osób planowanych do zatrudnienia na stanowisku starszego badacza. Jak zaznaczył w odpowiedzi prof. Jacek Kuźnicki, kryterium to zniesiono i od połowy czerwca obowiązują już nowe zasady zatrudniania na stanowisku Senior Researchera w konkursach OPUS i MAESTRO.
MK