Aktualności
Sprawy nauki
20 Września
Opublikowano: 2018-09-20

Nowe rozporządzenie ws. dyscyplin podpisane

W czwartek, 20 września, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jarosław Gowin podpisał rozporządzenie dotyczące dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych. Przewiduje ono, że będą 44 dyscypliny naukowe i 3 artystyczne.

Obowiązująca do tej pory klasyfikacja uwzględniała 8 obszarów, 22 dziedziny i 102 dyscypliny. Celem nowego zestawienia było odejście od sztucznego zawężania badań, dostosowanie klasyfikacji dyscyplin do standardów międzynarodowych i możliwość uczciwej oceny działalności naukowej. Z wyliczeń resortu wynika, że w ponad 1/5 wszystkich dyscyplin naukowych badania uprawia jedynie setka badaczy. W przypadku trzech dyscyplin liczba reprezentujących pracowników naukowych jest natomiast mniejsza niż 24. Przy tak niewielkiej próbie badaczy przeprowadzenie rzetelnej ewaluacji, stanowiącej sedno tzw. Reformy Gowina, wydaje się praktycznie niemożliwe. Punktem wyjścia do opracowania nowej klasyfikacji jest systematyka dziedzin i dyscyplin przyjęta przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

W stosunku do konsultowanego projektu rozporządzenie zakłada istnienie dwóch dyscyplin naukowych więcej. Osobną dyscypliną będzie m.in. astronomia, choć pierwotnie była włączona do „nauk fizycznych”. Minister Gowin podkreślił, że wydzielenie tej dyscypliny było jego osobistą decyzją i wyjaśnił, że przekonał go do tego światowy dorobek polskich astronomów oraz ich determinacja, w wyniku której Polskiemu Towarzystwu Astronomicznemu udało się zebrać ponad 8 tys. podpisów w sprawie utrzymania statusu astronomii jako samodzielnej dyscypliny naukowej.

W odpowiedzi na postulat zgłoszony przez Obywateli Nauki, „nauki o kulturze i sztuce” rozdzielono na dwie dyscypliny: „nauki o kulturze i religii” oraz „nauki o sztuce”. Kolejna zmiana to wydzielenie osobnej dyscypliny nauk leśnych (w projekcie jedną dyscypliną było „rolnictwo, leśnictwo i rybactwo”). Z kolei proponowane w projekcie „medycynę kliniczną i stomatologię” oraz „podstawowe nauki medyczne i farmaceutyczne” skonsolidowano w nową dyscyplinę „nauki medyczne”.

W rozporządzeniu za osobną dziedzinę naukową uznana jest teologia, a prawo kanonicze potraktowane zostało jako odrębna dyscyplina w dziedzinie nauk społecznych. W interpretacji prawników, zdaniem szefa resortu, do takiego rozwiązania zobowiązuje Polskę konkordat.

Z zestawienia w rozporządzeniu zniknęła natomiast „biotechnologia”. Ponieważ jest to obszar nauki ściśle powiązany z bardzo różnymi badaniami, prowadzonymi nawet w różnych dziedzinach, zdecydowano, że zamiast wydzielać kilka dyscyplin biotechnologii, badania w tych zakresach podlegać będą pod te dyscypliny.

Ministerstwo tłumaczy, że nowy podział dyscyplin został opracowany przede wszystkim na potrzeby przeprowadzenia uczciwej oceny jakości działalności naukowej. Do tej pory w ramach ewaluacji zestawiano – w przypadku uczelni – wydziały, które zwykle nie były porównywalne pod względem zakresu przedmiotowego prowadzonych badań. W nowym systemie ewaluacji podlega działalność naukowa całej uczelni w poszczególnych dyscyplinach.

Zaproponowana klasyfikacja została opracowana w oparciu o propozycje przygotowane przez przedstawicieli Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów, Komitetu Polityki Naukowej, Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych.

MK

(Źródło: PAP, MNiSW)

Nowy podział dyscyplin

 

 

Dyskusja (0 komentarzy)