Ponad 875 mln złotych trafiło w ubiegłym roku na badania, stypendia i staże podoktorskie realizowane przez młodych uczonych w ramach konkursów Narodowego Centrum Nauki. Suma ta stanowi 54% środków rozdysponowanych przez agencję.
O wsparciu dla młodych badaczy rozmawiali goście Anny Korzekwy-Józefowicz w kolejnym odcinku podcastu „Nauka to przede wszystkim ludzie”. Dzięki finansowaniu uzyskanemu w konkursach NCN, osoby rozpoczynające swoją naukową karierę mają szansę nie tylko na zrealizowanie projektów czy zbudowanie własnych zespołów, ale także na stypendia w szkołach doktorskich lub zatrudnienie w jednostkach naukowych. Dodatkowo współpraca Centrum z Narodową Agencją Wymiany Akademickiej umożliwia realizację staży w czołowych ośrodkach zagranicznych.
W ubiegłym roku w konkursach krajowych i międzynarodowych młodzi naukowcy otrzymali na badania, stypendia i staże podoktorskie ponad 875 mln złotych. Kwota ta stanowi 54% środków przyznanych przez NCN i jest o 3% wyższa niż w roku 2021 – raportuje dr Anna Strzebońska, kierowniczka Zespołu do spraw analiz i ewaluacji Narodowego Centrum Nauki.
W ciągu sześciu lat (od 2016 roku), od kiedy agencja zaczęła prowadzić tego typu monitoring, udział środków dla młodych badaczy w ogólnej wartości grantów wzrósł aż o 11%. Z danych NCN wynika, że w tym okresie rozdysponowano wśród naukowców na początkowych etapach kariery 9,8 mld zł. Znacznie szerszą perspektywę czasową, bo aż 12 lat, obejmuje z kolei zestawienie skuteczności grantowej. Wskaźnik ten w przypadku młodych uczonych jest nieznacznie wyższy w porównaniu z ich kolegami będącymi na zaawansowanych etapach rozwoju naukowego (40% vs. 38%).
Kiedy rozpoczynałem studia doktoranckie i przenosiłem się z Łodzi do Warszawy, nie dawałem sobie dużych szans na sukces. Z pewną nieśmiałością wziąłem udział w PRELUDIUM i okazało się, że za pierwszym podejściem udało mi się dostać grant. Był to główny motor w moim doktoracie. Dzięki temu zrobiłem cykl badań, który później opublikowałem. Później złożyłem wniosek o ETIUDĘ i też ją otrzymałem. Dziś moja siedmioosobowa pracownia istnieje w głównej mierze dzięki NCN-owi i grantom, które udało się po drodze zdobyć. Jakby nie patrzeć, to obecnie podstawowa strategia budowania zespołu badawczego w Polsce – zauważa dr hab. Łukasz Okruszek, laureat w sumie sześciu grantów NCN, od 2019 roku kierujący Pracownią Neuronauki Społecznej w Instytucie Psychologii PAN.
Dużą część dyskusji tego odcinka poświęcono na omówienie konkursów adresowanych do młodych badaczy. Już od dawna Rada NCN zastanawia się np. nad zmianą zasad w PRELUDIUM BIS. Miał on prowadzić do zwiększenia liczby doktorantów w szkołach doktorskich, ale okazał się mniej atrakcyjny niż zakładano.
W najbliższej edycji planujemy istotną zmianę, a mianowicie rezygnację przy rozliczeniu projektu z wymogu uzyskania stopnia doktora przez doktoranta, który był finansowany z grantu. Rozliczenie projektu będzie więc następowało podobnie jak w innych konkursach na podstawie wyników badań, publikacji, a nie wypełnienia elementu formalnego – zapowiada prof. Joanna Golińska-Pilarek, członkini Rady NCN.
Całego odcinka podcastu prowadzonego można posłuchać tutaj.
Przypomnijmy, że w dniach 10–11 maja w Wrocławiu odbędą się Dni Narodowego Centrum Nauki. To cykliczna impreza, której celem jest zaprezentowanie oferty agencji badaczkom i badaczom pracującym w ośrodkach akademickich i naukowych w całym kraju oraz zachęcenie ich do udziału w konkursach. Odbywa się od 2013 roku i za każdym razem w innej części Polski.
Dziewiątą edycję wydarzenia zaplanowano w stolicy Dolnego Śląska. Program obejmuje m.in. spotkanie Rady NCN ze środowiskiem naukowym regionu, a także dyskusję na temat oferty grantowej, zasad rządzących procedurami konkursowymi i odwoławczymi oraz ostatnich zmian regulaminów. Nowością będą trzy warsztaty dla wnioskodawców dotyczące oceny wniosków w NCN. Ich uczestnicy wcielą się w rolę ekspertów oceniających wnioski o finansowanie projektów badawczych. Materiałem do pracy „mock-panelu” będą autentyczne wnioski, których autorzy zgodzili się na wykorzystanie ich w celach szkoleniowych. Warsztaty podzielone na trzy grupy (HS, ST i NZ) mają na celu nie tylko symulację procesu oceny wniosków w NCN, lecz również przekazanie wiedzy na temat procedur i zasad konkursowych Centrum.
Część spotkań ma charakter otwarty, na niektóre obowiązuje wcześniejsza rejestracja. Szczegółowy program wydarzenia na stronie internetowej Narodowego Centrum Nauki.
MK