Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę, która powołuje do życia Sieć Badawczą Łukasiewicz. W jej ramach działać będzie 37 instytutów badawczych oraz PORT – Polski Ośrodek Rozwoju Technologii.
Celem sieci jest prowadzenie badań aplikacyjnych i prac rozwojowych ważnych dla państwa. W uzasadnieniu ustawy napisano, że sieć zapewni bardziej efektywną współpracę instytutów badawczych, które wejdą w jej skład, m. in. dzięki ujednoliceniu mechanizmów zarządzania finansami, zasobami ludzkimi, nieruchomościami oraz prawami własności intelektualnej, a także umożliwi efektywny nadzór nad działalnością zintegrowanych w niej instytutów. Sieć ma stanowić „pomost” między nauką a gospodarką. Jej zadaniem będzie też prowadzenie działalności mającej na celu kształtowanie świadomości społecznej na temat zaawansowanych technologii.
– Cieszę się, że na naszych oczach projekt poselski, nad którym prace rozpoczęło Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, znalazł swój szczęśliwy koniec – powiedział wicepremier Jarosław Gowin, szef resortu nauki. – Wreszcie państwo polskie będzie miało do dyspozycji zintegrowane i efektywnie działające zaplecze technologiczne – dodał.
– Celem podstawowym sieci jest koordynacja działań różnych instytutów. Do tej pory działały one w rozproszeniu, wytracając swój potencjał. Sieć, dzięki swojej konstrukcji, będzie służyła integracji tych potencjałów, a także efektywności działań organizacyjnych – stwierdził wiceminister nauki Piotr Dardziński, pełnomocnik rządu ds. reformy funkcjonowania instytutów badawczych.
W Polsce działa w tej chwili 111 instytutów badawczych, które są nadzorowane przez 16 ministrów. To w oczywisty sposób wpływa na rozproszenie zasobów – ludzkich, finansowych i intelektualnych. Instytuty nie są w stanie osiągnąć tzw. efektu skali. Niemal jedna trzecia podmiotów osiąga wyższe przychody z najmu nieruchomości niż ze sprzedaży usług B+R. Podobnie z patentami – aż 32 instytuty (28 proc.) w latach 2009–2015 nie uzyskały ani jednego patentu.
Sieć Badawcza Łukasiewicz połączy 37 instytutów (teraz w większości podległych Ministerstwu Przedsiębiorczości i Technologii), a także spółkę PORT (Polski Ośrodek Rozwoju Technologii). Ich koordynacją zajmie się nowo utworzone Centrum Łukasiewicz – z siedzibą w Warszawie – które będzie państwową osobą prawną. Zadaniem instytucji będzie również m.in. zapewnienie środków finansowych i mechanizmów współpracy podmiotów tworzących sieć oraz komercjalizacja wyników badań naukowych i prac rozwojowych.
Na czele Centrum Łukasiewicz ma stanąć prezes (powoływany przez ministra nauki) i najwyżej czterech wiceprezesów oraz rada składająca się z sześciu członków i przewodniczącego. Przy prezesie działać będzie kolegium doradców składające się z 20 członków, w tym 10 przedstawicieli środowiska społeczno-gospodarczego lub finansowego, pięciu przedstawicieli środowiska naukowego i pięciu dyrektorów instytutów.
Każdym z instytutów, które wejdą w skład sieci, będzie kierował dyrektor wraz z radą. Dyrektorów będzie powoływać prezes Centrum Łukasiewicz na pięcioletnią kadencję. W skład rady ma wejść od 9 do 15 osób. Nie więcej niż 40 proc. jej składu mają stanowić pracownicy instytutu. Pozostałych powoływać ma prezes na wniosek dyrektora instytutu. Kluczowymi partnerami w prowadzeniu swojej działalności mają być dla instytutów przedsiębiorcy i uczelnie.
Pracownicy Centrum Łukasiewicz i instytutów będą zatrudnieni w dwóch pionach: badawczym i wsparcia. Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 kwietnia.
Sieć Badawczą Łukasiewicz tworzyć będą:
MK
Źródło: MNiSW, Nauka w Polsce