Aktualności
Sprawy nauki
09 Maja
Źródło: UMCS
Opublikowano: 2023-05-09

Prof. Iwona Hofman: Chcę wzmocnić status towarzystw jako podmiotów nauki

W tej chwili podejmujemy próby zmiany ustawy o stowarzyszeniach. Na początku czerwca planowana jest konferencja w Senacie, poświęcona projektom nowelizacji ustaw, które umożliwiłyby towarzystwom takie funkcjonowanie, jak innym podmiotom naukowym, czyli np. aplikowanie o granty – zapowiada prof. Iwona Hofman, przewodnicząca Rady Towarzystw Naukowych przy Prezydium PAN.

W marcu prof. dr hab. Iwona Hofman, kierująca Instytutem Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach UMCS, otrzymała powołanie na przewodniczącą Rady Towarzystw Naukowych przy Prezydium PAN. To jej druga kadencja. W uzasadnieniu napisano, że „decyzja ta jest wyrazem uznania dla dotychczasowych osiągnięć naukowych oraz działalności na rzecz integracji środowiska naukowego i rozwoju towarzystw naukowych”. Prof. Hofman jest pierwszą kobietą oraz pierwszym naukowcem z Lublina powołanym na to stanowisko w 60-letniej historii Rady Towarzystw Naukowych.

Miałam znakomitych poprzedników, m.in. profesorów: Bogdana Suchodolskiego, Szczepana Pieniążka, Klemensa Szaniawskiego, Gerarda Labudę, Adama Bielawskiego, Włodzimierza Ostrowskiego, Jana Strelaua i Zbigniewa Gruszewskiego – wymienia prof. Hofman, która w RTN pracuje już od 2011 r.

Rada jest społecznym, ogólnopolskim organem przedstawicielskim ponad 370 towarzystw i stowarzyszeń naukowo-technicznych w Polsce. W tym roku świętuje swoje 60-lecie – utworzono ją w 1963 roku. Początkowo funkcjonowała w ramach Polskiej Akademii Nauk jako Rada Towarzystw Naukowych i Upowszechniania Nauki. Taką nazwę nosiła do 1975 r. Jej głównym zadaniem jest koordynowanie działalności towarzystw ogólnych, specjalistycznych, regionalnych, federacji towarzystw oraz stowarzyszeń naukowo-technicznych, czyli podmiotów, które spełniają kryteria naukowości i są zarejestrowane w Polsce. Podejmuje działania pokazujące ich potencjał naukowy i społeczny przez promowanie różnych form aktywności towarzystw. Od kilku kadencji skupia się także na znalezieniu sposobów finansowania towarzystw ze środków budżetowych państwa

W tej chwili w RTN podejmujemy próby zmiany ustawy o stowarzyszeniach. Chcę wzmocnić status towarzystw jako podmiotów nauki. Na początku czerwca, czyli praktycznie w rocznicę 60-lecia Rady, planowana jest konferencja w Senacie, poświęcona projektom nowelizacji ustaw, które umożliwiłyby towarzystwom takie funkcjonowanie jak innym podmiotom naukowym, czyli np. aplikowanie o granty – zapowiada medioznawczyni z UMCS.

W 2011 r. stanęła na czele Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej. W jego strukturze znajduje się kilkanaście sekcji, m.in. związanych z historią mediów, nowymi mediami, komunikowaniem politycznym. PTKS promuje wiedzę o mediach i komunikacji społecznej, wydaje też serię wydawniczą zawierającą zarówno autorskie prace polskich badaczy, jak i tłumaczenia najważniejszej literatury zagranicznej. Za kadencji prof. Hofman utworzono także dyscyplinę nauki o komunikacji społecznej i mediach, która zastąpiła nauki o mediach.

Rola PTKS została podkreślona w momencie, w którym podjęliśmy starania o utworzenie Komitetu Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach PAN. Komitet ten pod moim kierunkiem działał do grudnia ubiegłego roku. Ale w ostatnim czasie Wydział I – Nauk Humanistycznych i Społecznych PAN podjął uchwałę o nadaniu mu statusu komitetu naukowego, co oznacza, że przystępujemy do wyborów na pełną kadencję. I to jest ostatni etap formalizacji dyscypliny nauki o komunikacji społecznej i mediach w Polsce – podkreśla prof. Hofman.

Jak zauważa, kształcenie na kierunkach medioznawczych jest obecnie bardzo popularne. Za największe ośrodki specjalizujące się w tej dziedzinie uznawano przez długi czas Uniwersytet Warszawski i UMCS. Do 2019 roku tylko one miały pełne uprawnienia akademickie.

Dzisiaj to już kilkanaście jednostek – zasady ewaluacji spowodowały, że ośrodki, które posiadają kategorię B+, również zyskały pełne uprawnienia. A dydaktykę w tym zakresie, wliczając również uczelnie zawodowe, prowadzi 35 jednostek. Może to świadczyć o rozwoju dyscypliny proporcjonalnym do rozwoju mediatyzacji świata. Mamy intuicyjne poczucie, że media są wszechobecne, wszechogarniające, dyktują nam obraz świata i nas w nim, ale powinna temu towarzyszyć obiektywna, oparta na teorii próba wytłumaczenia, dlaczego tak się dzieje oraz rekomendowanie, jak można żyć z mediami, nie podlegając ich władzy. Musimy mówić o mądrym korzystaniu z mediów i traktowaniu ich jako źródła informacji, wiedzy i zabawy.

Liczba badaczy deklarujących udział w dyscyplinie sięga już ponad tysiąca osób, co – jak zaznacza prof. Iwona Hofman – dla nauki o komunikacji społecznej i mediach, funkcjonującej zaledwie od 10 lat, jest dużym osiągnięciem. To właśnie głównie ich zadaniem powinna być edukacja medialna społeczeństwa.

Moim zdaniem powinna ona mieć na celu pokazanie potencjału mediów, czyli ich dobrych i złych stron. Uzmysławiać odbiorcom, że media stanowią źródło informacji, podręczne narzędzie gwarantujące możliwość łatwej orientacji w świecie, budowania relacji z otoczeniem, rówieśnikami, ale także uświadamiać, jak wiele niebezpieczeństw wynika z anonimizacji przekazu, dezinformacji, bezrefleksyjnego przyjmowania, że to, co przeczytam lub zobaczę na ekranie telewizora, telefonu czy komputera jest w stu procentach prawdą. Edukacja medialna zakłada kształtowanie krytycznej postawy wobec przekazu medialnego m.in. poprzez przedstawienie mechanizmów przetwarzania informacji – zwraca uwagę dyrektorka Instytutu Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach UMCS.

Jednostka ta niedawno uruchomiła kierunek nowe media sprofilowany tak, aby pogłębić wiedzę, kompetencje w zakresie języka, komunikacji, formatów, gatunków przydatnych podczas funkcjonowania w przestrzeni nowych mediów. Studia będą nastawione na zdobywanie umiejętności praktycznych, m.in. poznanie podstaw języka komunikacji i jego specyfiki w mediach internetowych, a także poszerzenie wiedzy na temat ochrony własności intelektualnej.

Magdalena Cichocka, MK, źródło: „Wiadomości Uniwersyteckie”

Dyskusja (1 komentarz)
  • ~akademik 09.05.2023 11:20

    Dziękuję !! Popieram i liczę na duże wsparcie środowiska !!!