Przepisy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce są wystarczające do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do całości wynagrodzenia nauczyciela akademickiego – napisało Ministerstwo Finansów, potwierdzając tym samym interpretację podatkową resortu nauki.
W styczniu wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin wystosował pismo z prośbą o uwzględnienie w procesie konsultacji projektu interpretacji ogólnej dotyczącej możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do części wynagrodzenia z tytułu rozporządzania prawami autorskimi, specyfiki działalności pracowników naukowych uczelni. Przekonywał w nim, że „zawód nauczyciela akademickiego, mimp pewnych ram prawnych, jest zawodem o charakterze zbliżonym do tzw. wolnego zawodu. Nauczyciel akademicki zatem wykonuje swoje zadania jedynie w części w sposób podporządkowany i nadzorowany przez pracodawcę. Znaczna część zadań typowych dla nauczycieli akademickich i uwzględnianych także w ocenach ich pracy to wynik inwencji twórczej i swobodnie prowadzonej działalności badawczej, publikacyjnej”. Podkreślał dalej, że do obowiązków nauczycieli akademickich należy tworzenie materiałów do zajęć, sylabusów, wykładów, seminariów, artykułów, monografii itp., a działalność ta wymagana i wynagradzana w ramach stosunku pracy jest niemożliwa do odrębnej jednostkowej wyceny, zaś publikacje w czasopismach naukowych nie tylko nie prowadzą do uzyskania przez nauczyciela akademickiego przychodu, ale z reguły wymagają wniesienia opłaty z tytułu publikacji. „Ponadto w przypadku publikacji artykułów naukowych nauczyciel akademicki afiliuje swoją publikację na rzecz danej uczelni, nie przenosząc jednak na nią praw autorskich” – pisał minister nauki i szkolnictwa wyższego, dodając, że ustawa 2.0 jednoznacznie przesądza o zakwalifikowaniu całości efektów pracy nauczycieli akademickich jako działalności twórczej (niezależnie od faktycznej formy tej działalności), bez konieczności wykazania spełnienia warunków ogólnych w zakresie powstania utworu, dysponowania dowodami potwierdzającymi jego stworzenie oraz wyraźne wyodrębnienie honorarium od innych składników wynagrodzenia.
Interpretację tę potwierdził właśnie w odpowiedzi na to pismo podsekretarz stanu w ministerstwie finansów Filip Świtała. Dowodzi, że „praca nauczyciela akademickiego ma twórczy, indywidualny charakter, a ustawowy zakres obowiązków nauczycieli akademickich wymaga podejmowania we wszystkich obszarach aktywności zawodowej (całość wykonywanych obowiązków nauczyciela akademickiego) działalności twórczej (utwór) w rozumieniu ustawy o prawie autorskim”. Dalej czytamy, że zakresem podmiotowym powyższej regulacji objęto wszystkich nauczycieli akademickich, niezależnie od podstawy prawnej zatrudnienia oraz rodzaju uczelni. Mając na względzie zasady przygotowania interpretacji w duchu „polityki 3P” (przejrzystość, prostota i przyjazność systemu podatkowego), ministerstwo finansów uznało przepisy ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, w szczególności art. 115 (obowiązki nauczyciela akademickiego), art. 116 ust. 7 (twórczy, indywidualny charakter całości pracy nauczyciela akademickiego) oraz art. 128 ust. 1 (ocena pracy nauczyciela akademickiego w obszarze prawa autorskiego) są wystarczające do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z treścią art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy PIT, do całości wynagrodzenia nauczyciela akademickiego.
MK
Pismo ministra nauki i szkolnictwa wyższego
Odpowiedź Ministerstwa Finansów