W połowie maja w Gdańsku odbędzie się I Kongres Umiędzynarodowienia. O potrzebie krajowej strategii umiędzynarodowienia szkolnictwa wyższego i nauki pisze dr Dawid Kostecki, dyrektor Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej.
Nie wyobrażałem sobie innego miejsca niż Gdańsk do organizacji I Kongresu Umiędzynarodowienia. Konferencje organizowane w mieście Neptuna należą już do swego rodzaju tradycji akademickich Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej: Solidarni z Ukrainą – studenci, naukowcy, instytucje (2022) oraz Focus on Ukraine (2023). Tym razem proponujemy jednak nieco inny wachlarz tematyczny.
Słowo kongres przyjęło się wśród akademików. Coraz częściej zastępuje powszechnie znane zjazdy katedr. W przypadku wydarzenia organizowanego przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej, Gdański Uniwersytet Medyczny oraz International Relations Offices Forum w dniach 13–14 maja słowo to ma szczególny wymiar. Wynika to z faktu, że zastanawiając się nad funkcją, jaką pełni umiędzynarodowienie na uczelniach czy w instytutach badawczych, autorzy pomysłu chcieli nie tylko nadać prestiż wydarzeniu w warstwie semantycznej, ale przede wszystkim podejść do internacjonalizacji kompleksowo. Głęboko wierzę, że im się to uda.
Faktem jest, że Polska nie posiada dokumentu na poziomie centralnym, który wyznaczałby priorytety i strategiczne kierunki współpracy międzynarodowej w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki. Potrzeba stworzenia takiej strategii wynika z rekomendacji Komisji Europejskiej dla państw członkowskich w zakresie opracowywania narzędzi na rzecz sprawnej i ambitnej współpracy transnarodowej między instytucjami szkolnictwa wyższego w Europie oraz postulatów rodzimego środowiska akademickiego.
W NAWA trwają prace nad ogólnokrajową strategią umiędzynarodowienia nauki i szkolnictwa wyższego, których celem jest powstanie dokumentu planistycznego, określającego bariery we współpracy międzynarodowej, prezentującego ściśle określoną diagnozę potrzeb w zakresie umiędzynarodowienia podmiotów systemu szkolnictwa wyższego. Strategia ma również służyć zdefiniowaniu priorytetowych kierunków geograficznych, a także wypracowaniu niezbędnych rozwiązań potrzebnych dla decydentów sektora akademickiego, instytucji, naukowców, kadry administracyjnej (proffessional staff) czy studentów.
Majowy Kongres w Gdańsku ma stanowić przestrzeń do prowadzenia międzysektorowej debaty, która pozwoli na sprzężenie działań wszystkich interesariuszy działających na rzecz umiędzynarodowienia. Zaproszeni goście z naszych siostrzanych instytucji z Austrii, Czech, Słowacji czy Finlandii opowiedzą o dobrych praktykach przy tworzeniu strategii umiędzynarodowienia oraz sposobach implementacji założeń strategicznych. Pasjonująco zapowiada się panel Strategia państwa w pozyskiwaniu studentów zagranicznych z udziałem wiceministrów: nauki i szkolnictwa wyższego, spraw zagranicznych oraz spraw wewnętrznych i administracji. Nie zabraknie trudnych tematów, takich jak polityka wizowa, pozwolenia na pobyt czy strategia migracyjna.
Kongres będzie poświęcony przede wszystkim tematyce internacjonalizacji szkolnictwa wyższego. Dlatego nie może zabraknąć paneli o międzynarodowych programach kształcenia, studentach zagranicznych w Polsce, trendach mobilnościowych na świecie, umiędzynarodowieniu szkół doktorskich, partnerstwach zagranicznych czy wsparciu zagranicznych studentów i naukowców na uczelni. Refleksja środowiskowa oraz wnioski i rekomendacje wypracowane podczas I Kongresu Umiędzynarodowienia będą stanowić ważny wkład merytoryczny w kształt dokumentu oraz punkt odniesienia w pracach zespołu ds. opracowania strategii.
Wszystkim, którzy już odczuwają pewnego rodzaju deficyty tematyczne związane z umiędzynarodowieniem, z radością mogę zakomunikować, że już w dniach 11–12 września zorganizujemy wspólnie z Uniwersytetem Warszawskim II Kongres Umiędzynarodowienia, którego motywem przewodnim będzie umiędzynarodowienie nauki. Ponadto, przy okazji licznych konferencji, seminariów czy sympozjów będziemy poruszać konkretne tematy istotne z punktu widzenia prac nad strategią, które pochodzić będą od przedstawicieli środowiska akademickiego. Chcemy, jako koordynator procesu, zapewnić możliwość szerokich konsultacji ze wszystkimi interesariuszami, tak aby do końca 2025 roku móc przedłożyć Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego finalny efekt naszego, wspólnego namysłu intelektualnego.
Dawid Kostecki
