Zespół studentów z Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej zaprojektował Pasaż Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Organizacjom kombatanckim Białegostoku przedstawiono do wyboru 36 prac.
Kombatanci chcieliby, by pasaż był gotowy przed 80. rocznicą bitwy pod Monte Cassino. Chodzi o miejsce w ścisłym centrum miasta w osi Pałacu Branickich, łączące ulicę Akademicką i Marii Skłodowskiej-Curie. Tam od 1991 roku staraniem organizacji kombatanckich stoi Pomnik Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Białostockie organizacje kombatanckie chciałyby, by miejsce wokół pomnika zyskało większą rangę i atrakcyjność. O pomoc zwróciły się do Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej.
W ramach pracy semestralnej 36 studentów I stopnia kierunku architektura opracowało koncepcje zagospodarowania pasażu. Kombatanci wraz z pracownikami Wydziału Architektury wybrali trzy najlepsze prace i poprosili autorów, by jako zespół stworzyli koncepcję, która mogłaby być zrealizowana do maja 2024 roku. Za dwa lata będą tam zorganizowane obchody 80. rocznicy bitwy pod Monte Cassino.
Kiedy zwrócono się do nas z prośbą o projekt Pasażu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, było oczywiste, że tematem muszą się zająć nasi studenci – przyznaje dr hab. inż. arch. Aleksander Asanowicz, prof. PB, dziekan Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej.
Nad finalną koncepcją czuwali: dr hab. inż. arch. Wojciech Niebrzydowski, prof. PB oraz dr inż. arch. Piotr Łodziński. W efekcie powstała praca wynosząca sam monument nieco wyżej niż został posadowiony, z miejscami do odpoczynku, zadaszeniem i biało-czerwoną wstęgą w chodniku prowadzącą do dumnego orła symbolizującego walkę polskich żołnierzy na Zachodzie. Wieczorem całość zyskała ledowe podświetlenie. Autorką koncepcji jest Magdalena Budziszewska.
Chciałam stworzyć projekt, który zwracałby uwagę przechodniów – zdradza studentka IV semestru architektury. – Głównym elementem jest biało-czerwona wstęga, to bardzo mocne i kontrastowe kolory. Teraz ten plac jest szary i mało zauważalny. Barwy narodowe dodają też projektowi powagi. Zaprojektowane zadaszenie ma zaciekawiać i dodawać pasażowi ekspresji.
Pracując nad wspólnym projektem, studenci wykorzystali do wielu akcentów blachę w kolorze miedziano-brązowym. Sam pasaż miałby być wyłożony czerwoną kostką i płytami z jasnego kamienia bądź betonu. Wszystko po to, by widoczne kontrasty przyciągały wzrok przechodniów czy turystów. Biało-czerwona wstęga utworzyłaby rodzaj ścieżki, która zaprasza do wejścia na pasaż i zapoznanie się z historią, jaką symbolizuje istniejący już obelisk. Ten studenci chcą z kolei zmienić na nowy. Studencki projekt może posłużyć do realizacji finalnej przebudowy pasażu bądź stać się inspiracją do projektu, jaki zaakceptują ostatecznie władze miasta.
Chcielibyśmy w 2024 roku obchodzić 80. rocznicę bitwy pod Monte Cassino już w tak odmienionym
miejscu – planuje płk. Bogdan Topór, prezes Zarządu Oddziału Krajowego Związku Byłych Żołnierzy
Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie o/Białystok.
Studenci IV semestru nie spodziewali się, że tak szybko będą mieli szansę projektować zmiany w centrum Białegostoku, a w dodatku skonfrontują swoje wizje z oceną osób zaangażowanych w kultywowanie tradycji polskiego oręża.
Nabyliśmy ogromnego doświadczenia, zapoznaliśmy się z materiałami i szukaliśmy różnych
rozwiązań, przeglądaliśmy różne oferty materiałów. Chcieliśmy, aby ta koncepcja była bardzo dynamiczna i prowadziła nas przez ten plac i upamiętnioną tu historię. Nie spodziewałam się, że na drugim roku studiów będziemy pracować nad takim projektem. Polecam studia na architekturze, bo otwierają drzwi i oczy każdemu studentowi – podsumowuje Jolanta Wilczewska, jedna ze studentek biorących udział w opracowywaniu koncepcji białostockiego pasażu.
MK