Blisko 400 numerów, setki autorów prezentujących na naszych łamach swoje poglądy na sprawy nauki i szkolnictwa wyższego, tysiące informacji i artykułów publicystycznych – tak w pigułce wyglądały minione trzy dekady naszego magazynu. Dokładnie 30 lat temu, w grudniu 1991 roku, ukazał się „zerowy” numer „Przeglądu Akademickiego”, poprzednika „Forum Akademickiego”.
Przy okazji okrągłej rocznicy postanowiliśmy poznać naszych rówieśników. Wśród pracujących w polskiej nauce blisko pół tysiąca trzydziestolatków doliczyliśmy się 27, którzy urodzili się w grudniu 1991 roku. Rozsiani są po całym kraju: od Szczecina po Kraków. Pracują na uczelniach, w instytutach PAN oraz należących do Sieci Badawczej Łukasiewicz. Kilkoro z nich opowiedziało nam, co robią, jak widzą swoje miejsce w nauce, czy dostrzegają zmiany w niej zachodzące…
Perłowy jubileusz obchodzi też w tym roku Fundacja na rzecz Nauki Polskiej. Zaproszeni na nasze łamy goście piszą o jej początkach, o działalności w kontekście przedsiębiorczości naukowców, a także o korzyściach płynących z programów FNP. Publikujemy również obszerny wywiad z prof. Maciejem Żyliczem, prezesem FNP.
Pracując na amerykańskich uniwersytetach, widziałem, jak absolwenci pomagają im, by stawały się jeszcze lepsze. Siłą Fundacji są jej beneficjenci. Gdy mam problem, którego nie potrafię rozwiązać, dzwonię do laureata Nagrody FNP i pytam go o zdanie. Jeżeli mamy problem z wyznaczeniem recenzenta, dzwonimy do naszych beneficjentów. I to działa (…) Staramy się utrzymywać kontakty z beneficjentami naszych programów, a oni pokazują w swoich naukowych życiorysach znaczenie grantów Fundacji, przysyłają do nas swoich uczniów. Są profesorowie, którzy pamiętają, jak ważny w ich rozwoju naukowym był program START, dlatego teraz nam pomagają. Nie musimy pokazywać Fundacji, żeby promować jej działalność, ale musimy pokazywać naszych beneficjentów, pokazywać ich sukcesy. To są także nasze sukcesy.
17 stycznia 2022 r. rozpoczyna się nowy proces ewaluacji działalności naukowej, która pomaga ocenić stopień realizacji polityki naukowej państwa. Jej efektem ma być przyznanie dyscyplinom w danym podmiocie kategorii naukowych A+, A, B+, B, C. Od wyników ewaluacji zależeć będą także uprawnienia do prowadzenia studiów, szkół
doktorskich, nadawania stopni i tytułów oraz subwencja przyznawana z budżetu państwa. Nowoczesne narzędzia informatyczne, które ułatwiają całą procedurę oraz pomagają zoptymalizować osiągany rezultat, przybliżają Marek Michajłowicz i Sławomir Rybka z Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego.
Dobiega końca Rok Norwidowski, ustanowiony przez Sejm RP w 200. rocznicę urodzin poety. Do licznych wystaw, konkursów, filmów, publikacji, spektakli, koncertów, dokładamy cegiełkę w postaci dwóch artykułów związanych z badaniami nad twórczością autora Promethidiona. Ich autorkami są: dr hab. Zofia Dambek-Giallelis z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Aleksandra Sikorska-Krystek, doktorantka slawistyki
na Uniwersytecie we Fryburgu.
Czynnikom warunkującym powodzenie działalności badawczej przygląda się prof. Jan Lichtarski. Pierwsza część jego opracowania dotyczy czynników leżących po stronie badacza oraz systemu instytucjonalnego.
W ostatnich latach dominującym wydaje się trend do osłabiania roli zespołów katedralnych na rzecz projektowych. Stawiam tezę, że z perspektywy długookresowej jest to tendencja szkodliwa, bowiem
prowadzi do osłabienia możliwości przenoszenia doświadczeń na początkujących badaczy (w zakresie kompetencji merytorycznych, metodologicznych i społecznych) w relacjach międzypokoleniowych,
co jest silną stroną zespołów katedralnych, niemożliwą do osiągnięcia w zespołach badawczych.
W ostatnich miesiącach dotkliwie odczuliśmy, że uniwersytet to nie tylko przestrzeń fizyczna, ale coraz częściej także wirtualna. Z czym zatem przyjdzie się w najbliższych latach mierzyć władzom rektorskim? – podpowiedź w tekście prof. Stefana Jackowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego.
Musimy budować przestrzenie dla uczelni jutra, a nie dnia dzisiejszego lub wczorajszego. Dotychczas, przygotowując plany inwestycyjne, nie znaliśmy epidemii innej niż sezonowa grypa. Komputer tylko wspomagał proces dydaktyczny. Dziś już wiemy, że konieczna jest zmiana w myśleniu o przestrzeni
fizycznej oraz jej projektowaniu.
Ponadto w grudniowym numerze „Forum Akademickiego”:
Nie zabrakło także miejsca na stałe pozycje: recenzje książek, felietony, czytelnię czasopism, kolejne odcinki stałych cykli „Publikuj lub giń” oraz „Kartki z dziejów nauki w Polsce”. Po szczegóły zapraszamy do najnowszego „Forum Akademickiego”. Zachęcamy także do prenumeraty pisma na 2022 rok. Oferujemy opcję na cały rok oraz półroczną.
MK