Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie to najstarsza polska uczelnia plastyczna. Została utworzona na mocy statutu Uniwersytetu Jagiellońskiego w październiku 1818 roku. Początkowo funkcjonowała jako instytut zwany Akademią Sztuk Pięknych w ramach Oddziału Literatury Wydziału Filozoficznego UJ. W 1826 roku ASP została wyłączona spod zwierzchnictwa dziekana i podporządkowana bezpośrednio rektorowi UJ.
W 1833 roku Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie została odłączona od Uniwersytetu Jagiellońskiego i utraciła swój akademicki charakter. Jako Szkoła Rysunku i Malarstwa została włączona do Instytutu Technicznego, gdzie funkcjonowała przez kolejne czterdzieści lat. W 1873 roku stała się samodzielną Szkołą Sztuk Pięknych, a jej dyrektorem został Jan Matejko. Stał na jej czele blisko 20 lat i to on zainicjował budowę gmachu Akademii przy dzisiejszym placu Jana Matejki. Budynek powstał w 1879 roku według projektu Macieja Moraczewskiego.
Kolejną przełomową datę w historii uczelni stanowi rok 1895, kiedy dyrektorem Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie został Julian Fałat. Jego zasługą jest doprowadzenie do przemiany Szkoły Sztuk Pięknych w Akademię Sztuk Pięknych w 1900 roku i odzyskanie statusu akademickiego. Fałat powołał na profesorów ASP najwybitniejszych artystów Młodej Polski: artystów malarzy Jacka Malczewskiego, Leona Wyczółkowskiego, Jana Stanisławskiego, Teodora Axentowicza, Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera oraz rzeźbiarza Konstantego Laszczkę, a sam w 1905 roku został pierwszym rektorem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.
W czasie wojny Austriacy przejęli większość gmachu ASP dla celów wojskowych, ale samej uczelni nie zamknęli. W roku odzyskania przez Polskę niepodległości ASP w Krakowie świętowała swoje stulecie. Ciekawostką jest, że pierwszym premierem Polski został Jędrzej Moraczewski, syn Macieja, architekta gmachu krakowskiej ASP.
Wraz z początkiem dwudziestolecia w Akademii rozpoczęły studia kobiety. Po wybuchu wojny Niemcy zlikwidowali ASP, na jej miejsce założyli Kunstgewerbeschule – szkołę rzemiosła artystycznego, która istniała do marca 1943 roku. Na terenie gmachu okupanci urządzili później sierociniec dla niemieckich dzieci oraz koszary wojskowe.
Po wojnie ASP zyskała nowe gmachy i została podzielona na wydziały. W latach 1950-1956 uczelnia funkcjonowała pod nazwą Akademia Sztuk Plastycznych. W 1979 roku nadano Akademii imię Jana Matejki.
Obecnie kształcenie w Akademii odbywa się na siedmiu wydziałach: Wydziale Malarstwa, Wydziale Rzeźby, Wydziale Grafiki, Wydziale Architektury Wnętrz, Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, Wydziale Form Przemysłowych oraz Wydziale Intermediów.
Lata 2018-2019 będą okresem obchodów 200-lecia istnienia Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Honorowy Patronat nad jubileuszem sprawuje para prezydencka.
JK
(źródło: ASP Kraków)
zdanie "Po wybuchu wojny Niemcy zlikwidowali ASP, na jej miejsce założyli Kunstgewerbeschule – szkołę rzemiosła artystycznego, która istniała do marca 1943 roku" jest niezgodne z prawdą historyczną. Po wybuchu wojny Niemcy przenieśli do gmachu ASP istniejącą samodzielnie od 1921 r. szkołę - Państwowy Instytut Sztuk Plastycznych zajmujący wcześniej część gmachu przy al. Mickiewicza 5