Najstarsza polska uczelnia pedagogiczna istnieje już od stu lat. Główne obchody jubileuszu połączono z tradycyjnym świętem APS, które odbędzie się w środę 25 maja.
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, wywodząca się z Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej założonego w 1922 roku przez Marię Grzegorzewską – dzisiejszą patronkę uczelni, od początku kładła nacisk na troskę o ludzi najsłabszych i potrzebujących pomocy, usuwanych poza nawias społeczeństwa. Grzegorzewskiej szczególnie bliski był los osób z niepełnosprawnością, niedostrzeganych przez system opieki i edukacji w przedwojennej Polsce. Z wielką konsekwencją i uporem domagała się przywrócenia należnego im miejsca w społeczeństwie, uznania ich prawa do godności, edukacji, a przede wszystkim do szczęścia. „Nie ma kaleki – jest człowiek” – wytrwale i z pasją przekonywała do tego urzędników, opiekunów i zwykłych ludzi. Dziś to oczywista prawda, wtedy jednak Grzegorzewska musiała przebijać się przez mur obojętności, niewiedzy i niechęci. Jej zapał i zaangażowanie, a także wiedza zdobyta m.in. w czasie studiów na Sorbonie, doprowadziły do powstania PIPS i zgromadzenia w nim ludzi – tak jak ich przełożona – pełnych pasji. Jednym z najbliższych współpracowników założycielki był Janusz Korczak, przez długi czas aktywnie działający w Instytucie. Wynikiem prac zespołu było stworzenie systemu kształcenia osób pracujących z ludźmi z niepełnosprawnością. Dał on początek pedagogice specjalnej w naszym kraju, ale co być może ważniejsze, stworzył też grunt pod zmianę w podejściu społeczeństwa do osób niepełnosprawnych – ich akceptację, dostrzeżenie ich potrzeb i uznanie praw.
O znaczeniu postaci patronki uczelni i jej dokonań świadczy fakt, iż Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił rok 2022 rokiem Marii Grzegorzewskiej. Dziś APS kontynuuje misję swojej patronki, kształcąc nauczycieli, pedagogów i pedagogów specjalnych, psychologów, socjologów, pracowników socjalnych, arteterapeutów. Prowadzi też aktywną działalność na rzecz środowiska osób z niepełnosprawnościami i szeroko rozumianego środowiska społecznego. Tworzy nowoczesne systemy wsparcia i strategie pomocowe, aktywnie uczestniczy w międzynarodowym życiu naukowym. Zgodnie z hasłem jubileuszu, Akademia Przyszłego Stulecia, wykorzystuje stuletni dorobek do kształtowania świata jutra lepszego dla wszystkich.
Obchody stulecia będą połączone ze świętem uczelni, celebrowanym tradycyjnie 25 maja. Tego dnia Akademia nada tytuł doktora honoris causa s. Małgorzacie Chmielewskiej w uznaniu za jej wieloletnią, pełną zaangażowania i determinacji działalność społeczną na rzecz osób znajdujących się w trudnych sytuacjach życiowych – osób doświadczających ubóstwa, kryzysu bezdomności, osób z niepełnosprawnościami.
Nasza uczelnia to miejsce szczególne. Studenci poszukują tutaj głównie wiedzy i umiejętności potrzebnych do pomagania ludziom, których życie pozbawiło równych szans (…) Praca siostry Małgorzaty Chmielewskiej, jej zawsze aktualna reakcja na ludzkie cierpienie to przykład dla naszych studentów i nauczycieli. To potwierdzenie, że odmienność i niepełnosprawność to część ludzkich doświadczeń życiowych, wpisana w naturę istnienia człowieka. Szacunek dla każdego człowieka to sposób na szacunek do samego siebie – zaznacza prof. dr hab. Jan Czesław Czabała.
Podczas uroczystego posiedzenia Senatu APS uhonorowani zostaną również prof. dr hab. Joanna Głodkowska oraz dr hab. Jan Łaszczyk, prof. APS, którym w uznaniu zasług dla Akademii zostaną wręczone Medale Marii Grzegorzewskiej. Natomiast wyróżnienie w postaci Okularów Marii Grzegorzewskiej, przyznawane osobom i instytucjom w sposób szczególny wpisującym się w misję APS, otrzyma Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu.
Nie zabraknie także wydarzeń artystycznych. Wystawa „Pokój nauczycielski. Hommage a Grzegorzewska” zobrazuje wybrane wątki twórczości grona pedagogicznego Instytutu Edukacji Artystycznej APS, artystek i artystów, którzy na przestrzeni prawie 15 lat istnienia IEA APS czynnie je współtworzyli. Pokaz służy zdefiniowaniu twórczego credo artystów-pedagogów, ale też pokaże obszary działań Instytutu w ramach różnych dyscyplin sztuk pięknych i arteterapii jako szczególnie wpisujących się w misję uczelni. Odbędzie się też recital Zbigniewa Zamachowskiego oraz premiera trzech krótkometrażowych filmów pod wspólnym tytułem „Jest Człowiek” zrealizowanych przez Jakuba Dylewskiego i Ignacego Ciszewskiego.
MK