Prof. Werner Praznik, wybitny specjalista w dziedzinie badań nad węglowodanami roślinnymi, otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Uroczystość odbyła się 19 września.
Prof. Werner Praznik jest wybitnym specjalistą z zakresu badań strukturalnych wielkocząsteczkowych węglowodanów i ich roli w technologii żywności oraz żywieniu człowieka. W badaniach dotyczących skrobi zastosował nowatorską metodę analizy średniej masy cząsteczkowej polegającą na separacji amylozy i amylopektyny za pomocą samodzielnie przygotowanych kolumn wypełnionych dekstranem i żelem agarowym. Jednym z kamieni milowych w jego karierze była biosynteza rozgałęzionego glukanu in vitro z wykorzystaniem wyizolowanego metodą preparatywnej elektroforezy w żelu poliakrylamidowym aktywnego enzymu Q z bulw ziemniaka oraz samodzielnie przygotowanych amylaz o niskiej masie cząsteczkowej.
Kolejnym bardzo istotnym osiągnięciem było opracowanie kombinowanych metod analizy (enzymatycznych, chemicznych, fizykochemicznych lub fizycznych, takich jak NMR) do badań strukturalnych węglowodanów pochodzenia roślinnego. Badania te dotyczyły przede wszystkim struktury fruktanów różnego pochodzenia. Ważnym nurtem badawczym były także prace dotyczące topinamburu (bulwy słonecznika bulwiastego o wysokiej zawartości inuliny). Celem tych eksperymentów były badania podstawowe i zastosowanie bulw jako składników prozdrowotnej żywności. Dorobek naukowy prof. Wernera Praznika obejmuje 104 publikacje.
Jest absolwentem Universität für Bodenkultur (BOKU) w Wiedniu, gdzie w 1975 roku ukończył studia z zakresu biotechnologii i technologii żywności. W 1978 r. uzyskał stopień doktora na tej samej uczelni. W latach 1991–1996 pełnił funkcję kierownika Instytutu Bioanalityki i Metabolomiki Roślinnej, IFA-Tulln (Wiedeń). W roku 2011 przeszedł na emeryturę i od tego czasu pracuje w Katedrze Nauk Farmaceutycznych Uniwersytetu Wiedeńskiego.
Jego współpraca z Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie, a konkretnie z Wydziałem Technologii Żywności (uprzednio Oddział Technologii Żywności) ma wieloletnią historię. Skupiona była na charakterystyce i właściwościach węglowodanów oraz ich pochodnych. Badania te były związane z zagadnieniami żywności funkcjonalnej, a szczególnie produktów zawierających fruktany i dotyczyły głównie składu chemicznego bulw topinamburu (Helianthus tuberosus L.), a także możliwości wykorzystania tej rośliny do produkcji żywności funkcjonalnej (pieczywo, soki). Prowadzono również badania dotyczące wykorzystania mączki z austriackich odmian topinamburu jako dodatku do produkcji pieczywa oraz oceny jakości pieczywa z jej udziałem. Kolejne badania nad wartością żywieniową i przydatności technologiczną bulw topinamburu zostały poszerzone o polskie odmiany albik i rubik. Efektem badań dotyczących fruktanów było ponad 10 wspólnych publikacji, opracowanie technologii produkcji pieczywa z dodatkiem topinamburu oraz wdrożenie metody enzymatycznego oznaczania tych związków.
Współpraca dotyczyła także badań strukturalnych arabinoksylanów i skrobi. Dzięki niej w Katedrze Technologii Węglowodanów zbudowano pierwszy zestaw chromatografii SEC, służący do oznaczania średnich mas cząsteczkowych polisacharydów oraz ich dyspersji.
AST, źródło: URK