Trzy kolejne polskie uczelnie dołączyły do grona Uniwersytetów Europejskich. W tegorocznej edycji programu status ten uzyskały konsorcja z udziałem Politechniki Koszalińskiej, Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu i Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.
Uniwersytety Europejskie to ponadnarodowe alianse instytucji szkolnictwa wyższego. Łączy je długoterminowa strategia w obszarze kształcenia, promocja europejskich wartości oraz wzmacnianie europejskiej tożsamości. Ich powstanie ma na celu zwiększenie mobilności studentów, kadry akademickiej i środowiska naukowego, a także wspieranie jakości, integracji i konkurencyjności europejskiego szkolnictwa wyższego. Sama idea to pomysł prezydenta Francji Emmanuela Macrona, który w 2017 roku zaproponował utworzenie sieci uniwersytetów ze wspólnymi programami studiów, dyplomami i prowadzących zaawansowane badania naukowe.
Pilotażowy nabór Komisja Europejska ogłosiła w 2018 roku. Rok później odbyła się druga odsłona konkursu. W rozstrzygniętej właśnie trzeciej edycji wyłoniono cztery nowe konsorcja. W trzech z nich uczestniczą polskie uczelnie.
Politechnika Koszalińska w sojuszu EU4DUAL współpracuje z: Mondragon Unibertsitatea (Hiszpania – lider), Duale Hochschule Baden-Württemberg (Niemcy), FH JOANNEUM Gesellschaft mbH (Austria), Savonia-ammattikorkeakoulu (Finlandia), École Supérieure des Technologies Industrielles Avancées (Francja), Neumann János Egyetem (Węgry), Visoka poslovna škola PAR (Chorwacja), Malta College of Arts, Science and Technology (Malta). Ich celem jest kształcenie praktyczne – wszyscy partnerzy mają doświadczenie w tym obszarze wyniesione ze współpracy z otoczeniem w swoich regionach. W założeniu inicjatorów sojusz ma być największą na świecie instytucją kształcenia dualnego, w której standardy akademickie i biznesowe będą się wzajemnie przenikać.
Chcemy udoskonalić – na poziomie lokalnym, krajowym i ogólnoeuropejskim – zasady współpracy między systemem edukacji wyższej i otoczenia społeczno-gospodarczego. Opracujemy wspólne programy kształcenia dla kierunków praktycznych i studiów dualnych, a także zainicjujemy badania naukowe w tym obszarze. Kolejnym wyzwaniem będzie stworzenie odnoszącego się do idei life long learning systemu tzw. mikroreferencji (microcredentials), tzn. szkoleń, certyfikatów czy uznawania efektów uczenia się zdobytymi poza szkolnictwem – zapowiada dr hab. Krzysztof Wasilewski, prof. PK, prorektor ds. kształcenia Politechniki Koszalińskiej.
Już w tej chwili zachodniopomorska uczelnia ma w swojej ofercie kierunki praktyczne, przygotowane wspólnie z przedsiębiorstwami i instytucjami gospodarczymi. Z pewnością możliwości te zwiększy uczestnictwo w sojuszu, w którego uczelniach członkowskich kształci się ponad 80 tys. studentów. Przewiduje się, że co najmniej połowa z nich weźmie udział w projekcie międzynarodowej mobilności.
Osiem uczelni specjalizujących się w naukach rolniczych, biotechnologii i naukach przyrodniczych tworzy konsorcjum UNIgreen (The Green European University). Partnerami Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego są w nim: Universidad de Almería (Hiszpania – instytucja koordynująca), Agricultural University of Iceland (Islandia), Agricultural University Plovdiv (Bułgaria), Haute École de la Province de Liège (Belgia), Polytechnic Institute of Coimbra (Portugalia), Paris Sup’Biotech (Francja), Università degli Studi di Modena e Reggio Emilia (Włochy). Ich sojusz ma być wzorcowym przykładem kształcenia na poziomie wyższym i badań w obszarach Agro, Bio i Life Science. Ma się także przyczynić do osiągnięcia transformacji gospodarczej na poziomie lokalnym i regionalnym, a na szczeblu krajowym do uruchomienia ponadregionalnych sieci na rzecz rozwoju, innowacji i przedsiębiorczości, wzmacniania kompetencji personalnych i zawodowych obywateli oraz zwiększenia ich szans na znalezienie zatrudnienia.
Z kolei Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu należy do Europejskiej Sieci Uniwersytetów na rzecz Zrównoważonego Wzrostu, Edukacji Włączającej i Środowiska (The European Universities Network for Sustainable Growth, Inclusive Education and the Environment). Sojusz EU GREEN tworzą ponadto: Universidad de Extremadura (Hiszpania), Université d’Angers z Francji, Universidade de Évora (Portugalia), Högskolan i Gävle (Szwecja), Carlow it College (Irlandia), Otto von Guericke Universität Magdeburg (Niemcy), Università degli Studi di Parma (Włochy), University of Oradea (Rumunia). Ich celem strategicznym jest stworzenie szerokiego europejskiego centrum edukacji, badań i innowacji w zakresie zrównoważonego rozwoju, które wykracza poza granice konsorcjum – zapewniając rozwiązania dla lokalnych lub regionalnych wyzwań, które mogą być implementowane na poziomie globalnym, również poza granicami Unii Europejskiej. Stąd też budowa wspólnej przestrzeni, nie tylko wirtualnej, ale także fizycznej, w której będą dzielone kształcenie, szkolenia, badania i/lub działania innowacyjne opracowane przez członków sieci i podmioty zaproszone do współpracy. Działalność pedagogiczna EU GREEN ma być dostępna wirtualnie za pośrednictwem platformy „EU GREEN European Virtual University”, wspierającej włączenie i dostęp do wysokiej jakości europejskiej edukacji dla obywateli z całego świata.
Każdy sojusz na realizację założonych celów będzie dysponował budżetem w wysokości do 14,4 mln euro (na cztery lata) z programu Erasmus+. W sumie w dotychczasowych konkursach wyłoniono łącznie 44 konsorcja Uniwersytetów Europejskich, które skupiają 340 instytucji szkolnictwa wyższego z 31 krajów, w tym wszystkich państw członkowskich UE oraz Islandii, Norwegii, Serbii i Turcji. W tym gronie, oprócz tegorocznych laureatów, jest także 18 polskich uczelni: Uniwersytet Jagielloński (UNA Europa), Uniwersytet Warszawski (1CORE, dawniej 4EU+), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (EPICUR), Uniwersytet Gdański („European University of the Seas”), Uniwersytet Opolski (FORTHEM), Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (YUFE), Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie (UNIVERSEH), Politechnika Śląska (EURECA-PRO), Uniwersytet Śląski (T4E), Politechnika Wrocławska (Unite!), Politechnika Łódzka (ECIU), Uniwersytet Wrocławski (Arqus), Politechnika Warszawska i Politechnika Gdańska (obie w ENHANCE), Politechnika Poznańska (jest liderem konsorcjum EUNICE), Uniwersytet Łódzki (UNIC), Szkoła Główna Handlowa (CIVICA), Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej (ATHENA).
Europejska strategia na rzecz uniwersytetów zakłada, że do połowy 2024 r. wsparcie otrzyma 60 konsorcjów zrzeszających ponad 500 instytucji szkolnictwa wyższego. Na ten cel przewidziano rekordową kwotę 1,1 mld euro w ramach programu Erasmus+.
Mariusz Karwowski