Rektorzy Akademii Górniczo-Hutniczej, Politechniki Krakowskiej oraz Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie podpisali porozumienie w sprawie powołania Międzyuczelnianego Centrum Badawczego WODA. Jednostka będzie koncentrować swoje działania na racjonalnym gospodarowaniu zasobami wody.
W ramach prac podejmowanych przez wspólną jednostkę trzech uczelni, realizowane będą badania z dziedziny hydrogeologii, hydrogeochemii i gospodarki wodnej. Prace zmierzają do zintegrowania działań umożliwiających mierzenie i monitorowanie środowiskowego bezpieczeństwa wodnego, redukcji zanieczyszczeń, eliminacji zrzutu ścieków i minimalizacji uwalniania niebezpiecznych substancji chemicznych do środowiska wodnego.
Główne kierunki działań Centrum to:
Jak podkreślił prof. Andrzej Szarata, rektor Politechniki Krakowskiej, nie ma obecnie jednostki, która specjalizuje się w absolutnie wszystkich obszarach zagadnień, stąd idea, aby połączyć siły krakowskich uczelni i stworzyć wspólne centrum badawcze o najsilniejszym w Polsce potencjale naukowym w szeroko rozumianym obszarze inżynierii i gospodarki wodnej.
Od 75 lat, niezależnie od panującej mody, na Politechnice Krakowskiej zajmowaliśmy się ilościowymi i jakościowymi aspektami wodnymi. Wychowaliśmy kolejne już pokolenie specjalistów, przygotowanych, by kompleksowo zarządzać wodą, co wobec ekstremalizacji zjawisk klimatycznych staje się czynnikiem kluczowym w przetrwaniu człowieka – przyznaje prof. Andrzej Szarata.
Z kolei dr hab. inż. Stanisław Rybicki, dziekan Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Krakowskiej, dodaje, że współpraca trzech uczelni pozwoli stworzyć podstawy zespołów badawczych, które będą mogły realizować kompleksowe projekty, odnoszące się do problemów szeroko pojętego zaopatrzenia ludności w wodę.
Naszym celem było stworzenie silnej międzyuczelnianej jednostki, zdolnej szybko delegować do pojawiającego się tematu grupę ekspertów patrzących na wodę kompleksowo – od jej poboru, poprzez przetwarzanie, badanie, dostarczanie. AGH ma rozwiniętą analitykę chemiczną, a Uniwersytet Rolniczy jest w polskiej nauce uznanym autorytetem w dziedzinie zaopatrzenia w wodę mniejszych jednostek osadniczych. Politechnika Krakowska, współpracując ze wszystkimi przedsiębiorstwami wodociągowymi w Polsce, posiada bazę wiedzy technologicznej, wodociągowej, oczyszczalniowej oraz doświadczenie w rozwiązywaniu codziennych, rzeczywistych problemów związanych z obiektami i urządzeniami do wytwarzania, przetwarzania czy pompowania wody – wyjaśnia specjalista z PK.
Prof. Jerzy Lis, rektor AGH, zapowiedział, że Z każdej uczelni nad zagadnieniem gospodarki wodnej pracować będą eksperckie grupy, które od wielu lat badają, analizują i wyciągają wnioski dotyczące tego, w jaki sposób gospodarować tym cennym zasobem w sposób zrównoważony.
Interdyscyplinarność powoływanego Centrum z pewnością przyniesie efekty w skali nie tylko lokalnej, ale też ogólnopolskiej – podkreśla.
Dr hab. inż. Sylwester Tabor, rektor URK, zwraca uwagę, że Polska należy do grupy państw zagrożonych deficytem wody. Rocznie na jednego mieszkańca przypada ok. 1600 metrów sześciennych, podczas gdy średnia w Europie jest prawie 3-krotnie większa. Przy tak niskich zasobach w trakcie suszy wskaźnik ten obniża się do wartości poniżej 1000 m3, co jest sytuacją dramatyczną, w szczególności dla sektora produkcji żywności. Poważnym problemem jest też bardzo niska retencja. Łączna objętość wody zmagazynowanej w zbiornikach retencyjnych stanowi w Polsce tylko 6% objętości średniego rocznego odpływu rzek. W tych warunkach musimy liczyć się z zagrożeniem braku wody w naszych domach.
Dlatego powołujemy Międzyuczelniane Centrum Badawcze WODA, aby podjąć wyzwania badawcze nad kluczowymi aspektami związanymi z deficytem wody, które nie są domeną jednej dyscypliny naukowej a wielu dyscyplin. Jako przedstawiciele nauk rolniczych wiemy, jaką rolę w cyklu hydrologicznym odgrywa woda gruntowa i roślinność, która z niej czerpie, a także, w jaki sposób systemy korzeniowe drzew i innych roślin kształtują możliwości retencyjne gleb, czyniąc z niej swoisty akumulator wody. Znamy zagrożenia dotyczące deficytu wody na obszarach wiejskich, warunków jej użytkowania, oczyszczania i technologii ponownego wykorzystania. A przecież to tylko niewielka część zagadnień, które wpisują się w problematykę, wymagającą kompleksowych rozwiązań – zaznacza rektor URK.
źródło: PK
