W najbliższy czwartek, 23 listopada, w Urwitałcie nastąpi oficjalne otwarcie Mazurskiego Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej KUMAK. Nowoczesny ośrodek badawczy i edukacyjny Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego będzie dostępny dla wszystkich miłośników przyrody.
Historia stacji badawczej w Urwitałcie sięga 1970 roku, kiedy to ówczesny Zakład Zoologii Kręgowców Uniwersytetu Warszawskiego podjął pracę w temacie węzłowym „Przyrodnicze produkty gospodarki środowiskiem” na terenie Pojezierza Mazurskiego. W następnym roku Zakład otrzymał do użytkowania dwa pokoje w folwarku Łuknajno. W taki sposób powstała pierwsza namiastka Bazy Terenowej. W 1975 r. zaproponowano Zakładowi przeniesienie się z Łuknajna do Urwitałtu. Kierownikiem Bazy Terenowej został dr Ryszard Halba, który piastował tę funkcję do 2001 roku.
Pod koniec ubiegłego wieku, dzięki staraniom ówczesnego dziekana Wydziału Biologii UW prof. Michała Kozakiewicza, stworzono całościowe plany remontu Stacji. W 2003 roku dotacja z Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej pozwoliła na ukończenie planowanej modernizacji. Wtedy też odbyła się uroczystość nadania Stacji imienia prof. Kazimierza Albina Dobrowolskiego, który był jej współzałożycielem i głównym motorem działań UW na tym terenie. W 2012 r. w Stacji powstało laboratorium Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW. Od 2001 r. kierownikiem placówki jest mgr Grzegorz Górecki.
Po kolejnych 20 latach przyszedł czas na następne zmiany: zmiany potrzeb w ochronie przyrody, zmiany klimatyczne, rozwój przyjaznych środowisku technologii czy w efekcie zmiany w podejściu do roli, jaką to miejsce ma spełniać. Wszystko to przyczyniło się do decyzji o przekształceniu stacji terenowej w Mazurskie Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Kumak.
W 2015 r. modernizacja Stacji w Urwitałcie została wpisana w perspektywiczny plan inwestycyjny UW. W tym samym roku plany modernizacji i stworzenia Mazurskiego Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej zostały wpisane również do Strategii Wielkich Jezior Mazurskich 2020 jako inwestycja kluczowa dla tego regionu. Jej wartość wynosi ponad 35,6 mln zł, z czego 23,8 mln zł stanowi kwota unijnego dofinansowania. Budowa rozpoczęła się przed trzema laty.
Powstały dwa budynki, oba na planie koła. Wtapiają się w otoczenie: częściowo są przysypane ziemią, a ich elewacje pokrywają rośliny. Zastosowano w nich nowoczesne rozwiązania techniczne: prefabrykaty, maty kapilarne, głębinową pompę ciepła zasilaną PV, instalację wody szarej.
Pierwszy obiekt pełni funkcję edukacyjną i mieści się w nim wystawa poświęcona ekosystemowi małych zbiorników wodnych. To interaktywne centrum nauki prezentujące żywe zwierzęta i rośliny oraz procesy zachodzące w środowisku. Ekspozycja przedstawia przyrodę Warmii i Mazur i jej powiązanie z człowiekiem. Jest ona skierowana do różnych grup wiekowych oraz dla osób w różnym stopniu zainteresowanych tematem, tak aby wszyscy zwiedzający znaleźli na wystawie coś interesującego. W budynku tym znajduje się również pracownia biologiczna, która przeznaczona jest na kilkugodzinne warsztaty.
Drugi budynek pełni funkcje dydaktyczną – to laboratoria, sala seminaryjna wraz z zapleczem noclegowym. Przeznaczony jest on głównie do prowadzenia zajęć akademickich i badań naukowych z szeroko rozumianych nauk o środowisku. Zajęcia tu prowadzone zapewniają swobodny kontakt z przyrodą. Możliwe jest prowadzenie części eksperymentalnej, testowania hipotez, wyciągania wniosków, które są ważnymi elementami nowoczesnej dydaktyki.
W Centrum w Urwitałcie realizowane są zajęcia z ekologii ekosystemów wodnych i lądowych, ochrony ekosystemów bagiennych, ćwiczenia terenowe z ekologii terenowej, fauny i flory, siedliskoznawstwa, entomologii sądowej, podstaw etologii zwierząt.
Szacuje się, że rocznie Centrum będzie mogło zwiedzić około 10 tys. miłośników przyrody.
źródło: www.biol.uw.edu.pl