Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie utrzymał pozycję lidera innowacyjności wśród polskich uczelni – wynika z najnowszego raportu Urzędu Patentowego RP.
Coroczne podsumowanie Urzędu Patentowego RP obejmuje także aktywność szkół wyższych w zakresie innowacyjności. Chociaż to z sektora gospodarki płynie gros zgłoszeń o ochronę wynalazków, znaków towarowych i wzorów przemysłowych, to pod względem liczby otrzymanych patentów liderami pozostają uczelnie, głównie techniczne (w pierwszej dziesiątce tylko Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu z 57 patentami nie należy do tej kategorii). W ubiegłym roku przyznano im 1010 patentów (o 230 mniej niż w 2019), podczas gdy podmiotom gospodarczym – 797, instytutom badawczym – 244, jednostkom naukowym PAN – 72, osobom fizycznym – 137.
Znamienne, że aby stanąć na podium zestawienia za 2019 rok, trzeba było osiągnąć trzycyfrowy wynik uzyskanych patentów. Tym razem poprzeczka była zawieszona znacznie niżej. A i tak pozycję lidera utrzymał Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie (85 patentów), wyprzedzając Politechnikę Łódzką (73) i Akademię Górniczo-Hutniczą (70). W czołówce są także politechniki: Lubelska (68), Wrocławska (64), Śląska (59), Krakowska (51). Na 13. miejscu znalazł się pierwszy w wykazie klasyczny uniwersytet – Śląski (27). Najwyżej spoza uczelni – na 16. miejscu – plasuje się Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy (24).
W sumie w rankingu sklasyfikowano 15 uczelni technicznych, 9 uniwersytetów klasycznych, 5 przyrodniczych/rolniczych i 2 medyczne. Wśród ponad 40 podmiotów silną grupę stanowią także instytuty Sieci Badawczej Łukasiewicz: Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” (19 patentów), Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL (12), Instytut Tele- i Radiotechniczny (11), Instytut Nowych Syntez Chemicznych (11), Instytut Metali Nieżelaznych (10) i Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych (10).
W sumie polskim wynalazcom w 2020 roku przyznano w trybie krajowym 2260 patentów (-687 w stosunku do 2019) i 533 prawa ochronne na wzory użytkowe (-70). Utrzymała się zapoczątkowana w 2019 roku przewaga podmiotów naukowych (50,52%) nad firmami (42,18%), przy czym po raz pierwszy uczelnie i instytuty zgarnęły ponad połowę wszystkich przyznanych patentów i praw ochronnych. Najwięcej z nich dotyczyło inżynierii lądowej (285) i chemii wysokogatunkowych związków organicznych (204).
Znakiem czasów jest odsetek zgłoszeń, które do UPRP wpłynęły drogą elektroniczną. W ten sposób nadesłano aż 62,5% aplikacji, co oznacza wzrost aż o 20 p.p. Podmioty krajowe zgłosiły do ochrony 4968 wynalazków i 870 wzorów użytkowych. Dominuje nadal sektor gospodarki (choć z nieznacznym spadkiem: z 47,55% do 45,54%), w którym o innowacje dbają głównie małe i średnie przedsiębiorstwa zatrudniające do 250 osób (88,9% zgłoszeń).
Podmioty naukowe były autorami 1726 wniosków, co stanowi 39,35% ogólnej ich liczby. Prawie co trzeci (31,09%) pochodził ze szkoły wyższej. Uczelniom nie udało się wprawdzie poprawić wyniku z 2018 roku (1472), ale i tak wysłano o 10 zgłoszeń więcej niż w 2019. Znacznie bardziej wzrosła liczba aplikacji pochodzących z jednostek naukowych PAN. W poprzednim podsumowaniu było ich 66, a teraz – 98. To kolejny rok z rysującą się tendencją zwyżkową. Odwrotnie niż w instytutach badawczych, gdzie o wyniku sprzed czterech lat (331) można tylko pomarzyć – w ubiegłym roku wysłano już tylko 255 zgłoszeń.
Mariusz Karwowski