Politechnika Krakowska i Polski Związek Narciarski rozpoczynają współpracę naukowo-techniczną. Bazą do wspólnych działań będzie m.in. infrastruktura nowo otwartego Laboratorium Aerodynamiki Środowiskowej z unikatowymi narzędziami do badań z zakresu inżynierii wiatrowej.
List intencyjny o wspólnym prowadzeniu badań w obszarze innowacyjnych rozwiązań dla sportów zimowych podpisali 5 marca Adam Małysz – prezes Polskiego Związku Narciarskiego i dr hab. inż. arch. Tomasz Kapecki – prorektor Politechniki Krakowskiej. Współpraca służyć będzie wsparciu szkolenia seniorskich i młodzieżowych reprezentacji Polski, na początek kadr skoczków narciarskich. Jednym z zagadnień badawczych, które skupią uwagę naukowców PK i specjalistów ze sztabów trenerskich PZN jest wiatr i związane z nim wyzwania.
Od kilkudziesięciu lat nasi naukowcy, pod kierunkiem prof. Andrzeja Flagi, twórcy polskiej szkoły inżynierii wiatrowej i aerodynamiki budowli, badają charakterystykę wiatru. Z jednej strony jego potencjalnie destrukcyjną siłę, którą – dla bezpieczeństwa ludzi i budowli – inżynierowie muszą okiełznać, a z drugiej – ogromny potencjał tego żywiołu jako czystego źródła energii. Teraz wesprzemy polskich sportowców wiedzą i kompetencjami zespołu badawczego Laboratorium Inżynierii Wiatrowej oraz ogromnym potencjałem nowego Laboratorium Aerodynamiki Środowiskowej. Mamy nadzieję, że przyczynimy się tak do ich medalowych sukcesów, może nawet olimpijskiego formatu – zapowiada prorektor Politechniki Krakowskiej.
Z kolei prezes Polskiego Związku Narciarskiego, podkreśla, że bez naukowego wsparcia nie da się w dzisiejszym sporcie wyczynowym osiągać sukcesów na światowym poziomie.
W sportach zimowych obserwujemy technologiczny wyścig zbrojeń od wielu lat. W przypadku potęg, takich jak Niemcy czy Austria, na sukcesy pracują nie tylko sztaby trenerskie i zawodnicy, ale wręcz całe instytuty badawcze naukowców, wspierane z budżetów państw. W Polsce taki system dopiero stwarzamy, przekonujemy do niego. W ramach Polskiego Związku Narciarskiego powołaliśmy w ubiegłym roku Centrum Innowacji, za jego pośrednictwem budujemy sieć współpracy m.in. z uczelniami, Ministerstwem Sportu i Instytutem Sportu. Politechnika Krakowska wnosi do niej unikatowe doświadczenia swoich naukowców i niesamowite narzędzia badawcze. Pól do wspólnego zgłębiania mamy naprawdę wiele, nie tylko w skokach narciarskich, ale też narciarstwie i snowboardzie – przekonuje Adam Małysz.
W zasobach Laboratorium Aerodynamiki Środowiskowej Politechniki są m.in. tunele aerodynamiczne o zróżnicowanych przestrzeniach pomiarowych i możliwościach badawczych, pracownie laboratoryjne materiałów i procesów fizycznych oraz pracownie rozwiązań prototypowych. Potencjał badawczy laboratorium i kompetencje związanego z nim zespołu naukowców pozwolą m.in. modelować i analizować rzeczywiste wyzwania, które w sportach zimowych stawia przed zawodnikami korzystne i niekorzystne działanie warunków atmosferycznych czy innych zjawisk, dobrze już poznanych w naukach inżynieryjnych.
Zakres wspólnych prac badawczych Politechniki i PZN będzie szeroki. W przypadku skoków narciarskich badania obejmą m.in. kolejne fazy skoku narciarskiego – od startu, przez odbicie z progu skoczni, lot z obciążeniami, aż po lądowanie.
Planujemy m.in. poddawanie sportowców obciążeniom wynikającym z napływającego powietrza w różnym zakresie prędkości, analizowanie warunków opływu powietrza wokół sylwetek narciarzy i skoczków, przeprowadzenie pomiarów kluczowych parametrów związanych z odbiciem (tzw. symetria odbicia), rejestrację sylwetki w zmieniających się warunkach, testowanie i dobór geometrii odzieży oraz elementów sprzętu: nart, butów, kombinezonów, kasków, gogli, także analizy smarów stosowanych w różnych warunkach pogodowych – wylicza dr inż. arch. Łukasz Flaga, członek zespołu badawczego Laboratorium Inżynierii Wiatrowej PK.
Politechnika i PZN pracują już nad pierwszym wspólnym projektem naukowym, w ramach którego planują stworzyć stanowiska do badania wybicia z progu skoczni oraz do badań oporu aerodynamicznego pozycji sportowca. Naukowcy opracują metodykę pomiarów, zaprojektują eksperymentalne stanowisko do badań, które symulować będzie rzeczywiste warunki panujące w naturze, przeprowadzą jego kalibrację oraz automatyzację procesów szkoleniowych. Wyniki badań, testów, treningów i analiz prowadzonych w laboratoriach Politechniki umożliwią trenerom i zawodnikom doskonalenie umiejętności technicznych w najbardziej szczegółowych zakresach, pozwolą również testować i wprowadzać innowacje do treningu zawodników i sprzętu, z którego korzystają. To przełoży się na lepsze przygotowanie zawodników do udziału w zawodach i pomoże osiągać powtarzalne, wysokie wyniki sportowe.
W przeszłości ze wsparcia politechnicznych specjalistów od wiatru korzystali m.in. narciarz ekstremalny Jędrzej Dobrowolski i snowboardzista Michał Pawlikowski.
źródło: PK