„Zapobieganie samobójstwom wśród osób pozbawionych wolności” – to tytuł przewodnika dla pracowników i funkcjonariuszy Służby Więziennej. Nad jego przygotowaniem pracowali naukowcy z Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W polskiej Służbie Więziennej tematyka prewencji suicydalnej jest istotnym zagadnieniem. Centralny Zarząd Służby Więziennej (CZSW) prowadzi ciągły monitoring prób samobójczych podejmowanych przez osoby pozbawione wolności. Wszczynane są inicjatywy w poszukiwaniu szkoleń z zakresu prewencji i interwencji wobec osób z wysokim ryzykiem samobójczym. Ze względu na wysoko specjalistyczne zagadnienie, niewiele jest publikacji z zakresu zjawiska samobójstw w więzieniach, zwłaszcza w polskich. Brak też przewodników w zakresie metod diagnozy, profilaktyki czy interwencji, dostosowanych do pracy z osobami w kryzysie samobójczym, przebywającymi w izolacji penitencjarnej. Obecnie jedynym dostępnym na rynku polskim poradnikiem skierowanych do funkcjonariuszy służby więziennej, dotyczącym zapobiegania samobójstwom w jednostkach penitencjarnych, jest przewodnik wydany przez Światową Organizację Zdrowia w 2003 roku. Od tego czasu wiedza w tym zakresie uległa poszerzeniu.
Zmiany, jakie zaszły od tamtego czasu, uwzględnili naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego, opracowując przewodnik oparty na aktualnych danych oraz badaniach naukowych. Celem publikacji, przygotowanej przez zespół pod kierunkiem dr Małgorzaty Piaseckiej z Wydziału Filozoficznego UJ, jest wsparcie w ograniczeniu zjawiska samobójstwa oraz prób samobójczych wśród osób pozbawionych wolności. Mocną stroną poradnika jest jego walor praktyczny, gdyż zawarte w nim treści mogą być wykorzystywane w codziennej pracy funkcjonariuszy i pracowników więziennictwa, mających bezpośredni kontakt z osadzonymi. Autorzy vademecum widzą także jego potencjał w wykorzystaniu przez inne grupy zawodowe, w tym policję.
Przewodnik pt. „Zapobieganie samobójstwom wśród osób pozbawionych wolności” ukazał się nakładem Oficyny Wydawniczej Impuls. Zawiera 6 artykułów:
Dane statystyczne wskazują, że na 10 tys. osadzonych w Polsce w 2018 roku wskaźnik samobójstw wynosił 3,3. Dodatkowo ok. 45–63% osadzonych, którzy popełnili samobójstwo, wykazywało różnego rodzaju objawy zwiększonego ryzyka samobójczego. Spośród osób, które w przeszłości próbowały odebrać sobie życie, ponad 65% w kolejnych próbach stosowało skuteczniejsze metody (powieszenie, połknięcie ostrego przedmiotu lub przedawkowanie narkotyków).
Łukasz Wspaniały, źródło: UJ