Centrum Informacji Kryzysowej w Centrum Badań Kosmicznych PAN uruchomiło specjalny monitoring satelitarny sytuacji powodziowej. Pozwala on wykryć miejsca, gdzie woda wystąpiła z koryt rzecznych i pojawiają się rozlewiska.
Uruchomienie monitoringu jest efektem współpracy z polsko-fińską firmą Iceye, twórcą największej cywilnej konstelacji satelitów radarowych obserwujących Ziemię. Co kilka godzin dane i raporty są dostarczane Państwowej Straży Pożarnej, centrom zarządzania kryzysowego oraz Instytutowi Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowemu Instytutowi Badawczemu.
Początkowo największym i kluczowym wyzwaniem było szybkie wymyślenie sposobu skutecznego przepływu informacji. W pierwszych godzinach nie wiedzieliśmy, jakie dokładnie rodzaje danych i analiz będą możliwe do otrzymania. W ten sposób jeszcze nikt nie pracował, ale na szczęśliwie wszystko się udało – mówi dr Jakub Ryzenko, kierownik Centrum Informacji Kryzysowej CBK PAN.
Dodaje, że informacje płyną teraz różnymi kanałami do straży pożarnej, do wojewodów oraz do IMGW.
Jako pierwsze pojawiają się dane szybkie, które po jednym spojrzeniu pozwalają zorientować się w sytuacji. Nieco później dane, które można analizować w systemach GIS, czyli informacji przestrzennej. Natomiast teraz najistotniejsze jest, aby oczy satelitów patrzyły tam, gdzie dzieją się najważniejsze rzeczy. Dzięki temu mamy szansę dostarczyć informacje faktycznie pomagające w działaniu służb ratunkowych. To w tej chwili nasza rola – podkreśla dr Ryzenko.
Trudna sytuacja w południowej i południowo-zachodniej części Polski związana z wystąpieniem zagrożenia powodziowego przyczyniła się do pilotażowego uruchomienia Civil Security Hub, który powstaje w Polsce w ramach działań Europejskiej Agencji Kosmicznej.
Rozpoczęcie testów systemu dostarczania informacji satelitarnych dla zarządzania kryzysowego we współpracy z Iceye było planowane na wiosnę 2025, ale ze względu na obecną sytuację rozwiązania te zostały uruchomienie w trybie eksperymentalnym. Już teraz dostarczają informacji, które są wykorzystywane operacyjnie.
W niedalekiej przyszłości dane satelitarne, wspierane danymi z bezzałogowych statków powietrznych, stanowić będą stale dostępne i intensywnie wykorzystywane wsparcie informacyjne dla działań ratowniczych i zarządzania kryzysowego. Już obecnie z nich korzystamy, ale jeszcze nie w sposób ciągły i tak oczywisty, jak np. z telefonów komórkowych. Tymczasem w każdej sytuacji kryzysowej, a szczególnie podczas dużych zdarzeń, takich jak powodzie, informacja jest kluczowym elementem procesu decyzyjnego. Precyzyjna, szybka i wiarygodna informacja wspiera działania podejmowane przez podmioty odpowiedzialne za zarządzanie kryzysowe, a podczas akcji przeciwpowodziowej pozwala na określenie skali zjawiska i prognozowanie jego rozwoju, co jest kluczowe w ustalaniu priorytetów działań oraz optymalizacji sił i środków zaangażowanych w reagowanie na zagrożenie – dodaje dr Ryzenko.
źródło: CBK PAN