W Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego powstało kilka dni temu pierwsze w kraju Centrum wiedzy o dostępności do transportu i mobilności osób o szczególnych potrzebach. Eksperci będą w nim rozwijać zagadnienia projektowania uniwersalnego i kształcić kadry w tym kierunku.
W projekcie, który zainaugurowano w październiku ubiegłego roku, obok WAT (lider) uczestniczą także Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz Instytut Transportu Samochodowego. Celem działań konsorcjum ma być wypracowanie, promowanie i upowszechnianie innowacyjnych rozwiązań, które ułatwią funkcjonowanie seniorom, osobom chorym i niepełnosprawnym, a także weteranom z zespołem stresu pourazowego oraz ofiarom wypadków drogowych.
Jak dotąd główny nacisk kładziono na rozwiązywanie barier w transporcie zbiorowym. Nasz projekt skupia się na poprawie dostępu do transportu indywidualnego. Współpraca naukowców reprezentujących nauki inżynieryjno-techniczne oraz nauki społeczne, przyczyni się do osiągnięcia efektu synergii w pracach nad rozwiązaniami ułatwiającymi transport i mobilność osób o szczególnych potrzebach – wyjaśnia dr hab. inż. Jerzy Jackowski, prof. WAT, kierownik projektu.
W ramach nowej jednostki rozwijane będą zagadnienia projektowania uniwersalnego w transporcie drogowym. Innowacyjne rozwiązania oraz produkty przyczynią się do zwiększenia mobilności i poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym osób, które wymagają szczególnych potrzeb w przemieszczaniu się i korzystaniu ze środków transportu indywidualnego (tzn. wózków inwalidzkich, rowerów, motorowerów, samochodów osobowych).
Jednym z elementów przedsięwzięcia jest wsparcie kadry dydaktycznej WAT i UKSW w przygotowaniu do kształcenia oraz działalności szkoleniowej w zakresie projektowania uniwersalnego, którego celem jest przeciwdziałanie wykluczeniu osób o szczególnych potrzebach w przemieszczaniu się – wyjaśnia dr Dominik Gołuch z Instytutu Psychologii UKSW.
Oprócz opracowania programów nauczania dla kadry akademickiej i studentów WAT i UKSW, od roku akademickiego 2023/2024 do planów zajęć obu uczelni zostaną wprowadzone trzy moduły zajęć z projektowania uniwersalnego w obszarze transportu.
Kolejnym etapem będzie prowadzenie kampanii społecznej uświadamiającej społeczeństwu skalę problemu osób, które ze względu na różne ograniczenia mają utrudniony dostęp do powszechnie dostępnych środków transportu indywidualnego. Zwieńczeniem działań będzie prowadzenie skoordynowanych, systematycznych badań i analiz sprawdzających potrzeby i skuteczność wprowadzanych ulepszeń technicznych i technologicznych, jakości standardów usług oraz ich weryfikacja pod kątem przydatności i skuteczności w niwelowaniu niekorzystnych zdarzeń drogowych z udziałem osób o szczególnych potrzebach.
W planach Centrum jest też organizacja konkursu na koncepcje urządzeń, przedmiotów i usług służących poprawie mobilności i bezpieczeństwa ruchu drogowego osób o szczególnych potrzebach, korzystających ze środków transportu indywidualnego. Celem przedsięwzięcia będzie promocja rozwiązań projektowania uniwersalnego wśród przyszłych techników i inżynierów-konstruktorów. W ramach konkursu adresowanego do uczniów średnich szkół mechanicznych i technicznych oraz studentów mogą powstać rozwiązania poprawiające komfort życia codziennego osobom o szczególnych potrzebach.
Konkurs pozytywnie wpłynie na rozpowszechnienie wśród młodych ludzi informacji o trudnościach, z jakimi muszą na co dzień zmagać się osoby o szczególnych potrzebach i pomoże uzmysłowić im, jak ważne jest projektowanie uniwersalne. Dodatkowo włączy on młode, pełne pomysłów umysły do poszukiwania nowych, coraz to skuteczniejszych i tańszych rozwiązań technologicznych, pomagających osobom o szczególnych potrzebach, korzystających z transportu indywidualnego, w ich codziennym życiu – podkreśla dr hab. inż. Jerzy Jackowski, prof. WAT.
W realizacji projektu biorą udział naukowcy z Instytutu Pojazdów i Transportu na Wydziale Inżynierii Mechanicznej Wojskowej Akademii Technicznej, Instytutu Psychologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Instytutu Transportu Samochodowego. Budżet całego przedsięwzięcia wynosi blisko 5,5 mln zł.
W ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój w polskich uczelniach powstają aktualnie cztery centra wiedzy o dostępności. Są to projekty w obszarach:
Wymienione uczelnie zostały wyłonione w konkursie ogłoszonym w 2020 r. Wszystkie projekty mają charakter pilotażowy.
MK, źródło: UKSW, CWOD, WAT