Dlaczego młodzi Polacy wyjeżdżają na studia za granicę? Dla wielu to szansa na rozwój. Doświadczenie zdobyte w międzynarodowym środowisku nie tylko dobrze wygląda w CV, ale również dużo znaczy w praktyce. Po co więc wracać? W Polsce czeka dobrze płatna praca, perspektywy na udaną, satysfakcjonującą karierę, niższe ceny i lepsze warunki życia niż na Zachodzie – wynika z badania, w którym wzięli udział laureaci Programu „Go4Poland – Wybierz Polskę”.
Wielu młodych Polaków marzy o szansie, jaką jest wyjazd na studia za granicę. Nie jest ona dana każdemu, bo realizacja takiego marzenia wiele kosztuje. Nie tylko pieniędzy (mimo oferowanych stypendiów i innego wsparcia nierzadko oferowanego przez stronę „przyjmującą”), ale i wyrzeczeń oraz pracy włożonej w spełnienie wymogów zagranicznej uczelni. A konkurencja nie jest mała. Nie wystarczą tylko dobre stopnie, trzeba wykazać się dodatkowymi osiągnięciami, trzeba być zaangażowanym i wytrwałym.
Zresztą, nie chodzi tylko o naukę – ona jest „tylko” przepustką. Chodzi o zdobywanie doświadczenia w międzynarodowym środowisku, na rynkach pracy, które są zdecydowanie większe niż ten w Polsce, przyglądanie się z bliska, jak działają firmy znane na całym świecie i bycie na miejscu, tam, gdzie „rzeczy się dzieją”. Takie doświadczenie zwiększa konkurencyjność na rynku pracy. Dlaczego więc niektórzy celowo rezygnują z tych możliwości i po zakończeniu studiów za granicą chcą wrócić do ojczyzny?
Odpowiedzi na to pytanie udziela badanie przeprowadzone przez Fundację GPW, w którym uczestniczyli laureaci programu „Go4Poland”, czyli polscy studenci zagranicznych uczelni. Większość z nich (56%) zadeklarowała wprost, że po zakończeniu studiów zamierza wrócić do kraju. „Tylko” 14% polskich studentów przyznało, że w planach mają pozostanie za granicą. Warto zaznaczyć, że prawie 1/3 ankietowanych nie podjęło jeszcze decyzji w tej kwestii.
Dla większości laureatów powrót do Polski stanowi ważny punkt w planach dotyczących ich przyszłości. Oznacza to, że widzą w naszym kraju perspektywy na zdobycie atrakcyjnej pracy i zbudowanie udanej kariery zawodowej w polskich warunkach. Przeważnie są to również osoby, które wyjechały za granicę z konkretnymi planami – świadomie wybierały zagraniczne uczelnie i kierunki, chciałyby zdobyć konkretne kompetencje i im się to udało. Już wiedzą, jak je mogą wykorzystać w Polsce, a jeżeli jeszcze nie, to mają (słuszne) przekonanie, że mogą wiele zaoferować przyszłemu pracodawcy, tu, w Polsce, a ich CV na wstępie jest „bogatsze” niż rówieśników, którzy nie wyjeżdżali – komentuje Alina Bączar, wiceprezes Fundacji GPW.
Niechęć do powrotu do Polski nie musi wcale oznaczać, że wyrażające ją osoby nie widzą w naszym kraju przyszłości dla siebie lub „przegrywa” on w przedbiegach z rynkami pracy na Zachodzie. W grę mogą również wchodzić kwestie
osobiste – 9% respondentów wskazało, że mają partnera/partnerkę lub założyli/założyły rodzinę za granicą, co jest dla nich motywacją do pozostania poza Polską.
Osoby, które kończą studia za granicą, chcą wrócić do Polski i związać swoją przyszłość z polskim rynkiem pracy, bo wiedzą, że mają na nim przewagę, dzięki ukończeniu prestiżowych uczelni znanych na całym świecie i zdobyciu międzynarodowego doświadczenia. Tę świadomość widzimy również w odpowiedziach na pytanie o to, co skłania ankietowanych do powrotu do kraju – dodaje Alina Bączar.
Powrót z atrakcyjnym CV i pomysłem na biznes w walizce
Pierwsze miejsce na liście „powodów do powrotów” zajmuje konkurencyjne CV – ponad połowa (52,6%) ankietowanych uważa, że ich „zagraniczne” CV będzie bardziej wartościowe na rodzimym rynku pracy. Co piąty chce po ukończeniu zagranicznej uczelni wrócić do Polski, by założyć z naszym kraju własną firmę. Z pewnością te osoby są przekonane, że ze swoim międzynarodowymi doświadczeniami mają większą szansę na sukces.
Możliwość nauki i przebywania za granicą daje większe możliwości, szanse na rozwój i generalnie jest to doświadczenie nie do przecenienia dla młodego człowieka, ale taka sytuacja ma „minusy”, na co zwracają uwagę ankietowani. Prawie 1/3 pytanych deklaruje, że po zakończeniu studiów za granicą chcą wrócić, bo nasz kraj oferuje lepsze warunki życia (np. dostęp do różnych usług). Dla podobnej liczebnie grupy motywacją do powrotu są niższe koszty życia niż np. w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Holandii czy Szwajcarii.
Polacy studiujący za granicą nierzadko mają okazję się przekonać, że ceną za „zachodni dobrobyt” są np. wyższe podatki, wyższe koszty życia. Problemem też nierzadko okazuje się np. brak dostępu do państwowej, czyli powszechnej opieki zdrowotnej. Każdy kraj ma jakieś problemy, które widać dopiero wtedy, gdy dłużej przebywa się poza ojczyzną. Europejskie rynki pracy są nasycone, a Polska nadal jest atrakcyjnym miejscem dla największych, światowych firm, które „przenoszą” do naszego kraju swoje biznesy i tworzą kolejne miejsca pracy. Polscy studenci zagranicznych uczelni nie chcą konkurować ze swoimi amerykańskimi czy holenderskimi kolegami na globalnych rynkach, wiedzą, że w Polsce ich szanse są nieporównywalnie wyższe – tłumaczy wiceprezes Fundacji GPW.
Ważnym powodem powrotu do Polski jest również tęsknota za rodziną (24%), co wydaje się oczywiste i zrozumiałe.
Powrót do Polski, ale kiedy?
Uczestnicy projektu „Go4Poland”, którzy zadeklarowali powrót do Polski po zakończeniu zagranicznych studiów, zostali również zapytani o to, kiedy zamierzają skonkretyzować swoje plany. Trzech na dziesięciu pytanych chce wrócić niezwłocznie po zakończeniu edukacji. Blisko 32% zamierza związać swą przyszłość z Polską w ciągu 1–4 lat po skończeniu szkoły wyższej. Co dziesiąty deklaruje, że będzie to później niż w 4 ciągu lat. Najczęstszy powód opóźniania powrotu do ojczyzny?
To chęć zdobycia cennego doświadczenia zawodowego za granicą, w celu zyskania jeszcze lepszej pozycji zawodowej w Polsce i nawiązanie istotnych kontaktów międzynarodowych, które mogą mieć znaczenie na rynku pracy w naszym kraju – zaznacza Alina Bączar.
W lutym wystartowała IX edycja Programu „Go4Poland”. Od 2015 r. stanowi on platformę, która łączy polskich studentów i absolwentów zagranicznych uczelni, którzy planują powrót do kraju (lub mają podjęcie tej decyzji jeszcze przed sobą) oraz partnerów projektu – firmy działające na naszym rynku, które szukają młodych talentów. To m.in. marki z sektora finansowego czy rynku kapitałowego, ale także jednostki administracji publicznej, które w ramach projektu oferują uczestnikom płatne staże i praktyki. Więcej na stronie: www.go4poland.pl.
MK
W miedzy czasie po powrocie zrobic habilitacje bo w kraju wciaz to istnieje. To element zniechecajacy.
Ciekawe bylyby tutaj dwie sprawy.
Jedna, to nie deklaracje, tylko fakty: jaki odsetek osob w ostatnich latach wracal, a jaki nie. I jak to sie ksztaltowalo w ciagu ostatnich 5 - 10 lat.
Druga, to ankieta dlaczego czesc ze studentow NIE wraca do kraju, albo przynajmniej opoznia swoj powrot. To mogloby dostarczyc sporo interesujacych informacji.