13 kwietnia 2018 r. odbyło się inauguracyjne spotkanie Kolegium Refleksji Humanistycznej im. Tadeusza Kotarbińskiego. Tworzą je członkowie Kapituły Nagrody im. Pierwszego Rektora Uniwersytetu Łódzkiego Profesora Tadeusza Kotarbińskiego i osoby, których prace były nominowane we wszystkich edycjach konkursu. Kolegium to cykliczne spotkania poświęcone ważnym zagadnieniom polskiej humanistyki, życia akademickiego
i publicznego, skoncentrowane wokół myśli Patrona. Będą się one odbywać dwa razy do roku.
„Polska myśl humanistyczna ma się dobrze, niezależnie od tego, czy traktowana jest z należytą powagą i szacunkiem, i czy brana jest pod uwagę w publicznym dyskursie. Chcemy prowadzić debatę wokół istotnych problemów, które nurtują humanistów, a także stworzyć kolegium głębokiej refleksji humanistycznej nad tym, co jest ważne dla rozwoju badań naukowych, dla rozwoju uniwersytetu, społeczeństwa, co jest ważne dla nas, dla naszego osobistego rozwoju” – tłumaczył otwierając spotkanie prof. Antoni Różalski, rektor Uniwersytetu Łódzkiego.
Na Uniwersytecie Łódzkim humanistyka rozumiana jest jako pewien typ wrażliwości, a nie tylko obszar nauki. Dba się o to, by łączyć działania przedstawicieli wielu dyscyplin naukowych, nadać dynamikę nauce, wydobyć potencjał badawczy i wyzwolić nową energię. Działaniom uczelni niezmiennie patronuje postać pierwszego jej rektora, prof. Tadeusza Kotarbińskiego – wybitnego etyka, filozofa, człowieka głębokiej refleksji i szerokiego spojrzenia na historię myśli ludzkiej oraz jej wpływ na losy społeczeństw. Uniwersytet kontynuuje jego działalność, sposób postrzegania, a także metodę analizy rzeczywistości. Stale rozwija humanistyczną refleksję, której współczesny świat bardzo potrzebuje.
Podczas pierwszego spotkania dyskutowano o tym, czym w istocie jest wspólnota akademicka, czym cechują się osoby stanowiące jej wycinek i jakie powinności przed nimi stoją, jak zmienił się etos naukowy w dobie nauki postakademickiej, którą charakteryzuje płynność wspólnot akademickich, jak również o roli inspiracji i relacji mistrz–uczeń w procesie kształcenia, a także o relacjach pomiędzy wspólnotą akademicką a reformą nauki. Wystąpienia przedstawili: prof. Anna Lewicka-Strzałecka, prof. Tadeusz Sławek, prof. Tomasz Kawski, prof. Kaja Gadowska i prof. Michał Mencfel.
W debacie podkreślona została waga kształtowania wrażliwości członków wspólnoty akademickiej jako czynnika decydującego o wspólnocie i jej jakości. Dostrzeżono również niebezpieczeństwo dla rozwoju kultury, a w dalszej perspektywie i dla rozwoju gospodarczego, które niesie ze sobą marginalizacja humanistyki. Członkowie Kolegium zastanawiali się także nad wyzwaniami stojącymi przed humanistami w procesie komercjalizacji badań naukowych i konsekwencjami – nie zawsze pożądanymi – tego procesu, w tym dla swobodnego promieniowania idei, wspólnotowości i integracji środowiska. O wspólnocie akademickiej Kolegium dyskutowało także w kontekście wpływu architektury akademickiej na relacje pomiędzy uczonymi, uczonymi a studentami oraz uczelnią a jej otoczeniem.
Następne spotkanie, które odbędzie się 21 września, poświęcone będzie relacjom uniwersytetu i społeczeństwa. Grono naukowców postara się odpowiedzieć na pytanie:
co uniwersytet może dać społeczeństwu?
W pierwszym spotkaniu Kolegium Refleksji Humanistycznej im. Tadeusza Kotarbińskiego, pt. Wspólnota akademicka? udział wzięli członkowie kapituły: prof. Anna Legeżyńska, prof. Anna Lewicka-Strzałecka, ks. prof. Andrzej Szostek, prof. Grzegorz Gazda, prof. Ryszard Kleszcz, prof. Antoni Różalski oraz laureaci i nominowani z poprzednich edycji konkursu: prof. Małgorzata Domagalska, prof. Kaja Gadowska, prof. Ewa Kołodziejczyk, prof. Katarzyna Mikulska, prof. Joanna Nalewajko-Kulikov, dr Ewa Drzazgowska, prof. Tomasz Kawski, prof. Wojciech Klimczyk i prof. Michał Mencfel.
Honorata Ogieniewska