W publikowanej w numerze 10/2018 „Forum Akademickiego” rozmowie Jarosław Gowin, wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego omawia ostateczny kształt ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wymienia m.in. zapisy, które nie ostały się w uchwalonym przez Sejm dokumencie, a miały w sobie potencjał dobrej zmiany. Określa też priorytety, które niesie ze sobą akt, który wszedł w życie 1 października br.: „Przede wszystkim chodzi o zwiększenie autonomii uczelni, co powiodło się na wielu poziomach, począwszy od tego, że uczelnie będą mogły swobodnie określać swoją strukturę organizacyjną. Dotacje zastąpimy subwencjami, co oznacza, że uczelnie będą otrzymywać określoną sumę pieniędzy i same decydować, na co je przeznaczą. Subwencja ma dla beneficjentów także wiele innych zalet. Trzeci punkt to wzmocnienie pozycji rektora. Następny – traktowanie uczelni jako jednolitego organizmu, a nie luźnej federacji wydziałów. Piąte rozwiązanie to wyłonienie uczelni badawczych. Szóste – nowe zasady ewaluacji, odchodzące od punktozy i zdecydowanie projakościowe. Kolejne to powiązanie uprawnień do nadawania stopni naukowych z kategoriami, a więc realnymi osiągnięciami naukowymi, a nie formalnymi kryteriami ilościowymi, jak liczba pracowników naukowych. I ostatnie kluczowe rozwiązanie to zastąpienie nieefektywnego modelu studiów doktoranckich interdyscyplinarnymi szkołami doktorskimi z równoczesnym zapewnieniem stypendiów dla wszystkich doktorantów” – mówi minister nauki.
Z kolej Sebastian Skuza, podsekretarz stanu w MNiSW, mówi o budżecie szkolnictwa wyższego i nauki w 2019 roku, a także o subwencji dla uczelni – nowym podziale środków publicznych na działałność statutową. W rozmowie czytamy m.in.: „Od 1 stycznia 2019 r. planuje się połączenie dwóch, dotychczas oddzielnych części budżetowych, tj. szkolnictwo wyższe i nauka. W wyniku tego zabiegu od 2019 r. środki na naukę i szkolnictwo wyższe zabezpieczane będą w ustawie budżetowej w ramach części budżetowej nauka i szkolnictwo wyższe. W związku z tym, w projekcie ustawy budżetowej na rok 2019 na naukę i szkolnictwo wyższe przewidziano wydatki na poziomie 26,5 mld zł. W odniesieniu do analogicznych kwot ujętych w ustawie budżetowej na rok 2018, wydatki te wzrastają o prawie 2 mld zł, co gwarantuje wzrost nakładów na te obszary o ok. 8% w skali roku. Z tych dodatkowych środków będziemy finansować w pierwszym roku głównie podwyżki minimalnych wynagrodzeń zasadniczych na uczelniach, inicjatywy doskonałości, a pod koniec 2019 r. także pierwsze stypendia w szkołach doktorskich”.
Polecamy także dwa bloki tematyczne: o otwartym dostępie do zasobów nauki w Polsce i o Instytucie Nęckiego w 100-lecie jego istnienia.
red