Politechnika Warszawska jako pierwsza w Polsce może pochwalić się najnowszej generacji transmisyjnym mikroskopem elektronowym Spectra 200 (S)TEM. Będzie wykorzystywany do charakteryzacji struktury na poziomie atomowym wszystkich rodzajów materiałów.
Urządzenie stanęło w Laboratorium Mikroskopii Elektronowej Wydziału Inżynierii Materiałowej PW. Do tej pory badania prowadzone w pracowni skupiały się przede wszystkim na analizie materiałów metalicznych, a dzięki nowemu nabytkowi rozszerzą się o półprzewodniki, ceramikę i materiały polimerowe. Spectra 200 (S)TEM firmy Thermo Fisher Scientific to najwyższej klasy mikroskop elektronowy, posiadający najnowsze rozwiązania technologiczne.
Wyposażony jest w korektor wiązki, źródło elektronów C-FEG, co sprawia że w połączeniu z czułym spektormetrem EDS oraz zestawem detektorów BF/HAADF umożliwia obserwację materiałów wielofazowych i pozwala wprowadzić nasze badania na najwyższy światowy poziom jakości .Wysoka rozdzielczość obrazowania jest dostępna zarówno w trybie STEM, jak również TEM – w tym drugim będzie wykorzystywana nowa generacja kamer o nazwie handlowej CETA – tłumaczy dr inż. Tomasz Płociński, kierownik Laboratorium Mikroskopii Elektronowej.
Jedną z największych zalet aparatu jest nowy typ detektorów EDX do analizy składu chemicznego.
Cztery detektory o znacznie zwiększonej powierzchni zbierania sygnału umożliwiają robienie map rozmieszczenia pierwiastków stopowych w rozdzielczości nawet 4k przy stosunkowo krótkim czasie ekspozycji 10–20 minut. Dla porównania standardowe mikroskopy potrzebują od 60 do 120 minut żeby zrobić dobrą mapę rozmieszczenia pierwiastków stopowych w rozdzielczości 1k – objaśnia dr inż. Piotr Bazarnik.
Nowością jest także specjalny uchwyt i oprogramowanie do tomografii elektronowej, pozwalającej na badanie przestrzennego rozmieszczenia elementów mikrostruktury w preparatach z użyciem różnych technik obrazowania, a także z wykorzystaniem spektrometrii EDX.
Po raz pierwszy będziemy mogli sprawdzić, jak dyslokacje, wydzielenia czy granice ziaren oddziałują ze sobą w przestrzeni. Do tej pory wnioskowaliśmy o tych zjawiskach na podstawie „płaskich” obrazów. Możliwe, że na podstawie badań nowego typu dobrze poznane materiały ujawnią nowe sekrety – zdradza dr inż. Witold Chromiński.
Mikroskop instalowany jest w specjalnie przystosowanym pomieszczeniu, w którym trzeba było wyeliminować czynniki, które mogłyby zakłócić pracę urządzenia, a tym samym wpływać na wyniki badań. Te rozpoczną się na początku grudnia. Laboratorium Mikroskopii Elektronowej bierze udział w realizacji projektów badawczych współfinansowanych ze środków krajowych i europejskich.
Dzięki ponad 40-letniej historii mikroskopii elektronowej na wydziale i zrealizowaniu wielu projektów i prac badawczych nasi naukowcy posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie w analizie struktury różnego typu materiałów. Jesteśmy otwarci na współpracę z ośrodkami naukowo-badawczymi, a także z przedstawicielami przemysłu – zachęca prof. Anna Boczkowska, dziekan Wydziału Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej.
źródło: PW