Sejmik Województwa Śląskiego ogłosił rok 2023 Rokiem Nauki w województwie śląskim. Działanie to ma podkreślić znaczenie nauki dla regionu, stanowi także formę przygotowań do obchodów związanych z przyznaniem Katowicom tytułu Europejskiego Miasta Nauki 2024.
Stolica województwa śląskiego – jako pierwsze miasto w Europie Środkowo-Wschodniej – uzyskała to prestiżowe wyróżnienie. Z inicjatywą ubiegania się o tytuł Europejskiego Miasta Nauki wystąpiły władze miasta i tamtejsze środowisko akademickie. W projekcie biorą udział: Uniwersytet Śląski w Katowicach, Politechnika Śląska, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Akademia Wychowania Fizycznego im. J. Kukuczki w Katowicach, Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach, Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach.
Ideą EMN jest pogłębienie zmian towarzyszących transformacji społeczeństwa wybranych miast i regionów w stronę społeczeństwa nauki, ukazanie bogactwa i różnorodności europejskiego krajobrazu naukowego oraz wspieranie samokształcenia, integracji naukowej, zainteresowania nauką wśród młodszych pokoleń i rozwój europejskich badań bez granic, wzmocnienie europejskiego i międzynarodowego profilu społeczności naukowej w danym mieście oraz w regionie, zwiększenie zaangażowania obywateli i środowiska naukowego w problemy lokalne, uruchomienie inwestycji publicznych w regionalną naukę oraz jej infrastrukturę, a także pobudzenie turystyki.
Działania prowadzone w ramach EMN przyniosą zmiany w przestrzeni publicznej goszczącej katowickie uczelnie. Osią planowanej Zielonej Strefy Nauki będzie zrewitalizowana i przywrócona do stanu naturalnego Rawa. Przestrzeń ta połączy kampusy uczelni, spełniając potrzeby odbiorców w zakresie spędzania czasu wolnego i kontaktu z nauką i naturą. Zespół tworzony przez członków konsorcjum opracuje zasady projektowania przestrzeni publicznych w kampusach poszczególnych uczelni. Planowane są również analizy i badania ankietowe użytkowników przestrzeni – studentów, doktorantów oraz pracowników.
Ze Strefą połączone będzie Sieciowe Centrum Nauki (SCN) – mają to być współpracujące ze sobą elementy infrastruktury uczelni (budynki, infrastruktura badawcza, instalacje, wystawy, itp.). Zapewnią one możliwość kontaktu odbiorców z efektami pracy naukowców, mają również pozwolić na obserwację ich pracy. Odwiedzający będą mogli zadawać pytania, inspirując przy tym dalsze prowadzenie badań (zgodnie z ideą inicjowania działań badawczych typu bottom-up).
W tym kontekście możliwy będzie również udział w badaniach citizen science. Elementy składowe SCN zostaną zrealizowane w oparciu o założenia dublińskiego Science Gallery (m.in. zmienność ekspozycji, oparcie ekspozycji o nowoczesne metody popularyzacji nauki, realizację koncepcji science & art). Oferta programowa SCN zostanie zbudowana w oparciu o potencjał wszystkich uczelni konsorcjum – charakter tej unikalnej na skalę światową sieci będzie zależny od wyników badań i analiz realizowanych w projekcie we współpracy z krajowymi i zagranicznymi ekspertami w zakresie science communication.
Projekt ma także na celu ocenę potencjału uczelni w zakresie realizowanych działań naukowych i dydaktycznych oraz uwspólnienia wybranych procesów zarządczych. Zebrane w ten sposób dane przyczynią się do pełniejszego zrozumienia pozycji śląskiej nauki na arenie krajowej i międzynarodowej. Wyniki analiz mają być początkiem dyskusji o możliwości wymiany dobrych praktyk pomiędzy katowickimi uczelniami.
MK, źródło: UŚ