Wspieranie międzynarodowej wymiany akademickiej, upowszechnianie informacji o polskim szkolnictwie wyższym i promocja języka polskiego za granicą – to główne zadania Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Nowa instytucja rozpoczęła działalność 1 października.
Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej to agencja rządowa, która będzie się zajmować przede wszystkim wspieraniem i stymulowaniem procesu umiędzynarodowienia polskiego szkolnictwa wyższego i nauki. Według wicepremiera, ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina, powstanie NAWA ma być szansą na przyciągnięcie do Polski naukowców.
NAWA ma dopełnić system tworzony przez dwie inne agencje: Narodowe Centrum Nauki oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Agencja zastąpi Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej, zaś jej budżet będzie wynosić ok. 140 mln zł. W przyszłości NAWA będzie również mogła zostać operatorem środków unijnych, podobnie jak np. NCBR.
O środki finansowe z budżetu NAWA będą się mogły ubiegać m.in. osoby przygotowujące się do rozpoczęcia nauki w języku polskim, osoby kierowane za granicę w celu nauczania języka polskiego jako obcego, uczelnie i jednostki naukowe, organizacje pozarządowe oraz jednostki sektora finansów publicznych podejmujące działania na rzecz umiędzynarodowienia szkolnictwa wyższego i nauki.
Pomoc finansową będzie można otrzymać w różnych formach: stypendiów, finansowania lub dofinansowania kosztów opłat za kształcenie i zatrudnienie, pomocy materialnej oraz ryczałtu na koszty podróży, utrzymania i zakwaterowania, a także finansowania lub dofinansowania kosztów działań objętych zakresem tematycznym danego programu.
Działalność Agencji nadzorować będzie minister nauki i szkolnictwa wyższego. Na jego wniosek powoływany będzie przez premiera dyrektor Agencji. Do zadań dyrektora będzie należeć zarządzanie NAWĄ, udział w tworzeniu programów Agencji oraz nadzór nad ich realizacją i rozliczaniem. W zarządzaniu NAWĄ dyrektora wspierać będzie Rada Agencji – organ doradczy, do którego zadań będzie należało m.in. przygotowywanie propozycji kierunków działania i rozwoju Agencji oraz opiniowanie jej działalności.
Adresatami programów NAWY mają być przede wszystkim studenci, doktoranci oraz młodzi naukowcy. W przypadku studentów agencja będzie w dużej mierze kontynuować programy prowadzone przez likwidowane Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej, jak również przejmie kilka programów prowadzonych dotychczas przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (m.in. Mobilność Plus).
Ważnym elementem działalności NAWY mają również być programy dla profesorów wizytujących. Dzięki nim resort nauki chce ściągnąć do polskich instytucji naukowych wybitnych naukowców ze świata.
NAWA ma przejąć dotychczasową siedzibę Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej, nie będzie to jednak docelowa siedziba Agencji. „Planujemy przeprowadzkę do nowej siedziby w połowie grudnia” – powiedziała PAP rzeczniczka MNiSW Katarzyna Zawada.
Choć ustawa o Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej weszła w życie 1 października – wtedy też rozpoczęła działalność sama Agencja – to część jej przepisów będzie obowiązywać dopiero od 1 stycznia i 1 lutego 2018 r.
Źródło: PAP – Nauka w Polsce