Otwarte dla mieszkańców i turystów badania archeologiczne w Polsce, Szwecji i Danii (spacery po wyjątkowych stanowiskach archeologicznych wraz z archeologiem – przewodnikiem), wykłady o mało znanej przeszłości Morza Bałtyckiego, spotkania z ekspertami, festiwale i gry – to atrakcje przygotowane w ramach jednego z najciekawszych projektów ArchaeoBalt, realizowanego przez Uniwersytet Gdański wraz z partnerami.
W rejonie południowego Bałtyku znajdują się liczne, różnorodne zasoby dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, których potencjał turystyczny nie jest w pełni wykorzystany. ArchaeoBalt to projekt realizowany przez Uniwersytet Gdański, Muzeum Gdańska, Uniwersytet w Aarhus, Muzeum Bornholmu i Uniwersytet w Lund, który odpowiada na te potrzeby. Uniwersytet Gdański jest partnerem wiodącym projektu.
Dzięki projektowi ArchaeoBalt możliwe jest wspólne odkrywanie dziedzictwa regionu Morza Bałtyckiego, skrytego pod powierzchnią Danii, Polski i Szwecji. Stanowiska archeologiczne, relikty dawnych grobowców, grodzisk, często znajdują się na terenach atrakcyjnych przyrodniczo. Poszukiwanie pozostałości dawnych kultur jest znakomitym sposobem do aktywnego i zgodnego z przyrodą wypoczynku. Wypracowanie nowego sposobu promowania dziedzictwa kulturowego rejonu Morza Bałtyckiego pozwoli na pobudzenie i zwiększenie ruchu turystycznego w rejonie, a także stworzenie nowej marki zrównoważonej, zielnej i niebieskiej, archeoturystyki.
Projekt ArchaeoBalt (Laying fixed foundations for innovative Archaeotourism – a new ‘green’ Archaeoroute in the Southern Baltic Sea Region) jest współfinansowany przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg Południowy Bałtyk 2014–2020. Całościowy budżet wynosi ponad 2 miliony euro. Okres realizacji projektu to trzy lata (od lipca 2018 do lipca 2021). W ramach projektu powstanie sieć centrów archeologicznych, których celem będzie rozpowszechnianie wiedzy o archeologii i rozwój archeoturystyki. Powstanie także strona internetowa „Wirtualne Muzeum Południowego Bałtyku” z najważniejszymi informacjami o dziedzictwie regionu Morza Bałtyckiego i jego archeoturystycznych atrakcjach. Organizowane są wydarzenia kulturalno-edukacyjne, takie jak festiwale, gry, wykłady oraz otwarte badania archeologiczne.
Dzięki badaniom wykopaliskowym ukazuje się nam zupełnie nowy obraz regionu Morza Bałtyckiego. Obszaru tętniącego życiem, powiązanego sieciami wzajemnych relacji widocznych w kulturze, architekturze, sztuce i języku. Dziedzictwo archeologiczne choć fascynujące i skrywające wiele tajemnic, wciąż jest niedoceniane.
Do 18 lipca można zwiedzać stanowisko archeologiczne w Owidzu, które jest jednym z największych grodzisk na Pomorzu Wschodnim. Położone na szczycie wzgórza morenowego w zakolu Wierzycy jest jednym z największych na Pomorzu Wschodnim. Gród powstał w XI wieku, choć jego metryka może sięgać wieku X.
– Tegoroczny sezon badawczy na grodzisku w Owidzu będzie drugim prowadzonym przez Instytut Archeologii i Etnologii UG, jednocześnie będzie to pierwszy sezon pod egidą projektu ArchaeoBalt. Dwa lata temu udało nam się natrafić na strop budynku mieszkalnego, który będzie badany w tym roku. Jest on jednym z dwóch odkrytych w całości tego typu obiektów na grodzisku w Owidzu. W tym roku badaniom będzie towarzyszyć cykl wydarzeń kulturalnych Explore Owidz – Odkryj Owidz, mający na celu popularyzację dziedzictwa regionu Południowego Bałtyku i archeoturystyki – mówi Bartosz Świątkowski z Instytutu Archeologii i Etnologii Wydziału Historycznego UG.
Już w najbliższą środę 3 lipca o godz. 13:00 odbędzie się wykład popularnonaukowy „Na styku dwóch kultur… relacje słowiańsko-skandynawskie we wczesnym średniowieczu” Karoliny Czonstke i Bartosza Świątkowskiego z Wydziału Historycznego UG. W czwartki i soboty (6, 11, 13 i 18 lipca, godz. 13:00) odbywać się będą rodzinne warsztaty archeologiczne, na których uczestnicy poszukają odpowiedzi na pytania: jak odczytywać przeszłość, jakie tajemnice kryje grodzisko w Owidzu, jakie ślady pozostawili ludzie, jak rozpoznać obiekty, które mają blisko 1000 lat? Z kolei od wtorku do soboty organizowane będą spacery po stanowisku. Oprowadzanie w języku polskim i angielskim rozpoczynać się będzie o każdej pełnej godzinie począwszy od 10:00.
Beata Czechowska-Derkacz, źródło: UG