Aktualności
Życie akademickie
21 Września
Fot. Rafał Mielczarek
Opublikowano: 2023-09-21

Unikatowa w skali świata skamieniałość na Uniwersytecie Gdańskim

Unikatowy pajęczak wzbogacił zbiory Muzeum Inkluzji w Bursztynie Uniwersytetu Gdańskiego. To trzeci na świecie znaleziony okaz i dopiero drugi gatunek opisany z eoceńskiej żywicy – bursztynu bałtyckiego.  

Już niemal 17 tys. okazów liczy Muzeum Inkluzji w Bursztynie UG, którego misją jest gromadzenie i przechowywanie skamieniałości zachowanych w żywicach kopalnych, prowadzenie badań naukowych, kolekcjonowanie naturalnych odmian i form bursztynów oraz działalność edukacyjna. Kolekcja powiększyła się właśnie o nowy gatunek solfugi: Eognosippus fahrenheitiana, pajęczaka żyjącego współcześnie na terenach pustynnych.

Skamieniałości solfug zachowane w bursztynie bałtyckim są niezwykle rzadkie – nawet inkluzji jaszczurek czy skorpionów jest więcej – dlatego tym bardziej cieszy nas, że okaz ten trafił do naszej kolekcji. Nowy nabytek ma kształt prostokątnego kawałka bursztynu o wymiarach 24 × 33 mm. Pajęczak jest prawie kompletny, choć powierzchnia grzbietowa jest częściowo zasłonięta przez detrytus i pęcherzyki powietrza, co nieco utrudnia jego fotografowanie – opisuje dr Elżbieta Sontag z Pracowni Entomologii Ewolucyjnej i Muzeum Inkluzji w Bursztynie Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego.

Solfugi, których opisano 1208 żyjących współcześnie gatunków, nazywane są w innych językach skorpionami wiatrowymi, pająkami słonecznymi, wielbłądzimi lub pustynnymi. Są one umiarkowanie zróżnicowaną grupą, obecnie występującą głównie w cieplejszych szerokościach geograficznych i bytującą w suchych siedliskach. To szybko poruszające się, drapieżne pajęczaki z powiększonymi szczękoczułkami, co sprawia, że wyglądają bardzo groźnie, jednak w przeciwieństwie do pająków, nie posiadają gruczołów jadowych.

W skali światowej to dopiero trzeci okaz i drugi gatunek solfugi, który został opisany z bursztynu bałtyckiego. Na jego podstawie opisano też rodzaj nowy dla nauki – dodaje dr Elżbieta Sontag. – Trudno sobie wytłumaczyć, skąd pustynny pajęczak w eoceńskiej żywicy, która kojarzy się z wilgotnym lasem, ale solfugi spotykane są również na terenach stepowych. Faktem jest, że miały one niewielką szansę wpaść do żywicznej pułapki i to tłumaczy ich unikatowość.

Wyjątkowa skamieniałość solfugi zachowana w bursztynie bałtyckim została pozyskana od prywatnego kolekcjonera z Wilna i nazwana na cześć Unii Uniwersytetów im. Fahrenheita w Gdańsku, którego władze zadbały o zakup okazu do kolekcji Muzeum Inkluzji w Bursztynie UG.

Elżbieta Michalak-Witkowska, źródło: UG

Dyskusja (0 komentarzy)