Polska znalazła się wśród pięciu krajów, w których zostaną zainstalowane nowe superkomputery budujące paneuropejską infrastrukturę przetwarzania danych. Maszyna stanie w Akademickim Centrum Komputerowym CYFRONET AGH w Krakowie.
Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali (EuroHPC Joint Undertaking) wytypowało pięć miejsc, w których zostaną zainstalowane nowe superkomputery budujące paneuropejską infrastrukturę przetwarzania danych. Są to: Grecja, Irlandia, Niemcy, Polska i Węgry. W naszym kraju pod koniec 2023 roku powstanie system skali mid-range o mocy kilkukrotnie większej niż najszybszy obecnie superkomputer w Polsce – Athena, który osiąga teoretyczną moc obliczeniową 7,7 PetaFlopsa, a dla obliczeń AI to prawie 240 PetaFlopsów.
Operatorem nowego superkomputera będzie Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET AGH w Krakowie, a dostęp dla polskich naukowców zostanie zapewniony w ramach infrastruktury PLGrid. Podobnie jak istniejące superkomputery EuroHPC nowe systemy będą dostępne dla szerokiego grona użytkowników europejskich reprezentujących środowisko naukowe, przemysł i sektor publiczny. Ministerstwo Edukacji i Nauki zadeklarowało wsparcie projektu w ramach Wspólnego Przedsięwzięcia EuroHPC w wysokości ok. 12 mln euro.
Celem działania EuroHPC JU jest umożliwienie prowadzenia badań naukowych w znacznie większej skali niż do tej pory, a także opracowywanie nowych rozwiązań, które będą mogły zostać zastosowane w wielu obszarach, szczególnie w zakresie projektowania leków i nowych materiałów oraz walki ze skutkami zmiany klimatu i procesów antropogenicznych. Spodziewanym efektem oddania do użytku superkomputerów EuroHPC JU jest rozwój nauki i zwiększenie potencjału innowacyjnego dla gospodarki, a docelowo poprawa jakości życia obywateli.
Obecnie w ramach inicjatywy działa pięć komputerów zaliczanych do najpotężniejszych superkomputerów na świecie, tj. LUMI w Finlandii, Vega w Słowenii, MeluXina w Luksemburgu, Discoverer w Bułgarii i Karolina w Czechach. Trwają też prace nad kolejnymi trzema superkomputerami: LEONARDO we Włoszech, Deucalionem w Portugalii i MareNostrum 5 w Hiszpanii.
Superkomputer LUMI to obecnie najszybszy i najbardziej efektywny energetycznie superkomputer Europy i trzeci na świecie według ogłoszonych w czerwcu 2022 list TOP500 i Green500. Jest efektem działania konsorcjum, w skład którego wchodzi również Polska reprezentowana przez Ministerstwo Edukacji i Nauki oraz ACK Cyfronet AGH. Polscy naukowcy uzyskali już pilotażowy dostęp do zasobów superkomputera LUMI.
MK, źródło: AGH, MEiN