Życie akademickie

16 Lipca

Rys. Sławomir Makal

Wakacyjny numer „Forum Akademickiego”

Nowe kierunki badań społecznych, nauka i kultura popularna, federacje uczelni, ewaluacja, akademickie skarby UNESCO – to tylko wybrane propozycje z podwójnego, lipcowo-sierpniowego, numeru „Forum Akademickiego”. W wakacyjnym wydaniu świętujemy także trwający właśnie Rok Stanisława Lema. 

Tradycyjnie już na wakacje przygotowaliśmy numer o podwójnej objętości. Na 120 stronach nie brak interesujących tematów. Otwieramy między innymi cykl o nowych kierunkach badań społecznych. Interesują nas kierunki, które wyłoniły się w ostatnich latach na świecie, a także już te ugruntowane, które zmieniły swoje oblicze. Pytamy, jakie są źródła powstawania nowych kierunków badań? Które z nich mają największy potencjał? Jaki wpływ na kształt nauk społecznych wywiera polityka prowadzona przez redakcje czasopism naukowych? Jakie konsekwencje mają ostatnie przemiany w badaniach społecznych? Czy istnieje polska specyfika w tych badaniach? Zagadnienia te podejmują w swoich tekstach:

• dr Tomasz Pawłuszko, adiunkt w Akademii Wojsk Lądowych;
• dr hab. Marek Rymsza, kierownik Zakładu Socjologicznych Analiz Polityk Publicznych w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego;
• dr Tomasz Zając, The University of Queensland, Australia.

Czy istnieją miejsca wspólne nauki i kultury popularnej? Gdzie ich szukać? Jaki jest obraz nauki w powieści popularnej, filmie fabularnym, internecie, komiksie, telewizji? Zapytaliśmy o to badaczy popkultury:

• mitologizującym, popkulturowym, niespecjalistycznym i nienaukowym przedstawieniom fizyki kwantowej w prasie masowej przyjrzał się Paweł Zaborowski, doktorant na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego;
• z kolei dr Piotr Kołodziejczyk, Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego analizuje wzajemny wpływ nauk historycznych i popkultury oraz zmiany zachodzące w tych obszarach nauki pod wpływem zjawisk popkulturowych;
• wizerunek filologa w polskiej narracji kryminalnej przedstawia prof. dr hab. Adam Regiewicz z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie

We wrześniu tego roku przypada setna rocznica urodzin Stanisława Lema, jednego z najpoczytniejszych polskich pisarzy science-fiction. Wobec tego faktu nie mogliśmy przejść obojętnie. Na nasze łamy zaprosiliśmy:

• dr. hab. Pawła Majewskiego z Zakładu Historii Kultury w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, który pisze o niełatwej przygodzie Stanisława Lema z nauką XX wieku;
• dr. hab. Dariusza Brzostka z Katedry Kulturoznawstwa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, który bada związki Lema i nauki (po latach);
• prof. dr hab. Jolantę Tambor z Instytutu Językoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego; która pyta, czy możliwy jest kontakt między światami?

W przyjętej w 2018 roku ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce czwarty dział poświęcono federacjom uczelni. Mowa w nim o statucie, organach, zadaniach, celach, ewaluacji jakości działalności naukowej i warunkach
nadzoru ministra. Jak na możliwość tworzenia federacji patrzą rektorzy i osoby związane ze środowiskiem akademickim?:

• o warunkach udanych konsolidacji uczelni, pokazując przykłady z innych krajów, mówi prof. Łukasz Sułkowski z Uniwersytetu Jagiellońskiego;
• pozytywne i negatywne uwarunkowania konsolidacji uczelni wymienia prof. dr hab. inż. Jarosław Bosy, rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu;
• korzyści, jakich spodziewają się uczelnie współtworzące Związek Uczelni w Gdańsku im. Daniela Fahrenheita, wylicza prof. dr hab. Krzysztof Wilde, rektor Politechniki Gdańskiej;
• wnioski z dwóch lat funkcjonowania jedynej dotąd polskiej federacji uczelni przedstawia dr hab. Marcin Kalinowski prof. WSB, prezydent Federacji Naukowej WSB–DSW;
• Mariusz Karwowski pyta z kolei, czy nadszedł już czas na Uniwersytet Lubelski?

To oczywiście nie wszystko. W wakacyjnym numerze „Forum Akademickiego” także m.in.:

• „Musimy wyrównać szanse” – rozmowa z ministrem edukacji i nauki Przemysławem Czarnkiem;
• „To be or not to be” – rozmowa z prof. Błażejem Skoczeniem, przewodniczącym Komisji Ewaluacji Nauki;
• Ile płacimy za dostęp? – wyliczają dr Paweł Grochowski i prof. Marek Michalewicz z Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW, które prowadzi Wirtualną Bibliotekę Nauki;
• o potrzebie nauczania kreatywności przekonuje dr hab. inż. Leszek Chybowski z Akademii Morskiej w Szczecinie;
• zaglądamy do akademickich zasobów, gdzie przechowywane są skarby narodowego dziedzictwa wpisane na listę UNESCO;
• omawiamy wyniki raportu o dostępności szkół wyższych w sieci…

Po jeszcze więcej przygotowanych przez nas materiałów, w tym stałe cykle: Publikuj lub giń, Kartki z dziejów nauki w Polsce, recenzje książek, aktualności, zapraszamy do lipcowo-sierpniowego numeru „Forum Akademickiego”.

MK