Rynek edukacyjny, pomimo niżu demograficznego, będzie wciąż obfity i dla dobrych uczelni wystarczy kandydatów.

Krzysztof Pawłowski

W dniach 27-29 października `98 w Białymstoku odbyło się doroczne Walne Zgromadzenie Konferencji Rektorów Uczelni Niepaństwowych, połączone ze zorganizowaną przez Wyższą Szkołę Finansów i Zarządzania w Białymstoku konferencją naukową "Stan i perspektywy rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce - dynamika, struktura i aspekty regionalne". Jestem przekonany, że efektem konferencji będą materiały wydane w formie broszury a niektóre teksty zostaną być może przesłane do "Forum", więc chciałbym się zająć wyłącznie przebiegiem Walnego Zgromadzenia KRUN. W obradach wzięli udział przedstawiciele aż 87 uczelni (po raz pierwszy spotkaliśmy się tak licznie). Samych rektorów było 57. Licznie reprezentowane były uczelnie pozawarszawskie (70), warszawskich szkół było 17.

W pierwszym dniu obrad zaszczycili nas przybyciem: minister Jerzy Zdrada z MEN i minister Jan Krzysztof Frąckowiak z KBN. W Konferencji wzięli udział dyrektorzy Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego: Józef Lepiech i Tadeusz Popłonkowski.

SZANSE I ZAGROŻENIA

W swoim referacie wprowadzającym, po opisie fenomenu, jakim stał się rozwój w ciągu 6 lat tak dużego sektora niepaństwowego szkolnictwa wyższego (ok. 250 tys. studentów i ponad 20 proc. udziału w rynku edukacyjnym), skupiłem się na sprawach przyszłości, szans i zagrożeń. Szansą jest fakt, że jeśli Polska ma osiągnąć przyzwoity europejski 20-procentowy udział w społeczeństwie osób z wyższym wykształceniem, to w najbliższych 10-15 latach konieczne jest wykształcenie dodatkowo ok. 2,5 mln Polaków licząc, że co roku opuszczać będzie uczelnie ok.250 tysięcy absolwentów. Oznacza to, że rynek edukacyjny, pomimo niżu demograficznego, będzie wciąż obfity i dla dobrych uczelni wystarczy kandydatów. Zagrożenia widzimy dwa: pojawiające się naganne zjawiska w pojedynczych uczelniach niepaństwowych (ale niestety, rzucające cień na nas wszystkich) oraz forsowanie przez część środowiska akademickiego tzw. jednoetatowego zatrudnienia. Efektem konferencji, dobrze oddającym przebieg obrad, jest podjęta na ten temat uchwała.

Odczytuję jako ważne wystąpienie ministra Jerzego Zdrady, który deklarował pozytywny stosunek władz MEN do sektora uczelni niepaństwowych oraz zapowiedział od następnego roku akademickiego objęcie opieką socjalną także studentów uczelni niepaństwowych. Przedstawiciele MEN zapowiedzieli częstsze niż dotychczas i bardziej wnikliwe kontrole, co wyjdzie na dobre wszystkim uczelniom, które w sposób poważny i zgodnie ze statutem prowadzą działalność edukacyjną.

Minister Frąckowiak przedstawił projekty zmian ustawowych, które umożliwiłyby szerszy dostęp do środków KBN także naszych uczelni.

Dyskutowaliśmy też nad problemami rozwoju naszej własnej młodej kadry akademickiej. Postulowałem stworzenie przez MEN specjalnego programu rozwoju naukowego młodych asystentów z naszych uczelni. Środki rzędu 15 mln zł, rozłożone na 3 lata, pozwoliłyby nam na stworzenie właściwych możliwości realizowania studiów doktoranckich, przeprowadzania niezbędnych badań naukowych, dzięki ulgom w pensum i stypendiach dla ok. 1000 naszych asystentów. To byłby wielki jakościowy rozwój naszych uczelni w najbardziej krytycznym obszarze działalności, a środki na to przeznaczone stanowiłyby niemal niezauważalną w budżecie MEN kwotę (rocznie poniżej 0,2 proc. budżetu).

GOSPODARZ
ROBI WRAŻENIE

Na koniec parę zdań o gospodarzach. Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku, rektora prof. Józefa Szabłowskiego, zrobiła na uczestnikach obrad duże wrażenie. Szkoła ma uprawnienia magisterskie, 4 kierunki studiów, 5700 studentów, w tym 2000 stacjonarnych, 2 budynki, w tym jeden dopiero ukończony. Razem ok. 13 000 metrów kwadratowych powierzchni edukacyjnej, duże szanse rozwojowe, entuzjazm i zaangażowanie pracowników skupionych wokół swojego rektora. Pół roku temu szkoła zgłosiła swój stacjonarny program studiów na kierunku zarządzanie i marketing do procesu akredytacyjnego w Stowarzyszeniu Edukacji Menedżerskiej "Forum" i przymierza się jako następna po WSPiZ im. L. Koźmińskiego, do wystąpienia o przyznanie uprawnień do nadawania tytułu doktora.

W czasie konferencji rektor Franciszek Marecki z Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Bielsku-Białej przedstawił opracowany przez swoją Szkołę internetowy system uczelni niepaństwowych ISUN, gotowy do natychmiastowego wdrożenia. System jest bardzo kompleksowy, pozwalający na używanie go także do prowadzenia ewentualnych głosowań w Internecie. Może być istotnym wsparciem dla naszej Konferencji.

Mam nadzieję, że Konferencja stała się naszym środowiskowym sukcesem - po raz pierwszy przez kilka dni tak duża grupa rektorów była razem. Znakomicie przygotowane przez gospodarzy imprezy towarzyszące ułatwiły tak ważny dla nas proces wzajemnego poznawania i integracji środowiska. Dowodem na to jest fakt, że kilka szkół "walczyło" o prawo organizacji przyszłorocznego walnego zgromadzenia, połączonego także z konferencją naukową. Ostatecznie organizatorem konferencji będzie Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Ustaliliśmy już termin: 16-18 września 1999 r. Po drodze czeka nas jeszcze spotkanie rektorów i założycieli połączone z balem noworocznym w Szczyrku, w dniach 14-16 stycznia `99 (to spotkanie organizuje rektor Franciszek Marecki z Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Bielsku-Białej).

Uwagi.