Strona główna

Archiwum z roku 2001

Spis treści numeru 10/2001

Kronika
Poprzedni Następny

 

Stypendia dla zagranicznych

WARSZAWA Przy Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, zajmującym się problematyką krajów byłego ZSRR i dawnego obozu socjalistycznego, otwarto program stypendialny dla słuchaczy zagranicznych. Wśród 25 stypendiów przyznawanych w drodze konkursu, będzie 5 specjalnych. Stypendium Ministra Spraw Zagranicznych RP przeznaczone jest dla kandydatów z całego regionu, którzy interesują się problematyką stosunków międzynarodowych. Dla Polaków ze Wschodu przeznaczone jest stypendium Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” i Stowarzyszenia Wspólnota Polska. Kandydaci z Litwy, Białorusi i Ukrainy będą mogli ubiegać się o stypendium socjalne w dziedzinie ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego. Także dla kandydatów z tych krajów zainteresowanych historią Polski i Europy Wschodniej przeznaczone są dwa stypendia – im. J. Giedroycia i A. Gieysztora.

Kłos trzeci

LUBLIN Dr Jan Kłos, adiunkt w Katedrze Etyki Społecznej i Politycznej Wydziału Filozofii KUL, zdobył trzecie miejsce w rozstrzygniętym 7 sierpnia konkursie Institute for Economic Studies Europe (z siedzibą w Paryżu) na esej poświęcony współczesnej recepcji myśli Fryderyka Bastiata (1801-50). W pracy Moralne źródła spontanicznego porządku dr Kłos opowiedział się za tezą, że społeczeństwo jest w stanie zorganizować się i uporządkować naturalnie, bez odgórnego sterowania. Skupił się na trzech podstawowych pojęciach w rozumowaniu Bastiata: wolności, odpowiedzialności i solidarności.

Pamięć kształtu

WARSZAWA W Instytucie Podstawowych Problemów Techniki Pan opracowano nową termodynamiczną teorię zachowania się stopów z „pamięcią kształtu”. Stwarza ona podstawy do opracowania nowych komputerowych metod projektowania konstrukcji inżynierskich zawierających elementy ze stopów „zapamiętujących kształt”. Ich niezwykłe właściwości polegają na tym, że odkształcone w niższych temperaturach, odzyskują swój pierwotny kształt już po nieznacznym podgrzaniu. Zjawisko to wykorzystuje się w praktyce m.in. do wyrobu samozaciskających się złączek rurowych. Prace prowadzone w IPPT pod kierunkiem prof. Bogdana Ranieckiego przyczyniły się do stworzenia teorii zachowania się materiałów z pamięcią kształtu, co ma duże znaczenie dla praktycznego stosowania tej technologii.

Syberyjski prekambr

WARSZAWA W sierpniu ekspedycja polsko-rosyjska, zorganizowana przez Instytut Paleobiologii PAN i Instytut Paleontologii Rosyjskiej Akademii Nauk, prowadziła badania nad rzekami Oleniok i Chorbusonką u podnóża Gór Czekanowskiego we wschodniej Syberii. Znajdują się tam odsłonięcia prekambryjskich warstw sprzed 550 mln lat ze skamieniałymi szczątkami fauny ediakarskiej. Jest ona znana z Australii, Południowej Afryki i Kanady. Jednak okazy z Syberii są znacznie lepiej zachowane. Polskie badania dotyczyły warunków, w jakich powstały i przetrwały skamieniałości miękkich organizmów prekambryjskich. Sprzyjały temu zaściełające dno morskie „materace” z glonów. Wyprawa była kolejnym etapem polsko-rosyjskich badań paleontologicznych. Wcześniej prowadzono podobne prace nad Morzem Białym w rejonie Archangielska.

Historia wydm

WARSZAWA/LWÓW Geografowie z Zakładu Sedymentologii Uniwersytetu Warszawskiego, we współpracy z uczonymi z Uniwersytetu Lwowskiego, prowadzili w sierpniu badania historii i ewolucji starych wydm w dorzeczu górnego Bugu na Wołyniu i Dniestru na Podolu. Prace te są częścią dużego międzynarodowego programu obejmującego badania procesów tworzenia się wydm piaszczystych na przedpolu lodowca u schyłku ostatniego zlodowacenia. Występujące na ziemiach polskich, m.in. w okolicach Warszawy, skupiska wydm tworzyły się ok. 14-10 tys. lat temu. Jak wykazały polskie badania nad Dniestrem, ukraińskie wydmy są znacznie młodsze. Tworzyły się ok. 12-9 tys. lat temu i w krótszym czasie niż polskie.


Nowe zawodowe

WARSZAWA Minister edukacji narodowej utworzył trzy nowe państwowe wyższe szkoły zawodowe, które rozpoczęły działalność 1 września. Podhalańska Wyższa Szkoła Zawodowa z siedzibą w Nowym Targu będzie kształciła w specjalnościach: język polski, pielęgniarstwo, rekreacja fizyczna i fizykoterapia. Rektorem uczelni został prof. Stanisław A. Hodorowicz. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Ciechanowie oferuje specjalności: język polski z logopedią, pielęgniarstwo i położnictwo. Na pierwszego rektora minister edukacji powołał prof. Stanisława Mańkowskiego. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie będzie kształcić w specjalnościach: matematyka z informatyką i nauczanie matematyki. Jej rektorem jest prof. Józef Zając.

Medal Mendla

WARSZAWA/PRAGA Prof. Piotr Słonimski, wybitny genetyk polskiego pochodzenia, został wyróżniony Medalem im. Grzegorza Mendla. Uroczystość wręczenia odznaczenia miała miejsce 26 sierpnia w Pradze podczas Zjazdu Europejskich Towarzystw Genetycznych. Medal Mendla przyznawany jest za wybitne osiągnięcia w dziedzinie genetyki. Prof. Słonimski jest honorowym dyrektorem Centrum Genetyki Molekularnej CNRS (Francja) oraz współpracownikiem Centrum Doskonałości Biotechnologii Molekularnej Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie.

Nagroda
im. Jerzego Giedroycia dla UJ

WARSZAWA/KRAKÓW 5 września, podczas uroczystości związanych z 10. rocznicą odnowienia stosunków dyplomatycznych między Polską i Litwą, prof. F. Ziejka, rektor UJ, odebrał z rąk prezydentów Litwy i Polski, Valdasa Adamkusa i Aleksandra Kwaśniewskiego, ustanowioną pod ich patronatem Nagrodę im. J. Giedroycia, przyznaną Uniwersytetowi Jagiellońskiemu za rozwój współpracy i przyjaźni między społeczeństwami Polski i Litwy. Nagroda została przyznana po raz pierwszy przez Kapitułę Litewską. W laudacji wygłoszonej przez min. Egidijusa Meitunasa wymieniono szczególne zasługi prof. prof. Stanisława Waltosia, Tadeusza Bujnickiego, Jana Widackiego oraz prof. Franciszka Ziejki. Kapituła Polska przyznała Nagrodę im. Jerzego Giedroycia Uniwersytetowi Wileńskiemu.

Rozbudowa UMK

TORUŃ Uniwersytet Mikołaja Kopernika wzbogacił się ostatnio o trzy nowe obiekty. Uczelnia zakupiła jednopiętrowy budynek o powierzchni 3,5 tys. m2 (wraz z osobną portiernią i działką o powierzchni ok. 10 tys. m2), stanowiący dawniej część zakładów „Merinotex”. Podobnie, jak nabyte wcześniej inne budynki po dawnej przędzalni czesankowej, usytuowany jest on w pobliżu miasteczka uniwersyteckiego na Bielanach. Decyzję o przekazaniu uczelni dwóch pozostałych obiektów, w których mieścił się kiedyś szpital wojskowy, podjął samorząd województwa kujawsko-pomorskiego. Budynki o łącznej powierzchni użytkowej 3,3 tys. m2 wymagają gruntownego remontu. Według wstępnych szacunków, koszt ich adaptacji wyniesie 1,5-2 mln zł. Nowe obiekty przeznaczone zostaną przede wszystkim na cele dydaktyczne.

Na Wschodzie za późno

KRAKÓW W dniach 5-8 września odbył się VII Zjazd Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego, zorganizowany przez Katedrę i Klinikę Nefrologii Collegium Medicum UJ. Spotkanie zainaugurował wykład prof. Franciszka Kokota Nefrologia XXI wieku. W trakcie zjazdu omawiano m.in.: metaboliczne i niemetaboliczne czynniki ryzyka progresji niewydolności nerek, mówiono o nowych wyzwaniach w zakresie leczenia niewydolności nerek w wieku podeszłym, o nadciśnieniu u chorych z mocznicą, o cytokinach w hemodializie oraz o wpływie układu sympatycznego na powikłania sercowo-naczyniowe u chorych z przewlekłą niewydolnością nerek. Analizowano również sytuację w przypadku wczesnego i późnego kierowania chorych z przewlekłą niewydolnością nerek do nefrologa na przykładzie Polski południowo-wschodniej.

Doktoraty h.c. – prof. prof. Michał A. Karasek i Bernd Hoffmann

OLSZTYN  35-lecie Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, które obchodzono 8 września, stało się okazją do przyznania honorowych doktoratów uczelni dwóm wybitnym uczonym. Prof. M.A. Karasek z łódzkiej Akademii Medycznej jest współtwórcą chronobiologii – dziedziny traktującej o funkcji szyszynki i wydzielanego przez nią hormonu – melatoniny. Jego publikacje stanowią ważny wkład w rozwój tej dziedziny wiedzy i są często cytowane w literaturze naukowej. Prof. B. Hoffmann z Uniwersytetu im. J. Liegiba w Giessen zajmuje się stosowaniem hormonów w produkcji zwierzęcej oraz ich obecnością w żywności. Jego dorobek naukowy liczy ok. 300 publikacji. Obaj uczeni utrzymują ścisłe i żywe kontakty z Wydziałem Medycyny Weterynaryjnej UWM.

Chemia olejków eterycznych

WROCŁAW W dniach 9-12 września, jako wspólne przedsięwzięcie Politechniki Wrocławskiej i Akademii Rolniczej we Wrocławiu, odbyło się 32nd International Symposium on Essential Oils (ISEO 2001). Jest ono specjalistyczną platformą prezentacji wszelkich aspektów badań i dokonań naukowych związanych z izolowaniem ze źródeł naturalnych substancji, analizą ich składów, biogenezą, oceną właściwości biologicznych oraz wykorzystaniem w syntezie chemicznej. Wyniki tych badań znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, perfumeryjnym, farmaceutycznym i spożywczym. Wśród licznie uczestniczących firm były zarówno duże, m.in.: Pollena-Aroma, Firmenich Polska i Firmenich Szwajcaria, jak i lokalni producenci z Niemiec i Austrii. Naukowcy i producenci przybyli z różnych stron świata, niekiedy bardzo odległych, jak: Iran, Australia, Japonia, Indie i Ameryka Południowa.

Panel z politykami

WARSZAWA 11 września z inicjatywy KRASP odbyła się w Politechnice Warszawskiej debata zaproszonych polityków z rektorami warszawskich państwowych szkół wyższych. Ryszard Bugaj, Bronisław Geremek, Jarosław Kaczyński, Aleksander Małachowski, Paweł Piskorski i Andrzej Smirnow odpowiadali na pytania rektorów. P. Piskorski przypomniał o ponad 30 umowach między szkołami wyższymi a uczelniami warszawskimi. – Warunki ekonomiczne nie powinny wymuszać na uczelniach ucieczki poza miasto – powiedział prezydent Warszawy. Na pytanie prof. J. Woźnickiego o model szkolnictwa wyższego w Polsce J. Kaczyński odpowiedział, że wyobraża sobie kilka elitarnych uczelni państwowych – na razie polityk nie widzi tej grupy uczelni – stanowiących jego trzon oraz szereg uczelni niepaństwowych. Prof. Geremek stwierdził, że skoro rola KRASP jest tak duża, to nie powinno być przeszkód w jej ustawowym umocowaniu.

2,5 tys. m kw. audytoriów

BYDGOSZCZ Akademia Techniczno-Rolnicza w Bydgoszczy w przededniu jubileuszu 50-lecia, przypadającego w najbliższym roku akademickim, wzbogaciła się o nowy kompleks sal audytoryjnych w Fordonie. 12 września uroczyście otwarto obiekt o powierzchni 2,5 tys. m2, składający się z 5 sal audytoryjnych. Największa pomieści 500 osób. Funkcjonalność audytoriów pozwoli na ich wykorzystanie również do celów pozadydaktycznych. Obiekt wybudowano w rekordowo krótkim czasie – podczas ubiegłorocznej inauguracji miało miejsce wmurowanie kamienia węgielnego.

Doktorat h.c. – prof.
Gerald Strazinger

POZNAŃ 13 września odbyła się uroczystość wręczenia tytułu doktora honoris causa poznańskiej Akademii Rolniczej im. Cieszkowskiego prof. G. Strazingerowi z Instytutu Nauk o Zwierzętach Użytkowych Federalnego Instytutu Technicznego w Zurychu. Szwajcarski uczony jest wybitnym specjalistą w zakresie cytogenetyki, biologii rozrodu i biotechnologii. Jego dorobek naukowy stanowi ponad 300 prac, w tym 150 oryginalnych rozpraw naukowych. Najbardziej znane jego książki to Zwierzę w kulturze ludzkiej, Manipulacje genetyczne – wpływ na ludzi i społeczeństwo. Prof. Strazinger jest 38 doktorem h.c. poznańskiej AR. Wręczenie doktoratu było częścią obchodów jubileuszu 50-lecia Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt.

15-lecie odlewnictwa w AGH

KRAKÓW W dniach 13-15 września odbyła się konferencja Nauka dla przemysłu odlewniczego, związana z 15-leciem Wydziału Odlewnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej. Podczas konferencji, oprócz zagadnień typowo naukowych, omawiano problemy związane z konkurencyjnością polskiego przemysłu odlewniczego, m.in. wskazywano na potrzebę rekonstrukcji produkcji maszyn odlewniczych w kraju oraz modernizację polskich odlewni. W ramach jubileuszu wydziału odbyła się też III Polish American School of Cast Art. 2001 – studenci Rick Batten Alabama Art. Casting i uczniowie PLSP w Krakowie zaprezentowali w jej ramach wytop żeliwa w plenerze i pokaz wykonywania odlewów.

Switching Arc Phenomena

ŁÓDŹ  W dniach 17-20 września odbyła się w Łodzi IX Międzynarodowa Konferencja SAP (Switching Arc Phenomena) zorganizowana przez Instytut Aparatów Elektrycznych Politechniki Łódzkiej. Konferencje SAP organizowane są od 1970 r. cyklicznie co 4 lata i weszły na stałe do grupy pięciu najważniejszych periodycznych sympozjów światowych z dziedziny wyładowań elektrycznych. Konferencji towarzyszyła Polska Sesja Grantowa Urządzenia Łączeniowe i Technologie Łukowe, która obejmowała projekty badawcze, promotorskie i celowe realizowane w latach 1997-2001. W kraju zajmuje się tą problematyką kilkanaście ośrodków uczelnianych i jednostek badawczo-rozwojowych. Kilka dużych fabryk i wiele małych zakładów produkuje aparaturę łączeniową w całym zakresie prądów i napięć.

Laser rentgenowski

WARSZAWA/HAMBURG Międzynarodowy zespół – z udziałem polskich uczonych z Instytutu Fizyki PAN – pracujący w centrum badawczym DESY, uzyskał maksymalne, zgodne z przewidywaniami teoretycznymi, wzmocnienie promieniowania dla lasera na swobodnych elektronach. Nowe źródło dostarcza wiązki laserowej o natężeniu ponad tysiąc razy większym niż uzyskiwane dotychczas. Jest to przełomowy krok w kierunku konstrukcji lasera rentgenowskiego. Znajdzie on zastosowanie w różnych dziedzinach nauki – od fizyki cząstek elementarnych, przez chemię i inżynierię materiałową, aż po biologię i medycynę.

Doktorat h.c. – prof.
Zbigniew Engel

KRAKÓW 19 września tytuł doktora honoris causa Akademii Górniczo-Hutniczej otrzymał prof. Z. Engel. uczelnia uhonorowała go za wybitny wkład w rozwój mechaniki, a w szczególności za stworzenie nowej dziedziny nauki – wibroakustyki. Profesor pracuje w AGH od 48 lat. Był organizatorem i dyrektorem Instytutu Mechaniki i Wibroakustyki AGH. Publikowany dorobek naukowy uczonego obejmuje 18 monografii i skryptów, 430 publikacji w czasopismach i sprawozdaniach konferencyjnych oraz 15 patentów i innowacji. prof. R. Tadeusiewicz, rektor AGH, określił go mianem „wzorca rzetelności”, podkreślając, że wszystkie powierzone mu zadania traktował jednakowo poważnie.

Plasma 2001

WARSZAWA W dniach 19-21 września obradowała międzynarodowa konferencja Plasma 2001, zorganizowana przez Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy. Podczas spotkania zaprezentowano m.in. wyniki eksperymentów plazmowych, prowadzonych w Międzynarodowym Centrum Gęstej Namagnesowanej Plazmy. Centrum, powołane niedawno pod auspicjami UNESCO przy Instytucie Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy, dysponuje największym na świecie cywilnym urządzeniem do wytwarzania i badania plazmy PF 1000 Plasma-Focus (większe ma tylko armia USA). Prowadzone są tam m.in. badania nad wykorzystaniem zjawisk plazmowych w technologii materiałowej oraz diagnostyce medycznej.

Zjazd pedagogów

OLSZTYN W dniach 20-22 września w Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie odbył się IV Ogólnopolski Zjazd Pedagogiczny. Jego hasło brzmiało: Pedagogika i edukacja wobec nowych wspólnot i różnic w jednoczącej się Europie. Spotkanie zgromadziło 960 uczestników z całego kraju. Problematyka zjazdu dotyczyła m.in. współczesnego ujęcia teorii pedagogicznych, edukacji międzykulturowej, obywatelskiej, nauczycielskiej, specjalnej i religijnej. dyskutowano o dziejach edukacji, zastanawiano się nad etosem zawodu nauczyciela, dyskutowano teoretyczne przesłanki i praktyczne rozwiązania kształcenia zintegrowanego oraz kształcenia na rzecz rynku pracy.

Swobody akademickie

BOLONIA 21-22 września otwarto oficjalnie działalność The Magna Charta Observatory of Fundamental University Values and Rights, międzynarodowej organizacji, która ma zbierać i analizować dane na temat stanu przestrzegania wolności akademickich w poszczególnych państwach europejskich. Obserwatorium zostało ufundowane przez Uniwersytet w Bolonii i European University Association. Jego przewodniczącym jest prof. Fabio Roversi-Monaco z Uniwersytetu w Bolonii. Nowa instytucja oprze się w swej działalności na porozumieniu rektorów 388 uniwersytetów podpisanym w Bolonii w roku 1988.

Nowy rektorat

LUBLIN 21 września otwarto nową siedzibę rektoratu Politechniki Lubelskiej. Jest to dwór – zwany w uczelni pałacykiem - wzniesiony w II poł. XIX w. Budynek ma układ trójdzielny: dwie skrajne kondygnacje i część środkową – parterową. Wejście poprzedzone jest czterokolumnowym portykiem. Od strony południowo-wschodniej znajduje się taras powiązany z ogrodem. Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 628 m2, a kubatura 3691,46 m3.

Doktorat h.c. – prof.
Czesław Strumiłło

ŁÓDŹ  Prof. Cz. Strumiłło, wybitny chemik, wykładowca Politechniki Łódzkiej, otrzymał doktorat honoris causa University of West-Hungary w Sopron. Prof. Strumiłło jest też doktorem h.c. Uniwersytetu Strathclyde w Glasgow, Politechniki Łódzkiej i profesorem honorowym Uniwersytetu Tianjin w Chinach. Uczony pełnił wiele funkcji, m.in. był rektorem PŁ i wiceprzewodniczącym Komitetu Badań Naukowych. Jest członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk i wiceprezesem łódzkiego oddziału PAN. Jest również laureatem szeregu odznaczeń i nagród, m.in. międzynarodowej nagrody Award for Excellence in Drying Research oraz Nagrody Naukowej Miasta Łodzi. Doktorat jest uhonorowaniem wieloletniej współpracy profesora z Uniwersytetem w Mosonmagyarovar na Węgrzech, w zakresie teorii i techniki suszenia. Ostatnio wspólnie realizują temat badawczy w ramach Programu Europejskiego INCOCOPERNICUS.

12. wydział

KRAKÓW Uniwersytet Jagielloński utworzył dwunasty Wydział – Studiów Międzynarodowych i Politycznych. W jego skład weszły: Instytut Nauk Politycznych i Spraw Międzynarodowych, Instytut Studiów Etnicznych i Polonijnych oraz Instytut Studiów Regionalnych. Nowy wydział zatrudnia 32 samodzielnych pracowników naukowych, w tym 15 profesorów tytularnych, 30 doktorów i 17 magistrów. Kształcić oni będą blisko 900 studentów na studiach dziennych, ok. 200 na studiach zaocznych, 360 na uzupełniających studiach magisterskich, a 180 – na doktoranckich. 90 studentów zagranicznych poznaje język i kulturę polską, a 40 cudzoziemców studiuje europeistykę. W najbliższych latach planuje się uruchomienie dalszych specjalności, m.in. studia latynoamerykańskie, kanadyjskie, wschodnie (Litwa-Białoruś-Ukraina), środkowoeuropejskie, skandynawskie.

Dokumenty z II wojny

WARSZAWA Powołany przez ministra spraw zagranicznych polsko-amerykański program naukowy dotyczący poszukiwania dokumentów polskiego wywiadu z lat II wojny światowej przyniósł już pierwsze odkrycia. Dr Rafał Wnuk z Instytutu Studiów Politycznych PAN znalazł w Archiwum Narodowym USA ponad 200 dokumentów. Są wśród nich polskie materiały wywiadowcze przekazywane do USA przez Brytyjczyków, które uchodziły dotychczas za zaginione. Od 1943 r. rozwijała się już bezpośrednia polsko-amerykańska współpraca wywiadowcza. Polski wywiad obejmował swym zasięgiem niemal całą Europę i Bliski Wschód. Dostarczał informacji m.in.: o skuteczności alianckich bombardowań, niemieckim przemyśle zbrojeniowym, nowych broniach, budowie fortyfikacji, sytuacji na zapleczu frontu wschodniego. Historycy przypuszczają, że w amerykańskich archiwach może znajdować się kilka tysięcy dokumentów polskiego wywiadu.


Opracował 
Piotr Kieraciński

Współpraca: Bydgoszcz – Elżbieta Rudzińska, Kraków – Małgorzata Krokoszyńska, Maciej Rogala, Leszek Śliwa, Lublin – Agnieszka Bieńkowska, Iwona Czajkowska-Deneka, Łódź – Ewa Chojnacka, Olsztyn – Elzbieta K. Wołodźko, Toruń – Kinga Nemere-Czachowska, Warszawa – Ewa Chybińska, Andrzej Markert, Wrocław – Maria Kisza.

   
Co w prasie piszczy?

Najpierw starość,
potem radość (tworzenia)

Dziś jest trudniej coś odkryć. Wydaje się masę pieniędzy na naukę, badania są bardziej skoncentrowane, ale umysły ludzi, którzy robią te doświadczenia, są bardziej zamknięte. Jest ogromna konkurencja, sekrety, różne komisje. Zabija się oryginalność myślenia. Żeby przetrwać, każdy musi biec w tym samym wyścigu. Trzeba być ekspertem w wąskim zakresie. Tymczasem w biologii jesteśmy dopiero na początku drogi. Nie wiemy, jak funkcjonują organizmy, organy, układy. Nauka poszła w kierunku badania najprostszych elementów. To dopiero początek. Poza tym, młodym ludziom nie daje się żadnej odpowiedzialności. Ja moim najlepszym studentom mówię: rzućcie to wszystko i jedźcie do Stanów Zjednoczonych. Krytykuję wiele rzeczy w Ameryce, ale uważam, że tam potrafią ocenić, ile kto jest wart. W dzisiejszej Europie rządzi gerontokracja. Trzeba się najpierw zestarzeć, żeby zdobyć samodzielność. (Francois Chapeville (Franciszek Chrapkiewicz) w rozmowie z Bożeną Kastory, Mistrz biochemii, „Wprost” 9.09.2001)

W jedności siła

Pierwszy w Polsce zabieg wykorzystania genoterapii w leczeniu choroby wieńcowej, czyli wszczepienie do mięśnia sercowego plazmidu (fragmentu DNA) stymulującego powstawanie nowych naczyń krwionośnych, to kolejny krok w rozwoju kardiochirurgii. (...) Operacja, którą wykonałem w Instytucie Kardiologii w Aninie u 64-letniego pacjenta, to kolejny dowód na to, że polska medycyna nie ustępuje medycynie zachodniej. (...) Oczywiście nie mógłbym wszczepić plazmidu, gdyby w Zakładzie Biologii Komórki Instytutu Onkologii, kierowanym przez prof. Przemysława Janika, nie stworzono go wcześniej. To również polskie odkrycie, niezależne od zagranicznych ośrodków. (...) W zabrzańskiej Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii nie moglibyśmy rozpocząć pracy nad robotem kardiochirurgicznym (podobne urządzenia wykorzystywane są obecnie tylko w Niemczech i Francji), gdyby nie pomoc inżynierów i biomechaników. Nie stworzono by polskich pneumatycznych sztucznych komór, coraz szerzej wykorzystywanych w praktyce. mam nadzieję, że ukoronowaniem wspomnianej współpracy między chirurgami, biologami i inżynierami będzie w pełni implantowane do klatki piersiowej sztuczne serce. (Zbigniew Religa, Sercu na ratunek, „Polityka”, 8.09.2001)

Kariera dla astronoma

W systemie amerykańskim asystentów zastępują doktoranci, którzy przychodzą i odchodzą. (...) To nie pozwala na dłuższą współpracę. (...) Nie miałem żadnych powodów do narzekania na warunki pracy w Warszawie (...). Mało osób zdaje sobie sprawę, że w Polsce takiej, jaką jest obecnie, można z powodzeniem uprawiać astronomię na najwyższym światowym poziomie. Polski program OGLE jest w tej chwili najlepszy na świecie nie dlatego, że Amerykanie nie próbowali zrobić tego samego. Próbowali, ale po iluś tam latach musieli zrezygnować. A polscy astronomowie poszli szybko do przodu. (Bohdan Paczkowski w rozmowie z Bożeną Kastory, Eksplodujący wszechświat, „Wprost”, 16.09.2001)

Pozytywny bilans

Odpłatność za studia stanowi dziś warunek zarówno masowości i powszechnej dostępności, jak i podniesienia jakości. Budżet nie jest w stanie sfinansować systemu szkolnictwa wyższego, jakiego Polska dziś potrzebuje. Konieczne jest wspólne finansowanie ze strony budżetu państwa, gospodarstw domowych i pracodawców (którzy, jak dotąd, niemal w ogóle nie uczestniczą w finansowaniu szkolnictwa wyższego). (...) Zastanawiając się nad rolą państwa i jego agend (przede wszystkim Ministerstwa Edukacji Narodowej) w procesie przemian szkolnictwa wyższego, trudno uciec od pozytywnej oceny, która zdecydowanie odbiega od bilansu ostatnich dziesięciu lat w wielu innych obszarach sfery publicznej. Szkolnictwo wyższe jest jedynym niezadłużonym sektorem, w którym dokonano poważnych inwestycji w bazę materialną i w którym wzrosły legalne dochody kluczowych pracowników. (...) Pozytywny bilans ostatnich dziesięciu lat w szkolnictwie wyższym zawdzięczamy trzem czynnikom. Samorządności środowisk akademickich w uczelniach publicznych, powstaniu uczelni niepaństwowych i pojawieniu się konkurencji w szkolnictwie wyższym i rozważnej polityce władz państwowych. (...) W szkolnictwie wyższym szczęśliwie nie udało się ostatnio zbyt wiele „zreformować” i dlatego zaszły w nim głębokie i pozytywne zmiany oparte na autentycznej inicjatywie i przedsiębiorczości środowisk akademickich z jednej strony i na efektywnym popycie z drugiej. (Andrzej K. Koźmiński, Kapitał wykształcenia, „Rzeczpospolita”, 27.09.2001)


 

Konferencja prasowa w MEN

Gaudeamus

Nowy rok akademicki rozpocznie 1 685 tys. studentów. Jest to o 7,1 proc. więcej niż w roku ubiegłym (1573 tys.). Wskaźnik scholaryzacji osiągnął już 43,5 proc. i jest jednym z najwyższych w Europie. W roku 1990 zaczynaliśmy z 394 tys. studentów i wskaźnikiem scholaryzacji na poziomie 13,1 proc.

Dane te zaprezentował minister edukacji prof. Edmund Wittbrodt oraz wiceminister prof. Jerzy Zdrada na konferencji prasowej poprzedzającej inaugurację nowego roku akademickiego, która odbyła się 26 września br. w MEN. – To stawia nas w dziedzinie edukacji wśród krajów najwyżej rozwiniętych w Europie i na świecie – powiedział minister.

Studenci rozpoczną naukę w 113 uczelniach państwowych, w tym 23 wyższych szkołach zawodowych, oraz w 216 uczelniach niepaństwowych. Nowy rok zainaugurują 4 nowo utworzone uczelnie państwowe: Uniwersytet Zielonogórski, Uniwersytet Rzeszowski, Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach oraz Akademia Techniczno–Humanistyczna w Bielsku Białej. Działalność rozpocznie też 7 państwowych wyższych szkół zawodowych: w Tarnobrzegu, Przemyślu, Sanoku, Nysie, Chełmie, Nowym Targu i Ciechanowie. Dwie kolejne, w Raciborzu i we Włocławku, rozpoczną zajęcia od 1 lutego 2002 r. Minister wydał w tym roku zgodę na utworzenie nowych 29 niepaństwowych szkół zawodowych. Natomiast 3 funkcjonujące dotychczas uczelnie niepaństwowe zostały postawione w stan likwidacji. Są to: Profesjonalna Szkoła Biznesu – Szkoła Wyższa w Krakowie, Wyższa Szkoła Techniczna w Legnicy oraz Bałtycka Szkoła Wyższa w Koszalinie.

Spośród 1685 tys. wszystkich studentów 1196 tys., czyli 71 proc., będzie studiować w uczelniach państwowych. Ponad połowa (56 proc.) studentów kształcić się będzie na studiach wieczorowych i zaocznych. Ale podczas gdy w uczelniach państwowych studenci zaoczni stanowią 46,6 proc., w niepaństwowych – aż 80 proc.

Nowy rok akademicki rozpoczynamy także z nowelizacją ustawy o szkolnictwie wyższym. Najważniejsze zmiany to: rozpoczęcie wprowadzania nowego systemu płac pracowników szkolnictwa wyższego, powołanie Państwowej Komisji Akredytacyjnej, która ma dbać o wysoki poziom kształcenia, oraz rozszerzenie uprawnień ministra dotyczących nadzoru nad uczelniami niepaństwowymi.

(as)

Inauguracja roku akademickiego 2001/02

Zaprosili nas

Rektor i Senat Uniwersytetu w Białymstoku
Rektor i Senat Uniwersytetu Łódzkiego
Rektor i Senat Uniwersytetu Śląskiego
Rektor i Senat Uniwersytetu Wrocławskiego
Rektor i Senat Politechniki Krakowskiej
Rektor i Senat Politechniki Lubelskiej
Rektor i Senat Politechniki Opolskiej
Rektor i Senat Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Rektor i Senat Politechniki Radomskiej
Rektor i Senat Politechniki Rzeszowskiej
Rektor i Senat Politechniki Warszawskiej
Rektor i Senat Politechniki Wrocławskiej
Rektor i Senat Akademii Rolniczej w Krakowie
Rektor i Senat Akademii Rolniczej w Poznaniu
Rektor i Senat Akademii Rolniczej we Wrocławiu
Rektor i Senat Akademii Techniczno--Rolniczej w Bydgoszczy
Rektor i Senat Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Rektor i Senat Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie
Rektor i Senat Akademii Podlaskiej w siedlcach
Rektor i Senat Wyższej szkoły Pedagogicznej w Częstochowie
Rektor i Senat Akademii Muzycznej w Krakowie
Rektor i Senat Akademii Wychowania Fizycznego w Gdańsku
Rektor i Senat Akademii Wychowania Fizycznego w warszawie
Rektor i Senat Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego w Warszawie
Wielki Kanclerz, Rektor, Profesorowie i Studenci Akademii Polonijnej w Częstochowie
Kanclerz, Rektor i Senat Szkoły Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku
Rektor i Senat Wyższej Szkoły Ekonomii i Administracji w Bytomiu
Rektor i Senat Wyższej Szkoły Ekonomiczno-Humanistycznej w Skierniewicach
Rektor i Senat Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie
Rektor i Senat Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Marketingu w Chrzanowie
Rektor, Kanclerz i Senat Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu
Kanclerz, Rektor i Senat Wyższej Szkoły Zarządzania i Marketingu w Warszawie

Dziękujemy

Naukowy Program Stypendialny NATO

Eksperci o stypendiach

W dniach 13-14 września zorganizowano we Wrocławiu dwudniowe obrady krajowych ekspertów Naukowego Programu Stypendialnego NATO, któremu przewodniczy prof. Piotr Wolański z Instytutu Techniki Cieplnej Politechniki Warszawskiej. Na obrady ekspertów zaproszono też prorektorów wrocławskich uczelni oraz krajowego administratora programu NATO, dr Marię Antosik.

Naukowy Program Stypendialny NATO umożliwia naukowcom z krajów partnerskich prowadzenie badań lub kontynuowanie nauki w krajach członkowskich NATO oraz naukowcom z krajów członkowskich NATO prowadzenie badań lub kontynuowanie nauki w krajach partnerskich lub innych krajach członkowskich sojuszu. Komitet Naukowy NATO powierzył administrację Naukowym Programem Stypendialnym agendom w krajach członkowskich. W każdym z nich agendę reprezentuje Krajowy Administrator odpowiedzialny za bieżące zarządzanie programem.

Każdy kraj członkowski NATO decyduje o rodzajach stypendiów i poziomie wsparcia finansowego oferowanego stypendystom, a także określa dziedziny nauki i zawody, które będą wspierane. Kryteria selekcji i warunki uzyskania stypendium są więc różne w różnych krajach, natomiast wszystkie wnioski oceniane są pod względem merytorycznym przez komisje składające się z uznanych ekspertów. Stypendyści na ogół sami wybierają przedmiot badań lub studiów.

Dotychczas z tej formy wsparcia (po 3 rozstrzygniętych konkursach) skorzystało 42 polskich stypendystów i 12 osób z krajów partnerskich, którzy przyjechali do Polski.
– Nie ma żadnych priorytetów dotyczących dziedzin nauki przy ocenie wniosków o stypendium – zapewniali podczas spotkania eksperci. Nie mogą to być jednak nauki z zakresu wojskowości, a wyłącznie cywilne, choć także uprawiane w uczelniach wojskowych. Musi być natomiast wyraźnie określony program naukowy, czyli tematyka badań. Nie może to być więc wyjazd studialny. Wymagane jest dołączenie listu zapraszającego od instytucji, która przyjmie stypendystę.

O podoktorskie stypendia naukowe NATO mogą ubiegać się kandydaci, którzy uzyskali stopień doktora w ciągu ostatnich 5 lat od daty złożenia wniosku i nie przekroczyli 40. roku życia. Są to stypendia długoterminowe (6 miesięcy do 1 roku), a ich wysokość wynosi 1850 euro miesięcznie dla Polaków prowadzących badania w krajach członkowskich NATO i 1050 euro miesięcznie dla Polaków udających się do krajów partnerskich oraz dla uczestników z krajów partnerskich prowadzących badania w Polsce.

Zwracano uwagę, że jeśli kandydat nie uzyska stypendium u administratora w Polsce, może nawiązać kontakt z naukowcem z innego kraju członkowskiego NATO, który zaoferuje mu możliwość pracy badawczej i poprzez niego starać się o stypendium u administratora tego kraju.

(mwj)
 

Każdego roku prowadzone są 2 konkursy. Termin przyjmowania wniosków upływa 15 kwietnia i 15 października. Wnioski wraz z potrzebną dokumentacją można składać bezpośrednio w biurze Krajowego Administratora Naukowego Programu Stypendialnego NATO lub przesłać listem poleconym pod adres: Ośrodek Przetwarzania Informacji, al. Niepodległości 188 b, 00-608 Warszawa. Wszelkich dodatkowych informacji dotyczących konkursu i programu stypendialnego NATO udziela Krajowy Administrator Naukowy Programu Stypendialnego NATO dr Maria Antosik (tel.: (022) 825-88-95 lub (022) 825-12-40 wew. 355; fax: (022) 825-33-19;

e-mail: antosik@opi.org.pl lub fell.nato@opi.org.pl

Konferencja ICEE 2001

Ostrożnie, nie na siłę

Tegoroczna edycja International Conference on Engineering Education odbyła się w Oslo w dniach 6-10 sierpnia. Brało w niej udział 15 przedstawicieli polskich uczelni technicznych. Prof. Jerzy Świątek, wiceprzewodniczący Komisji Akredytacyjnej Uczelni Technicznych i prorektor ds. nauczania Politechniki Wrocławskiej zauważył, że w ciągu kilku lat w środowisku uczestników ICEE wykrystalizowały się typowe tematy dyskusji: akredytacja, profile edukacji inżynierów, tworzenie nowych kierunków, kształcenie pod kątem powstających technologii, wykorzystanie nowoczesnych technologii do kształcenia na odległość. – W tej chwili ważne dla nas są konsekwencje Porozumienia Bolońskiego – uważa prof. Świątek. – Jaka ma być europejska koncepcja kształcenia inżynierów? Jak zaowocuje zderzenie z amerykańskim sposobem edukacji, który zaczyna dominować ze względu na silną pozycję tamtejszej gospodarki? Odchodzi się obecnie od prostego podziału na nauki „czyste” oraz „stosowaną” wiedzę inżynierską i techniczną. Studentom oferuje się zarówno „najczystszą” wiedzę teoretyczną, jak i najbardziej praktyczne zastosowania. Współcześni naukowcy pracują często w obszarach uważanych dotąd za domenę techników i inżynierów. – Z ust niektórych dyskutantów padały opinie, że nie powinno się kształcić nadmiernie, bo powoduje to przeedukowanie. Porównywano to zjawisko ze zmęczeniem materiału lub przeinwestowaniem. Uważam takie sformułowania za niebezpieczne – mówi prof. Świątek. – Choć na pewno nie da się kształcić na miarę. W Polsce kształcimy prawidłowo. Usiłujemy ostrożnie, ale nie na siłę, dostosowywać się do rynku pracy. Przygotowując się do akredytacji mieścimy się w głównym nurcie reform szkolnictwa europejskiego.

Bardzo aktywnymi uczestnikami konferencji byli przedstawiciele Politechniki Śląskiej, uczelni krakowskich i Politechniki Częstochowskiej. „Porozumienie gliwicko-częstochowskie” zabiega o to, by konferencja z tego cyklu odbyła się w Polsce.

(mk)

Konferencja Dyrektorów Bibliotek Szkół Wyższych

Współpraca z oszczędności

20 września odbyło się w Bibliotece Akademii Ekonomicznej w Krakowie pierwsze powakacyjne zebranie Rady Wykonawczej Konferencji Dyrektorów Bibliotek Szkół Wyższych. Omawiano trudną sytuację finansową uczelnianych bibliotek.

Powoduje ona m.in. konieczność ograniczenia prenumeraty czasopism zagranicznych, zwłaszcza w dużych uczelniach, których biblioteki stanowią podstawowy warsztat naukowo-dydaktyczny pracowników i studentów. Pragnąc zaspokoić potrzeby użytkowników biblioteki łączą się w konsorcja, pozwalające na zapewnienie niższych kosztów dostępu do pełnotekstowych czasopism elektronicznych. Istnieją uzasadnione obawy, że w roku 2002 kontynuowanie współpracy bibliotek w ramach niektórych konsorcjów stoi pod znakiem zapytania.

Jednym z przykładów współpracy środowiskowej jest Warszawa. Od kilku miesięcy biblioteki naukowe stolicy przeprowadzały wspólnie weryfikację prenumeraty czasopism zagranicznych i analizę wykorzystania pełnotekstowych baz danych na rok 2002 oraz uzgodniły listy czasopism, z których, ze względu na niedostateczne środki finansowe, będą zmuszone zrezygnować. Założeniem było, aby ograniczyć liczbę egzemplarzy dublujących się. Istnieje uzasadniona obawa, że podjęte z konieczności decyzje spowodują duże utrudnienia w dostępie do literatury światowej, zwłaszcza wobec pełnienia przez wiele bibliotek naukowych w Warszawie roli centralnych ośrodków informacji naukowej.

Współpraca tego rodzaju była już wcześniej prowadzona w kilku ośrodkach, jak Wrocław, Kraków czy Poznań. Większa jej skuteczność wynikała m.in. z mniejszej liczby szkół wyższych i innych jednostek naukowych, a tym samym i bibliotek.

Postanowiono inicjować różne formy szkolenia, zarówno dla kadry kierowniczej bibliotek, np. w formie warsztatów – nt. zarządzania i organizacji pracy, jak i dla pozostałych pracowników bibliotek – np. z zakresu przechowywania, ochrony i konserwacji zbiorów czy zasad przygotowywania grantów lub projektów, pozwalających na uzyskanie dodatkowych środków finansowych. Rozważa się również organizowanie „dni otwartych”, w czasie których pracownicy biblioteki dzieliliby się doświadczeniami z bibliotekarzami z innych placówek.
Dyrektorzy bibliotek zamierzają też nawiązać bliższy kontakt z Polską Izbą Książki, Polskim Towarzystwem Informacji Naukowej i Stowarzyszeniem Bibliotekarzy Polskich.

Elżbieta Dudzińska

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Nowe wydziały

Od chwili powstania UWM minęły 2 lata. Uczelnia zaczynała działalność z 12 wydziałami. Obecnie jej strukturę tworzy 14 wydziałów, w tym 2 nowe – od 1 września rozpoczęły działalność Wydział Matematyki i Informatyki oraz Wydział Prawa i Administracji. Było to możliwe dzięki temu, że Wydział Biologii zyskał – jako siódmy wydział UWM – uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego. W ten sposób uniwersytet, tworząc 13. i 14. wydział, zachował status uczelni autonomicznej (połowa wydziałów z uprawnieniami do habilitowania). Wszystkie – poza 2 nowymi – wydziały UWM mają prawo do doktoryzowania. Jednak także nowe jednostki olsztyńskiego uniwersytetu od samego początku spełniają formalne kryteria do nadawania stopnia naukowego doktora.
Wydział Matematyki i Informatyki został wyłoniony ze struktury Wydziału Geodezji i Gospodarki Przestrzennej. Zatrudnia 7 profesorów tytularnych, 6 dr. hab. prof. UWM, 13 adiunktów z doktoratami, 18 starszych wykładowców z doktoratami, 11 starszych wykładowców i wykładowców z tytułem zawodowym magistra oraz 17 asystentów, 5 starszych specjalistów i 8 pracowników technicznych. Studiuje na nim studiowało ok. 950 osób. 560 kształci się na matematyce (w tym 165 na studiach zaocznych), a 256 na informatyce (26 na studiach wieczorowych). 130 osób uczestniczy w kształceniu podyplomowym.

Wydział Prawa i Administracji został wydzielony ze struktur Wydziału Zarządzania i Administracji. Kadrę stanowi 19 samodzielnych pracowników naukowych, 27 adiunktów z doktoratami, 45 asystentów i 6 pracowników administracji. Kolejni samodzielni pracownicy naukowi i doktorzy wyrazili wolę zatrudnienia na WPiA UWM. Studia na WPiA rozpoczęło w tym roku 4,2 tys. osób.

(mit)

Akademia rolnicza we Wrocławiu

Centrum Monitoringu i Edukacji

23 sierpnia we wrocławskiej Akademii Rolniczej odbyło się seminarium, podczas którego przedstawiono szczegółowy program Regionalnego Centrum Monitoringu i Edukacji, które powstało przy AR i współudziale Pierwszego Portalu Rolnego, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego, Telewizji Polskiej oraz niemieckiej grupy informatycznej Met@box. Głównym celem tej inicjatywy jest stworzenie rolnikom łatwego dostępu do informacji i wiedzy z zakresu gospodarki żywnościowej, funkcjonowania struktur Unii Europejskiej, ochrony środowiska oraz kultury regionu. Zainteresowanie projektem wyraziła niemiecka fundacja na rzecz ochrony środowiska, która zadeklarowała swój udział w jego współfinansowaniu, szczególnie w zakresie problematyki związanej ze środowiskiem. Chęć dzielenia się doświadczeniami z realizowanych projektów monitoringu regionalnego w Brandenburgii wyraził również Uniwersytet Techniczny w Cottbus.

Fot. S. Ciechan

Regionalne Centrum Monitoringu i Edukacji dla przeciętnego rolnika oznaczać ma przede wszystkim szybki dostęp do wiedzy, wymianę informacji oraz możliwość sterowania własną produkcją. Realizacja projektu ma przygotować środowisko wiejskie do funkcjonowania w nowoczesnym społeczeństwie informatycznym. Po integracji z UE szczególnie istotna będzie potrzeba wymiany informacji i monitoringu rynków rolnych. Program kładzie duży nacisk na kształcenie młodzieży wiejskiej, co jest odpowiedzią na zapotrzebowanie zgłaszane przez rolników. Animatorzy Regionalnego Centrum Monitoringu i Edukacji mają nadzieję, że ta inicjatywa o charakterze regionalnym szybko przekształci się w przedsięwzięcie ogólnopolskie, a nawet środkowoeuropejskie.

(mwj)

Politechnika Gdańska

Warsztaty i szkoły

W dniach 30 sierpnia – 1 września w Sobieszewie k. Gdańska odbyły się VIII Warsztaty Naukowe Polskiego Towarzystwa Symulacji Komputerowych (PTSK) Symulacja w badaniach i rozwoju. Tegoroczne spotkanie organizowane było przez PTSK, Centrum Informatyczne Trójmiejskiej Akademickiej Sieci Komputerowej TASK i Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Politechniki Gdańskiej oraz McLeod Institute of Simulation Sciences.

Tematyka ponad 80 wygłoszonych referatów obejmowała m.in. symulacje w mechanice, fizyce, chemii i informatyce, symulacje różnorodnych procesów technologicznych i układów technicznych, metody numeryczne i algorytmy symulacyjne, inteligencję obliczeniową oraz symulacje układów biologicznych. Ze względu na różnorodność tematyki obrady odbywały się w czterech równoległych sesjach. Miały miejsce dwie plenarne sesje specjalne: Komputer w naukach humanistycznych i sztuce oraz Metody dynamiki molekularnej – perspektywy i ograniczenia.

W trakcie warsztatów odbyło się V Nadzwyczajne Walne Zebranie członków PTSK, na którym, wobec znacznego ostatnio rozrostu PTSK, uchwalono nowy statut, przewidujący powstanie terenowych oddziałów Towarzystwa.

Po raz pierwszy interdyscyplinarnym z natury warsztatom PTSK towarzyszyło kilka specjalistycznych szkół letnich, zorganizowanych z inicjatywy Centrum Informatycznego TASK i Wydziału Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej PG. W dniach 27-29 sierpnia odbyły się w PG dwie krajowe (z udziałem gości zagranicznych) szkoły letnie: Praktyka programowania równoległego oraz Bezpieczeństwo na morzu. W dniach 1-3 września odbyły się, również w PG, dwie szkoły międzynarodowe: Parallel Calculations in Biomolecular Simulations oraz CFD for Turbomachenery Applications. Towarzyszyły im prezentacje oprogramowania specjalistycznego w dziedzinach bezpieczeństwa na morzu, obliczeń maszyn wirnikowych i biochemii.

Łącznie w VIII Warsztatach PTSK i Gdańskich Szkołach Letnich PTSK uczestniczyło ponad 300 osób z kilkunastu krajów.

Duże zainteresowanie szkołami letnimi sprawiło, że postanowiono corocznie organizować w Gdańsku międzynarodowe Summer Schools in Computational Sciences. Przyszłoroczne szkoły letnie SSCS-2002 odbędą się najprawdopodobniej w ostatniej dekadzie sierpnia 2002 w Politechnice Gdańskiej, a przewodniczenia pracom komitetu organizacyjnego podjął się dyrektor TASK, mgr inż. Mścisław Nakonieczny. Planowane są m.in. szkoły Fuzzy logic methods in machine exploitation oraz Safety at Sea.

Jarosław Rybicki

Szczegółowe informacje o VIII Warsztatach i Szkołach Letnich PTSK można znaleźć w Internecie na stronie www.task.gda.pl/ ptsk-2001.

Katolicki Uniwersytet Lubelski

Chrześcijaństwo jutra

Teologowie z krajów europejskich i USA spotkali się w dniach 18-21 września w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na II Międzynarodowym Kongresie Teologii Fundamentalnej, odbywającym się pod hasłem Chrześcijaństwo jutra. Czy można rozumowo uzasadnić wiarę, tłumaczyli specjaliści tej miary, co ks. prof. Hans Waldenfels czy ks. prof. Bruno Forte.

Dynamiczny rozwój wiedzy, demokratyzacja życia społecznego i związana z nimi relatywizacja zasad sprawiają, że człowiek wierzący staje wobec nowych wyzwań i pytań. Stają się one przyczyną niepokoju i wątpliwości, a nawet niewiary. Ta rzeczywistość nie może nie prowokować teologów do wzmożonej pracy – napisał w liście skierowanym do uczestników kongresu papież Jan Paweł II.

W czasie obrad nie brakowało stwierdzeń bardzo kategorycznych. Według ks. prof. Petera Neunera, na „postmodernistyczną miksturę religijną” składają się: niewielka ilość miłości bliźniego, duża doza miłości do zwierząt, nieco wędrówki dusz, duża porcja psychologii i parapsychologii z domieszką ezoteryki, a wszystko dopełnia „idylla bożonarodzeniowa” i spora porcja krytyki Kościoła. Prof. Monika K. Hellwig z USA, jedyna kobieta-profesor teologii uczestnicząca w kongresie stwierdziła, że ożywia się rozumienie powołania chrześcijan świeckich, można dostrzec chrześcijańskie nawoływanie do sprawiedliwości społecznej, pokoju, włączenia do ludzkiej społeczności biednych, uciskanych i odrzuconych. Zdecydowana większość teologów zgromadzonych na kongresie jest zdania, że w przyszłości chrześcijaństwo „dziedziczne” zostanie zastąpione przez chrześcijaństwo „z wyboru”.
Ważnym punktem obrad była dyskusja na temat roli religii w sytuacji zagrożenia pokoju na świecie. – Za każdym razem, gdy religia interpretowana jest jako ideologia, staje się źródłem przemocy – uważa ks. prof. Bruno Forte z Papieskiego Wydziału Teologicznego Włoch Południowych. – Ideologia jest źródłem przemocy, bo uzurpuje sobie zrozumienie i wytłumaczenie wszystkiego i nie toleruje żadnych różnic. Totalna wizja świata staje się totalitaryzmem. Każda religia może stać się ideologią, ponieważ niektórzy myślą, że religia ma odpowiedzi na wszystkie pytania – mówił ks. prof. Forte. W każdej religii występuje zakaz zabijania, ale często religia wykorzystywana jest dla celów politycznych, twierdzi ks. prof. Marian Rusecki, kierownik Katedry Teologii Fundamentalnej KUL. – Dzieje się tak, bo religia daje człowiekowi najgłębszą motywację postępowania. Jeśli źli politycy wykorzystują religię do celów niegodnych, to potem za całe zło obwinia się niesłusznie religię – dodał. Tymczasem – jak zgodzili się wszyscy dyskutanci – żadna religia nie jest źródłem terroryzmu, o ile nie zostanie wykorzystana do celów politycznych.

Agnieszka Bieńkowska

Akademia Techniczno-Rolnicza w Bydgoszczy

Laury „Infotela”

W dniach 12-14 września odbyło się 17. Krajowe Sympozjum Telekomunikacji (od 1987 r. organizowane w Bydgoszczy) – największe w kraju przedsięwzięcie naukowe w dziedzinie telekomunikacji, połączone z prezentacją najnowszych osiągnięć renomowanych firm telekomunikacyjnych. Organizatorami spotkania były: Sekcja Telekomunikacji Komitetu Elektroniki i Telekomunikacji PAN oraz instytuty telekomunikacji Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy i Politechniki Warszawskiej. W tegorocznym KST uczestniczyło 800 naukowców i 180 firm z całego świata. Sympozjum towarzyszyło rozstrzygnięcie III edycji konkursu o laur „Infotela”, organizowanego corocznie przez ogólnopolski miesięcznik telekomunikacyjny „Infotel” pod patronatem naukowym KBN. w kategorii projektu rozwiązania technicznego możliwego do wdrożenia Laur „Infotela” zdobyli autorzy Systemu transmisji optycznej „Tera PON”, pracujący pod kierunkiem Kornela Radomskiego z Przedsiębiorstwa BIATEL SA, spółki realizującej kompleksowo najnowocześniejsze rozwiązania sieci telekomunikacyjnych w szerokopasmowych systemach dostępowych. Ponadto przyznano jedno wyróżnienie – Przemysławowi Flaumowi, autorowi projektu Multipleksery dostępowe De DAN, z firmy TTI Inventel. W kategorii najlepszego projektu wdrożonego do produkcji Laur „Infotela” przyznano za projekt System bezpiecznej łączności w sieci ISDN CompCrypt DGT Alfa, autorstwa Romana Szredera i Jana Nowickiego z firmy DGT. Firma DGT otrzymała statuetkę Lauru „Infotela” za wdrożenie do produkcji tego projektu. Przyznano w tej kategorii również 2 wyróżnienia – Jarosławowi Kupisowi z firmy VECTOR, kierownikowi projektu Rodzina urządzeń GAMMA, a także Andrzejowi Dobrogowskiemu, Mieczysławowi Jessie i Krzysztofowi Lange z Instytutu Elektroniki i Telekomunikacji Politechniki Poznańskiej za Dystrybutor sygnałów synchronizacji i taktowania DST16.

Elżbieta Rudzińska

Politechnika Wrocławska

Kraking do paliw silnikowych

Jednym z laureatów konkursu TECHNO Fundacji na rzecz Nauki Polskiej był zespół z Instytutu Chemii i Technologii Nafty i Węgla Politechniki Wrocławskiej, kierowany przez prof. Jerzego Walendziewskiego. Subwencja FNP pozwoliła na zakup wytłaczarki do tworzyw jako urządzenia zasilającego instalację oraz dokonanie montażu – z wykorzystaniem aparatury znajdującej się na PWr. – węzła krakingu tworzyw i hydrorafinacji frakcji paliwowej. Instalacja służy do prezentacji możliwości przetwarzania odpadowych tworzyw sztucznych z grupy poliolefin (np. polietylenu i polipropylenu) oraz polistyrenu we frakcje węglowodorowe o właściwościach ciekłych paliw silnikowych. Tworzywa te tylko częściowo (10–20 proc.) są kierowane do recyklingu materiałowego, czyli wytwarzania nowych produktów. Reszta powinna być poddana utylizacji. W tym celu odpady tego typu spala się w specjalnych piecach lub poddaje pirolizie, w wyniku której następuje rozkład struktury do wyjściowych monomerów. Można je też poddać krakingowi katalitycznemu lub termicznemu w celu wytworzenia ciekłych węglowodorów o temperaturach wrzenia odpowiadających paliwom silnikowym. Ze względu na duże ilości produkowanych i zużywanych w kraju poliolefin i stosunkowo niewielki stopień recyklingu materiałowego, corocznie powstają setki tysięcy ton odpadów, które trafiają na wysypiska śmieci lub są spalane w nieprzystosowanych do tego piecach. Kraking tych odpadów i wytwarzanie z nich komponentów paliw silnikowych stanowi wyjątkowo korzystną alternatywę dla obecnej praktyki. Technologia ta budzi znaczne zainteresowanie, zwłaszcza wśród drobnych inwestorów i służb ochrony środowiska, a prezentacja w skali wielkolaboratoryjnej uświadamia jej prostotę i pokazuje, w jaki sposób można rozwiązać poszczególne operacje procesu.

Planuje się uruchomienie instalacji o zdolności przetwarzania ponad 3 tys. ton poliolefin i polistyrenu rocznie. Główny produkt procesu, tj. ciekła frakcja odpowiadająca zakresowi wrzenia benzyny i oleju napędowego (85-90 proc. mas. surowca), będzie sprzedawany do rafinerii, produkt gazowy (do 5 proc. mas.) zostanie wykorzystany do ogrzewania reaktorów, zaś pozostałość koksowa może być z powodzeniem stosowana jako paliwo stałe dla pieców rusztowych. Technologia przetwarzania poliolefin metodą krakingu do paliw jest bezodpadowa, a otrzymywane produkty ciekłe wykorzystane będą jako dobrej jakości bezsiarkowe składniki paliw silnikowych. Zbudowana z pomocą FNP instalacja demonstracyjna będzie służyła zarówno celom badawczym, jak i dydaktycznym, w tym realizacji prac dyplomowych i pracy doktorskiej.

Jerzy Walendziewski

Politechnika Lubelska

Przyszłość generatorów PV

Katedra Napędów Elektrycznych i Katedra Elektroniki Politechniki Lubelskiej zorganizowały w dniach 13-15 września VII Sympozjum Energoelektronika w nauce i dydaktyce. W programie sympozjum były: dwie sesje grantowe – Energoelektroniczne układy przekształtnikowe i Nowoczesne techniki sterowania, symulacji i diagnostyki, sesja dydaktyczna nt. nowych form kształcenia w energoelektronice i napędzie elektrycznym, sesje naukowe – m.in. Aktualne problemy energoelektroniki w pracach statutowych. Odbyły się także dyskusje na temat współpracy nauki z przemysłem w zakresie wdrożeń.
Uczestników zainteresowało, w jaki sposób możliwe stało się uzyskanie oszczędności energii elektrycznej w napędach elektrycznych na terenie Zakładów Azotowych „Puławy” SA Podczas wdrażania polityki energooszczędnościowej w tej firmie w pierwszym etapie prac główną uwagę skupiono na napędach pracujących przy napięciu 0,4 kV. Oszczędności energii wynikają m.in. z dopasowania silników do obciążeń, wymiany silników na maszyny energooszczędne, ze sterowania prędkością obrotową i bieżącej kontroli parametrów eksploatacyjnych.

Dyskusja nt. pracy generatorów fotowoltaicznych (PV – autonomicznych, czyli nie podłączonych do sieci elektroenergetycznej) małej mocy wykazała, że dynamiczny rozwój rynku PV jest uzasadniony i to nie tylko od strony ekologicznej. Wykorzystanie generatorów PV jest już dziś konkurencyjnym ekonomicznie rozwiązaniem zasilania odbiorników w wielu przypadkach zastosowań, szczególnie, gdy odbiorniki te są położone w pewnym oddaleniu od sieci energetycznej. Ciągły wzrost potencjału produkcyjnego modułów PV i wdrażanie nowych technologii pozwala mieć nadzieję, że spadek ich cen w ciągu najbliższych lat spowoduje konkurencyjność ekonomiczną generatorów PV w stosunku do energetyki konwencjonalnej, również do zastosowań w obiektach podłączonych do sieci energetycznej.

ICD

Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie

Trzecia akademicka

Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej jest trzecią niepaństwową uczelnią, która uzyskała prawa do nadawania stopnia naukowego doktora i tym samym została uznana za uczelnię akademicką. Wcześniej takie uprawnienia uzyskały Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego z Warszawy i Wyższa Szkoła Humanistyczna z Pułtuska. Wbrew opinii, że uczelnie niepubliczne kształcą głównie na kierunkach ekonomicznych i zarządzaniu, każda z wymienionych szkół uzyskała uprawnienia do doktoryzowania w innej dziedzinie.

SWPS założona została pod patronatem Instytutu Psychologii Polskiej Akademii Nauk w roku 1997. Kształci studentów na kierunkach: psychologia, socjologia, kulturoznawstwo i filozofia. Na psychologii można obecnie uzyskać w SWPS doktorat. Uczelnia oferuje także studia podyplomowe na 6 kierunkach.

W SWPS studiuje 4610 osób, wśród których w trybie stacjonarnym kształci się 2151 studentów, a w trybie zaocznym 2459. 100 osób kształci się na studiach podyplomowych. W tym roku uczelnię opuszcza pierwsza większa grupa absolwentów – około 400 osób; wcześniej ukończyło studia zaledwie kilka osób.

Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej zatrudnia 293 pracowników naukowych, w tym 47 z tytułem profesora, 41 legitymuje się stopniem doktora habilitowanego (profesora SWPS), 96 – doktora, a 109 – tytułem zawodowym magistra. Zbiory Biblioteki SWPS liczą 8,2 tys. woluminów.

Od października Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej wraz z biblioteką przeniosła się do nowej – własnej – siedziby (pisaliśmy o tej inwestycji wiosną).

Agnieszka Zaborowska

Sprostowania

W numerze wakacyjnym („FA” 7-8/2001), w relacji z posiedzenia Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (s. 4), błędnie podaliśmy nazwę uczelni, którą kieruje rektor Andrzej K. Koźmiński i która jako pierwsza szkoła niepaństwowa została przyjęta do KRASP. Oczywiście, prawidłowa nazwa uczelni brzmi: Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego. Serdecznie przepraszamy.

W uzupełnieniu notki o prof. Cezarym Szczepaniaku („FA” 9/2001 s. 35) informujemy, że Pan Profesor nie pełni już funkcji przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Transportu Samochodowego w Warszawie. Jest natomiast przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Naukowego Motoryzacji.

Redakcja

Toruńskie zjazdy i kongresy

Fizycy pod okiem Kopernika

We wrześniu Toruń gościł uczestników XXXVI Zjazdu Fizyków Polskich. Poza problemami naukowymi dyskutowano również na temat poziomu i sposobów nauczania fizyki w szkołach, podjęto nawet specjalną uchwałę w tej sprawie.
Po raz trzeci w swojej historii zjazd Fizyków Polskich odbywał się w Toruniu (poprzednio w latach 1959 i 1979). Spotkanie zorganizowały wspólnie: Instytut Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz Oddział Toruński Polskiego Towarzystwa Fizycznego.
Uroczystość otwarcia zjazdu rozpoczęto minutą ciszy, aby uczcić pamięć ofiar zamachu terrorystycznego w Nowym Jorku i Waszyngtonie. Prawie 400 uczestników zjazdu wystosowało w tej sprawie rezolucję, którą przekazano na ręce przewodniczącego Amerykańskiego Towarzystwa Fizycznego. Obrady toczyły się na sesjach plenarnych oraz w podziale na sekcje: fizyka stosowana; edukacja fizyki; fizyka atomowa, molekularna, optyka; fizyka fazy skondensowanej; historia fizyki; fizyka środowiska i energetyka jądrowa; fizyka medyczna; fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań fundamentalnych.

Podczas zjazdu przedstawiciele PTF wręczyli nagrody i wyróżnienia. Najwyższe odznaczenie PTF – medal Mariana Smoluchowskiego – przyznano prof. Aleksandrowi Wolszczanowi, astrofizykowi z UMK i Uniwersytetu Stanowego w Pensylwanii, który nie był obecny na zjeździe. Prof. Łukasz Turski odebrał przyznany mu przez Europejskie Towarzystwo Fizyczne medal za popularyzację fizyki.

Jednym z głównych tematów spotkania była edukacja dzieci i młodzieży w zakresie fizyki. Zaniepokojenie naukowców wzbudza ograniczenie nauczania fizyki w polskich szkołach. W podjętej uchwale uczestnicy zjazdu domagają się m.in. zwiększenia liczby godzin obowiązkowego nauczania tego przedmiotu w gimnazjum, poddania programów i podręczników przyrody recenzjom fizyków-rzeczoznawców pod kątem obecności w nich treści fizycznych, a także odpowiedniego przygotowania ucznia do matury, tak aby egzamin maturalny mógł stanowić podstawę do przyjęcia na studia na kierunki przyrodnicze i techniczne.

Organizatorzy przygotowali także prelekcje dla ludzi, którzy nie zajmują się naukowo fizyką, m.in. wykład znanego popularyzatora nauki prof. Turskiego O czym każdy człowiek powinien wiedzieć z fizyki, a wstydzi się zapytać fizyków oraz wykład otwarty dla mieszkańców Torunia Fizyka ping-ponga, który na zakończenie zjazdu wygłosił prof. Krzysztof Ernst, autor książki Fizyka sportu (wykład połączony był z pokazami w wykonaniu mistrzów tenisa stołowego).
Zjazdowi towarzyszyły interesujące wystawy, zwłaszcza ekspozycja prezentująca dawne przyrządy fizyczne, m.in. zrekonstruowany przyrząd do wykazania prostoliniowego rozchodzenia się światła (na fot.), opisany w XIII w. przez Witelona (pierwszego polskiego uczonego o znaczeniu międzynarodowym). Na podstawie opisów Witelona rysunki konstrukcyjne przygotowali pracownicy UMK, a przyrząd wykonało bezpłatnie przedsiębiorstwo TOWIMOR. Drukowane wydanie słynnego dzieła Witelona (z 1573 r.) zobaczyć można było na wystawie dawnych polskich podręczników fizyki, którą z okazji zjazdu przygotowała Biblioteka Uniwersytecka.

Biochemicy protestują

Biochemicy polscy domagają się zmiany ustawy o genetycznie zmodyfikowanych organizmach. Rezolucję w tej sprawie uchwalili we wrześniu na XXXVII Zjeździe Polskiego Towarzystwa Biochemicznego, który odbywał się w UMK.

Przestrzeganie ustawy całkowicie zahamuje rozwój badań i ich wdrożenie w zakresie biologii, w szczególności biologii molekularnej i biotechnologii – czytamy w rezolucji. – W skali całego kraju ustawa stawia poza nawias społeczny tysiące studentów i pracowników naukowych, którzy tracą możliwość edukacji na współczesnym poziomie i skutecznego prowadzenia badań naukowych oraz badawczo-wdrożeniowych. Biochemicy obawiają się, że ustawa sprzyjać będzie emigracji najzdolniejszych osób z Polski, gdyż nasze programy nauczania szybko staną się przestarzałe i nieatrakcyjne. Nowe przepisy uniemożliwią szybkie prowadzenie badań, co z kolei spowoduje małą atrakcyjność Polski dla czołowych firm biotechnologicznych. Skromne środki na naukę jeszcze zubożeją, gdyż trzeba będzie opłacać kosztowne zezwolenia, kaucje i ubezpieczenia przewidziane przez ustawę.

W zjeździe wzięło udział ok. 700 osób, wielu gości z zagranicy, m.in. z Arabii Saudyjskiej. W trakcie 14 sesji zaprezentowano najnowsze rezultaty badań w takich dziedzinach, jak: zastosowanie biochemii w medycynie i ochronie środowiska, molekularne mechanizmy nowotworzenia. Największe emocje wzbudziły referaty prezentujące wyniki badań nad komórkami macierzystymi. Poruszano również najbardziej istotne sprawy związane z nowoczesnymi metodami nauczania biochemii. Zainteresowaniem cieszyła się specjalna sesja Młodzieżowe forum biotechnologiczne. Medal Polskiego Towarzystwa Biochemicznego za działalność popularyzatorską w dziedzinie biochemii i biologii molekularnej otrzymała prof. Magdalena Fikus.

(knc)

Międzynarodowa konferencja neurobiologiczna w Krakowie

Długotrwałe wzmocnienie
synaptyczne

W dniach 11-15 sierpnia odbyła się w Uniwersytecie Jagiellońskim międzynarodowa konferencja neurobiologiczna – Central European Conference of Neurobiology (CECN), zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Badań Układu Nerwowego i International Society for Invertebrate Neurobiology oraz UJ.

Fot. Jerzy Sawicz

W CECN wzięło udział 150 naukowców z 21 krajów, a w jej programie znalazło się 12 wykładów plenarnych oraz 7 sympozjów na temat: metod badania mózgu człowieka zdrowego i zmian patologicznych w mózgu, nerwowych i molekularnych mechanizmów zegara biologicznego, mechanizmów kodowania informacji przez układ węchowy, neuromodulacji zachowania, nerwowych i molekularnych mechanizmów uczenia się i pamięci, procesowania informacji sensorycznych w mózgu. Ponadto dyskutowano nad: nowymi metodami badania ekspresji genów odpowiedzialnych za rozwój układu nerwowego, zachowanie się zwierząt oraz metodami obrazowania aktywności układu nerwowego.

Specyfiką tej konferencji był udział wielu naukowców pracujących nad tymi samymi zagadnieniami, ale u przedstawicieli różnych grup zwierząt, co pozwoliło na ewolucyjne spojrzenie na omawiane kwestie. Jedną z nich był mechanizm procesu uczenia się i pamięci, w których zjawisko tzw. długotrwałego wzmocnienia synaptycznego (LTP) odgrywa kluczową rolę. LTP zostało odkryte u ślimaka – zająca morskiego Aplysia, za co Eric Kandel, odkrywca tego zjawiska, otrzymał w 2000 r. Nagrodę Nobla. Proces LTP odpowiedzialny jest za kodowanie i przechowywanie pamięci nie tylko u ślimaka, ale również w mózgu człowieka, w jego części zwanej hipokampem. LTP zależy od właściwości połączeń pomiędzy komórkami nerwowymi (neuronami), od tzw. synaps, które podlegają dynamicznym zmianom funkcjonalnym, czyli odznaczają się plastycznością. Zarówno synapsy, jak i ich plastyczność, występuje w układzie nerwowym kręgowców i u bezkręgowców takich, jak robaki, mięczaki i owady, wskazując na konserwatyzm kluczowych procesów zachodzących w komórkach nerwowych i w przekazywaniu informacji pomiędzy neuronami w układzie nerwowym.

dr hab. Elżbieta Pyza przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego i Naukowego CECN

Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku

ISO dla „Włodkowica”

Międzynarodowa normalizacja jakości nie ominęła również edukacji. Zdobycie certyfikatu ISO stało się pożądane przez szkoły wyższe. Jako pierwsze w Polsce zadbały o to uczelnie morskie, którym zależało na międzynarodowej uznawalności dyplomów. Za nimi poszły inne uczelnie państwowe, certyfikując niektóre wydziały lub kierunki studiów. Powszechne jest w państwowych szkołach wyższych tworzenie wewnętrznych systemów zapewnienia jakości.
14 września certyfikat ISO 9001 otrzymała Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku. Decyzję o rozpoczęciu prac nad wdrożeniem systemu zarządzania jakością zgodnego z międzynarodową normą ISO 9001 podjęto tam 2 lata temu. Postanowiono dążyć do uzyskania certyfikatu ISO 9001 w Stowarzyszeniu Niemieckiej Gospodarki dla Wspierania i Certyfikacji Systemów Zapewnienia Jakości w Edukacji – CERTQUA.

Na spełnienie wymogów uzyskania certyfikatu pracowano ok. 18 miesięcy. W tym czasie przeszkolono w zakresie jakości większość pracowników administracyjnych i kadry naukowo-dydaktycznej oraz stworzono system zapewniający pełną przejrzystość procesów dydaktycznych, badań i całej działalności uczelni. Audyt certyfikujący, przeprowadzony w kwietniu 2001 r., potwierdził skuteczność podjętych działań. Podczas posiedzenia Komisji Certyfikującej 4 lipca 2001 przyznano SWPW w Płocku certyfikat DIN EN ISO 9001 o numerze 0111-108-01(1). Jest on ważny przez 3 lata. Co roku uczelnia musi się poddać audytowi nadzorczemu.

(rat)

Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku założona została w 1992 r. przez Zespół Oświatowo-Konsultacyjny „Profesor”, jako Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Płocku. 20 marca 1995 r. zmieniła nazwę na Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku. Obecnie prowadzi 7 kierunków kształcenia: zarządzanie i marketing (uprawnienia magisterskie od 1997), administracja (uprawnienia magisterskie od 1997), pedagogika (uprawnienia magisterskie od 1997), informatyka (studia inżynierskie), politologia, historia sztuki, wychowanie fizyczne (studia licencjackie).

Szkoła posiada 2 wydziały zamiejscowe, od 1998 r. w Wyszkowie oraz od 1999 r. w Iławie, uruchomione na podstawie decyzji ministra edukacji narodowej. Ostatnio SWPW otrzymała zgodę ministra na przekształcenie ich w filie.

Uczelnia zatrudnia 150 samodzielnych pracowników naukowych, w tym 60 na pierwszym etacie oraz 170 doktorów, w tym 6 na pierwszym etacie.

Księgozbiór biblioteki uczelni liczy 40 tys. woluminów. Biblioteka prenumeruje 158 tytułów czasopism krajowych i zagranicznych.

Baza lokalowa uczelni to 18 tys. m2. Budynki stanowią zwarty kompleks obiektów położonych w Płocku na terenie po byłej jednostce wojskowej. Planuje się budowę domu studenckiego, klubu studenta, nowego gmachu biblioteki uczelnianej oraz rozbudowę kompleksu rekreacyjno-sportowego.

(mit)

XXI Uniwersjada Letnia w Pekinie

Rekordy i medale

Przed Igrzyskami XXIX Olimpiady Pekin zdawał egzamin organizacyjny. Był gospodarzem XXI Letniej Uniwersjady. – Chcemy, by była to najlepsza dotychczas zorganizowana Uniwersjada – zapewniała na konferencji prasowej w siedzibie Ambasady RL Chin pani ambasador Xiufang Jang. Nie myliła się. XXI Letnia Uniwersjada była wielkim sukcesem organizacyjnym. To zapowiedź wszystkiego naj, co w stolicy Chin może się wydarzyć w 2008 r.

Takiej wioski jeszcze nie widziano. Zbudowana na prawie 11-hektarowym obszarze w północno-zachodniej dzielnicy Pekinu, spełniała wszystkie życzenia jej mieszkańców. Zaprojektowana w kształcie ryby, miała 10 kilkunastopiętrowych budynków, w których mieściło się wszystko: 3 tys. standardowych 2-osobowych pokoi, nowoczesne centrum medyczne, 2 piętra restauracji, kafejki, niewielkie pomieszczenia do modlitwy dla najważniejszych religii świata, basen, siłownia i salon kosmetyczny.

Pekin gościł ok. 4,8 tys. studentów-sportowców ze 143 krajów – to tylko jeden rekord uniwersjad. Do tej liczby należy dodać ok. 2,4 tys. oficjeli ze 155 krajów, 2,3 tys. akredytowanych dziennikarzy (z tego 2 tys. to Chińczycy). Same rekordy, które chyba nie będą do powtórzenia przez organizatorów kolejnych akademickich imprez. A kolejne to 10 tys. chińskich studentów i ok. 40 tys. wolontariuszy pracujących na rzecz bezpieczeństwa i sprawnej organizacji imprezy. Można dalej ciągnąć rekordowy wątek: 1 mln dolarów przeznaczono na zieleń, rozstawiono 80 tys. doniczek z kwiatami. Według oficjalnych danych, na zorganizowanie światowego święta sportu akademickiego wydano 40 mln dolarów, to rzeczywiście kolejny rekord w wykonaniu Chińczyków.

Jeżeli się osiągnęło sukces organizacyjny, to do całości potrzeba jeszcze sportowego. Chińscy sportowcy nie zawiedli. Dyskwalifikowali rywali od pierwszego dnia trwania sportowych zmagań. Na starcie stanęli najlepsi gimnastycy, skoczkowie do wody, pływacy, judocy, szermierze i drużyny gier zespołowych. Poza piłkarkami i piłkarzami nożnymi oraz tenisistami stołowymi, Chińczycy wytypowali do startu reprezentantów z kadry narodowej z mistrzami olimpijskimi włącznie. Z 541 rozdanych medali na Uniwersjadzie 54 złote, 25 srebrnych i 24 brązowe wywalczyli Chińczycy. Druga w klasyfikacji narodowa reprezentacja, USA, miała 21 medali.

Prawie stuosobowa akademicka reprezentacja Polski zdobyła w Pekinie 8 medali. Nie zawiedli pływacy. Poziom tej dyscypliny dyktują Amerykanie. Zdobyli 1/3 medali, pobili 9 uniwersjadowych rekordów. Dlatego cieszą 2 medale Bartka Kizierowskiego (Uniwersytet California) – złoto na 100 m st. dowolnym i srebro na 50 m, oraz jeden złoty Mariusza Siembidy (AWF Gdańsk). Bartek został najszybszym pływakiem wśród 60 zawodników startujących na 50 m st. dowolnym. W grudniu kończy studia z zakresu ekonomii krajów rozwijających się. Nie kończy jednak kariery sportowej.

W zespole gimnastyków mieliśmy utytułowanego zawodnika – Leszka Blanika z AWF Gdańsk. Wykonał swój skok o wysokim współczynniku trudności, ale zakończony niefortunnie i medal odpłynął. Za to Joanna Skowrońska, studentka AWF w Białej Podlaskiej, zaliczyła skok na drugim miejscu i zdobyła czwarty medal dla polskiej ekipy. Nie zawiedli lekkoatleci, którzy po MŚ w Edmonton stawili się w 15-osobowej ekipie. Marcin Urbaś, student AWF Kraków, przy przeciwnym wietrze osiągnął szybkość 0,8 m/s, o 10 cm i 0,01 s pokonał w biegu na 200 m Kazacha Gennadija Czerniłowa. Farmaceuta z gdańskiej Akademii Medycznej Jakub Czaja został srebrnym medalistą w biegu na 3000 m z przeszkodami. Srebro w biegu na 400 m przez płotki wywalczyła Małgorzata Pskit, studentka pedagogiki specjalnej Uniwersytetu Łódzkiego. Katarzyna Żakowicz, studentka AWF Wrocław, poddała się magii słów trenera, który przed startem powiedział, że ma w konkursie pchnięcia kulą zrobić dokładnie to, co zrobił Władysław Komar na Igrzyskach Olimpijskich w Monachium. Może polecenie wykonała niedokładnie, ale medal zdobyła – tyle że brązowy.
Dorobek medalowy naszych akademików na letnich uniwersjadach jest pokaźny. Zdobyliśmy łącznie 171 medali, a nazwiska najlepszych są wpisane nie tylko w historię sportu polskiego, ale również światowego.

Halina Hanusz

Uwagi