Strona główna

Archiwum z roku 2001

Spis treści numeru 10/2001

Pomnik czterech filozofów
Poprzedni Następny

Pomniki uczonych polskich (69)

W grudniu 1999 roku otwarto dla czytelników nowy budynek Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Znajduje się on na Powiślu, u zbiegu ulic Dobrej i Lipowej, w odległości 10 minut pieszo od zabudowań uniwersytetu przy Krakowskim Przedmieściu. Autorami projektu gmachu są architekci Marek Budzyński i Zbigniew Badowski. W budynku biblioteki upamiętniono postaci czterech wybitnych filozofów polskich XX wieku: Kazimierza Twardowskiego (1866-1938), Jana Łukasiewicza (1878-1956), Stanisława Leśniewskiego (1886-1939) i Alfreda Tarskiego (1901-1983).

Kazimierz Twardowski, najwybitniejszy polski filozof i psycholog przełomu XIX i XX wieku, wykładał we Lwowie. Zajmował się istotą pojęć, opisał poznawcze zjawiska psychiczne. Filozofię traktował jako ogólną teorię nauki. Założył w 1904 Polskie Towarzystwo Filozoficzne. Uczniami Twardowskiego byli: Ajdukiewicz, Czeżowski, Dąbska, Ingarden, Kotarbiński, Leśniewski, Łukasiewicz, Tatarkiewicz, Witwicki. Część z nich stworzyła lwowsko-warszawską szkołę filozoficzną.

Jan Łukasiewicz, logik i matematyk, wykładał we Lwowie i w Warszawie, po wojnie na emigracji w Irlandii. Zajmował się determinizmem, rachunkiem prawdopodobieństwa, historią logiki. Odkrył systemy logik wielowartościowych. Wraz z Leśniewskim i Tarskim stworzył podstawy warszawskiej szkoły logicznej.

Stanisław Leśniewski, logik, wykładał w Warszawie. Stworzył kilka oryginalnych systemów logiki, jego koncepcje przyczyniły się do rozwoju reizmu.

Alfred Tarski, logik i filozof matematyki, uczeń Łukasiewicza, wykładał w Warszawie, po wojnie w Berkeley. Twórca kalifornijskiej szkoły logicznej. Prowadził badania nad semantyką i metalogiką. Podał definicję prawdy. Stworzył teorię modeli semantycznych. Uważany za jednego z najwybitniejszych logików w dziejach nauki.

Na wprost od wejścia do budynku biblioteki, na szczycie schodów, umieszczono cztery wysokie kolumny z postaciami uczonych. Postaci te stoją tuż pod opartym na gęstej stalowej konstrukcji szklanym dachem, jakby pochylały się nad wchodzącymi do biblioteki. Betonowe rzeźby są autorstwa Adama Myjaka (ur. 1947) profesora warszawskiej ASP. Na kolumnach wyryto cytaty z dzieł filozofów.
 

(fig) 

 

Uwagi