Notatki Przewodniczącego RGSzW

Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego musi być odniesiona 
do ogólnej strategii rozwoju państwa, a w omawianym 
dokumencie brak takich odniesień.

Andrzej Pelczar

Rada Główna Szkolnictwa Wyższego zebrała się (po raz 28. w bieżącej kadencji) 21 listopada. Poprzedniego dnia odbyło się 38. posiedzenie Prezydium Rady, poświęcone, jak zwykle, przygotowaniu materiałów na posiedzenie plenarne. Obszerną część sprawozdawczą, obejmującą relacje przedstawicieli Rady biorących udział w posiedzeniach różnych gremiów, omówię tym razem skrótowo, ograniczając się jedynie do wybranych zagadnień.

RELACJE I OPINIE

Przedstawiłem informacje o posiedzeniach Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych (18 października br. w Łodzi), Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich (22 października br. w Lublinie) oraz Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (14 listopada br. we Wrocławiu). Na wszystkich tych posiedzeniach poruszano m.in. sprawę ogłoszonego przez MENiS dokumentu Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce do roku 2010. Zgłaszano wiele uwag, w większości krytycznych, co znalazło swój wyraz w dość krótkich i ogólnych uchwałach podjętych przez te gremia. Na posiedzeniu KRASP dyskutowano też sprawę stosowania do szkół wyższych przepisów o zamówieniach publicznych oraz problem finansowania studiów pielęgniarskich, w związku z przejęciem przez szkoły wyższe edukacji w tym zakresie od szkół finansowanych przedtem przez budżety wojewódzkie.

Prof. Maksymilian Pazdan zrelacjonował przebieg dyskusji nad projektem zmiany ustawy o tytule naukowym i stopniach naukowych, która odbyła się na posiedzeniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży Sejmu RP. Można mieć nadzieję, że projekt ten uzyska aprobatę Sejmu. Przypomnijmy, że przewiduje on w szczególności, iż jedna osoba może być zaliczana do minimum kadrowego wymaganego do uzyskania przez jednostkę (radę naukową) uprawnień do nadawania stopni naukowych tylko w jednej jednostce (radzie naukowej), a także zmienia wymogi stawiane przy uzyskiwaniu kolejnych etapów awansu naukowego, wprowadzając zasadę brania pod uwagę całości dorobku naukowego, a nie tylko (jak dotychczas) osiągnięć „po ostatnim awansie”.

Prof. Bogdan Fechner omówił m.in. sprawy poruszane na posiedzeniach KBN, prof. Andrzej Gomuliński zreferował przebieg posiedzenia Prezydium PAN, prof. Jerzy Błażejowski opowiedział o spotkaniach zespołów roboczych ds. dwustronnej umowy polsko-niemieckiej o wzajemnej uznawalności stopni i tytułów naukowych oraz Deklaracji Bolońskiej. Dr Anna Błach powiedziała o spotkaniu z przedstawicielami uczelni w sprawie wydawania tzw. suplementów do dyplomów (z informacjami o programach odbytych studiów i zdanych egzaminach). sprawa ta wymaga posunięć formalnych, a jest pilna. Miałem okazję opowiedzieć o pięknych uroczystościach 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego, które odbyły się 15 listopada.
Rada zaopiniowała pozytywnie 6, a negatywnie 3 wnioski o przyznanie uprawnień do nadawania stopni naukowych. Rada wyraziła pozytywną opinię co do wniosków o powołanie dwóch nowych kierunków studiów: europeistyki oraz lotnictwa i kosmonautyki. Uchwały dotyczące tych kierunków poprzedzone były gorącą dyskusją i zapadły po niejednomyślnym głosowaniu. Rada zaopiniowała pozytywnie projekt rozporządzenia Rady Ministrów o utworzeniu Państwowej Medycznej Szkoły Wyższej w Opolu oraz projekty dwóch rozporządzeń MENiS, a także rozporządzenia Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie programu nauczania realizowanego przez wydziały weterynaryjne, zwracając uwagę na to, że wszystkie sprawy związane z programami nauczania powinny być rozstrzygane przez stosowne rozporządzenia MENiS. Zaopiniowano ponadto pozytywnie projekty standardów edukacyjnych dla 6 kierunków studiów.

LUKI W STRATEGII

Najważniejszą jednak sprawą dyskutowaną szczegółowo, zarówno na posiedzeniu Prezydium, jak i plenarnym, było stanowisko dotyczące wspomnianej Strategii MENiS. W tej części posiedzenia plenarnego wzięli udział, oprócz stałych gości: prof. Tomasz Goban-Klas, sekretarz stanu w MENiS, senator Marian Żenkiewicz, przewodniczący Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu RP oraz rektorzy Stanisław Mańkowski (PW) i Marek Rocki (SGH). Rada wypowiedziała się w najważniejszych, jej zdaniem, sprawach związanych z tym dokumentem, zwracając uwagę na brak pewnych bardzo istotnych elementów. Stwierdzono w szczególności, że w opisie brak analizy obecnego stanu kadr nauczycieli akademickich (w tym analizy struktury wiekowej i wynikających stąd prognoz) oraz bazy lokalowej (i próby zarysowania sposobów zaradzenia sytuacjom wynikającym z niedoinwestowania szkolnictwa wyższego), a także brak analizy struktury szkolnictwa wyższego uwzględniającej specyfikę kształcenia na poziomie magisterskim i zawodowym (w tym brak oceny obecnego stanu państwowego wyższego szkolnictwa zawodowego i jego miejsca w przyszłym systemie). Brakuje też głębszej analizy uwarunkowań decydujących o możliwościach ewentualnego dalszego wzrostu liczby studentów i związku tych uwarunkowań z rozwojem szkolnictwa średniego. Stwierdzono, że strategia rozwoju szkolnictwa wyższego musi być odniesiona do ogólnej strategii rozwoju państwa i budowana w ścisłym powiązaniu ze strategią rozwoju nauki, a w omawianym dokumencie brak takich odniesień.

Rada Główna postanowiła zabrać głos w dyskusji na temat integracji europejskiej i miejsca Polski w strukturach europejskich. Stwierdzono m.in., że: wejście Polski do Unii Europejskiej jest konieczne. Otwiera ono szanse na prawidłowy, szybki i odpowiadający naszym potrzebom i ambicjom rozwój we wszystkich dziedzinach życia. Pozostawanie Polski poza Unią Europejską usytuowałoby nasz kraj poza obrębem państw wysoko rozwiniętych i zahamowałoby nasz rozwój, a w dalszej perspektywie cofnęłoby nas o dziesięciolecia.

Tytuł i śródtytuły pochodzą od redakcji.
 

Komentarze