| Przed Książnicą Miejską w Toruniu odsłonięto w roku 1976 pomnik Samuela Bogumiła Lindego (1771-1847), leksykografa, pedagoga, bibliotekarza i bibliografa, autora Słownika języka polskiego.
Uczony urodził się właśnie w Toruniu, w zniemczonej rodzinie mieszczańskiej pochodzenia szwedzkiego. Studiował teologię ewangelicką i filologię w uniwersytecie w Lipsku. W roku 1792 objął tam lektorat języka polskiego. Tłumaczył literaturę polską na niemiecki. Pracował w Wiedniu jako bibliotekarz J. M. Ossolińskiego. Tu rozpoczął pracę nad Słownikiem. W latach 1803-1805 zorganizował Liceum Warszawskie, którego rektorem był do roku 1835. Linde to także twórca i dyrektor Biblioteki Publicznej przy Uniwersytecie Warszawskim, prezes Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych (1810-21), członek TPN i licznych towarzystw zagranicznych.
Słownik Lindego to pierwsze w polskiej leksykografii dzieło, w którym znaczenia wyrazów ilustrowane są cytatami zaczerpniętymi z języka potocznego i bogatej reprezentacji druków polskich od XVI do końca XVIII wieku. Zawiera 60 tys. haseł. Autor podał także ich odpowiedniki w językach słowiańskich, a w przypadku terminów naukowych i technicznych odpowiedniki łacińskie i niemieckie. Wydanie sześciotomowego Słownika języka polskiego, który ukazał się w latach 1807-1814, było wydarzeniem naukowym na miarę europejską. Wydanie drugie tego dzieła wyszło w latach 1854-60.
Autorem całofigurowej rzeźby pomnikowej jest zmarły w tym roku toruński artysta Witold Marciniak, były pracownik Wydziału Sztuk Pięknych UMK. Napis na cokole brzmi:
Samuel Bogumił Linde. 1771-1847. Twórca Słownika języka polskiego.
(fig) |
