Nad innowacyjną technologią usuwania mikrozanieczyszczeń z wody i ścieków, w tym toksycznych i wyjątkowo opornych na rozkład, pracują naukowcy z Politechniki Gdańskiej. Rozwiązanie ma charakteryzować się minimalnym śladem węglowym i przyczyniać do ochrony zasobów wodnych, w tym Morza Bałtyckiego.
Projekt „LIMIT” realizowany jest przez międzynarodowe konsorcjum badawcze, któremu lideruje Uniwersytet w Lund (Szwecja). W przedsięwzięcie zaangażowani są także partnerzy z Danii, Litwy i Polski. Obok Politechniki Gdańskiej nasz kraj reprezentuje Port w Gdyni. W ramach projektu naukowcy opracują nowatorskie technologie oczyszczania wody i ścieków z mikrozanieczyszczeń. Szczególną uwagę poświęcą usuwaniu tzw. wiecznych chemikaliów (forever chemicals), czyli poli- i perfluoroalkilowym związkom organicznym (PFAS), szeroko stosowanym od połowy ubiegłego wieku w wielu produktach przemysłowych i konsumenckich, takich jak środki powierzchniowo czynne, kosmetyki, pianki przeciwpożarowe oraz tekstylia i opakowania do żywności.
Ze względu na silne wiązanie fluor-wodór, związki z grupy PFAS praktycznie nie ulegają rozkładowi w środowisku wodnym. Stwierdzono też ich negatywny wpływ na zdrowie człowieka z uwagi na wysoki potencjał bioakumulacyjny, toksyczność i immunosupresyjność (obniżają odpowiedź immunologiczną organizmu). Do środowiska wodnego mogą dostawać się wraz z użytą wodą, a także ze spływem powierzchniowym z terenów przemysłowych.
Koncepcje technologiczne, które są w obrębie zainteresowania prac badawczych i wdrożeniowych w ramach projektu „LIMIT”, to nowe zaawansowane technologie oczyszczania ścieków wykorzystujące promieniowanie UV, utlenianie elektrochemiczne oraz właściwości wody w stanie nadkrytycznym – wylicza dr inż. Małgorzata Szopińska z Politechniki Gdańskiej. – Nasz zespół skoncentruje się na rozwoju technologii usuwania mikrozanieczyszczeń z wykorzystaniem elektrolitycznego ich utleniania, które może prowadzić do poprawy ich biodegradowlaności lub całkowitej mineralizacji. Istotnym aspektem jest również redukcja toksyczności zanieczyszczonej wody. Aby minimalizować ślad węglowy i efektywnie wykorzystywać zasoby środowiska, projekt przewiduje również użycie systemów opartych na granulowanym węglu aktywnym i żywicach jonowymiennych – dodaje.
Wybrane technologie zostaną przetestowane w pełnej skali technicznej na stacji prototypowej firmy ULTRAAQUA w Korsør w Danii, gdzie oczyszczane będą wody opadowe z terenów skażonych związkami z grupy PFAS (obszar treningowy jednostek straży pożarnej). Działania projektowe wpisują się w realizację idei gospodarki o obiegu zamkniętym i promują wykorzystanie zielonych technologii w gospodarce wodno-ściekowej oraz ochronie zasobów wodnych.
W czerwcu zespół projektowy odbył wizytę studyjną na terenie Grupowej Oczyszczalni Ścieków „Dębogórze” w Gdyni, zapoznając się z aktualnie wdrożonymi technologiami oczyszczania ścieków oraz nowymi obiektami oddanymi do użytku w 2023 r. (po modernizacji ciągu przeróbki osadów ściekowych).
Projekt realizowany jest w ramach programu Interreg Południowy Bałtyk na lata 2021–2027 (Europejska Współpraca Terytorialna).
źródło: PG