Europejskie obserwatorium zajmujące się zarówno prawem do dostępu do Internetu, jak i prawem do jego nieużywania chcą stworzyć naukowcy z Uniwersytetu w Białymstoku we współpracy z belgijskimi badaczami. Będzie ono śledzić, monitorować i krytycznie oceniać bieżące zmiany prawne i polityczne dotyczące tych praw w państwach członkowskich Rady Europy.
Międzynarodowym projektem, realizowanym wraz z naukowcami z Uniwersytetu w Gandawie, pokieruje dr hab. Elżbieta Kużelewska z Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku. Otrzymała na ten cel ponad 745 tys. zł w konkursie OPUS LAP.
Polsko-belgijski zespół chce stworzyć europejskie obserwatorium zajmujące się zarówno prawem do dostępu do Internetu, jak i prawem do jego nieużywania. Będzie ono śledzić, monitorować i krytycznie oceniać bieżące zmiany prawne i polityczne dotyczące tych praw w państwach członkowskich Rady Europy. Badacze opracują też zalecenia, które mają pomóc kształtować politykę w tym zakresie.
Kiedy Internet pojawił się po raz pierwszy, został przyjęty jako błogosławieństwo, które ułatwiło wszystkim życie i uczyniło je bardziej społecznym, a także zapewniło nieskończone możliwości połączeń cyfrowych. Z czasem to błogosławieństwo w pewnym sensie przekształciło się w źródło zależności, które wymaga od ludzi stałego połączenia z Internetem, aby w ogóle mogli funkcjonować w społeczeństwie. Świat jest podzielony: jedni pożądają dostępu do Internetu i uważają go za swoje podstawowe prawo, inni walczą o prawo do tego, by nie być zmuszonym do korzystania z niego – wyjaśnia dr hab. Elżbieta Kużelewska.
Naukowcy zbadają, jakie są społeczne potrzeby dotyczące tych praw, w jaki sposób mogą lub powinny być one kształtowane i realizowane. Szczególna uwaga w projekcie zostanie poświęcona grupom wrażliwym, takim jak dzieci, osoby starsze lub niepełnosprawne, które są nieproporcjonalnie dotknięte zarówno brakiem dostępu do Internetu, jak i rosnącymi oczekiwaniami dotyczącymi łączności, ponieważ niektóre usługi, także publiczne, są dostępne
tylko online.
Młodzi ludzie nie wyobrażają sobie codziennej rzeczywistości bez dostępu do informacji i komunikacji cyfrowej, podczas gdy przedstawiciele starszego pokolenia często nie posiadają umiejętności pozwalających na dostęp do wszystkich usług internetowych i na korzystanie z nich. Dla osób z niepełnosprawnością środowisko internetowe może zmniejszyć pewne bariery w angażowaniu się w życie innych, ale jednocześnie stworzyć nowe przeszkody, które wpływają na ich integrację – komentuje liderka projektu.
Będzie on aktywnie angażował w badania różne zainteresowane strony i środowiska. Ich opinie zostaną wnikliwie przeanalizowane przez badaczy.
To jeden z 29 projektów wyłonionych w konkursie OPUS 26+LAP/Weave. Weźmie w nich udział 36 polskich zespołów. W sumie otrzymają od Narodowego Centrum Nauki ponad 42,3 mln zł. Spośród zakwalifikowanych do finansowania projektów, 28 to współprace dwustronne z partnerami z Austrii, Belgii-Flandrii, Czech i Szwajcarii, jeden jest trójstronny – zrealizują go wspólnie uczeni z Polski, Belgii-Flandrii oraz Szwajcarii.
Konkursy OPUS są ogłaszane dwa razy w roku, a w jesiennej odsłonie towarzyszy im ścieżka LAP, w której można ubiegać się o finansowanie projektów realizowanych we współpracy międzynarodowej z zagranicznymi zespołami badawczymi w ramach programu Weave.
MK, źródło: UwB