Miasta przyszłości to temat szczególnie ważny w kontekście katastrofy klimatycznej. Jak powinny funkcjonować, aby kolejne pokolenia również mogły cieszyć się zasobami naszej planety?
Na blogu Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu „To się liczy” możemy przeczytać artykuł dotyczący zrównoważonego rozwoju miast z komentarzami prof. Małgorzaty Pięta-Kanurskiej z Katedry Ekonomii Ekologicznej.
Wśród najważniejszych czynników, które mogą decydować o wyborze miejsca, w jakim chcemy zamieszkać, pojawiają się dostępność i cena, transport, dostęp do terenów zielonych, rozrywki i przestrzeni publicznej. Mało kto bierze jednak pod uwagę czyste powietrze oraz dostęp do wody. Dane WHO wskazują, że do 2050 roku ponad połowa światowej populacji będzie mieszkać na terenach dotkniętych niedostatkiem wody pitnej. W przeliczeniu na jednego mieszkańca naszego kraju przypada niemal trzy razy mniej wody niż w większości państw Europy. Gorzej wypadają tylko Czechy, Cypr, Dania i Malta.
Miastom brakuje naturalnych ekosystemów, a twórcy architektury i infrastruktury w swoich rozwiązaniach najczęściej zapominają o środowisku. Na szczęście widać nadchodzącą zmianę. Coraz większa świadomość zagrożeń wynikających z nieposzanowania przyrody powoduje, że na całym świecie rozwijają się strategie rozwoju zielonego, zrównoważonego i inteligentnego miasta (smart sustainable city lub green smart city). Chodzi w nich o zabezpieczanie potrzeb mieszkańców planety w taki sposób, aby przyszłe generacje również mogły zaspokajać swoje potrzeby. Jak ujmuje to prof. Pięta-Kanurska, jest to „rozwój nastawiony na długookresowy cel, którym jest osiągnięcie zbalansowanego systemu społeczno-ekonomicznego, a środowisko naturalne traktowane jest ze szczególnym poszanowaniem”. Pojęcie to dopuszcza wprowadzanie rozwiązań technologicznych, które będą podnosić jakość środowiska oraz życia mieszkańców miast. W ramach takich działań tworzyć się mogą również społeczności, które wspólnie zaangażują się w odpowiedzialny ekologicznie rozwój swojej okolicy.
Obejmowanie terenami zielonymi większych części miast może pomóc między innymi w absorpcji dwutlenku węgla i poprawy jakości powietrza. Ważne są również wszelkie rozwiązania mające na celu jak najlepsze gospodarowanie wodą. Przykładem miasta, które rozwija się imię rozbudowy zielono-niebieskiej infrastruktury jest Wiedeń. Tereny zielone stanowią tam niemal 50 proc. powierzchni. Wiedeń zdobył dzięki temu tytuł Zielonej Stolicy Europy. Na dachach budynków rozwijane są miejskie ogrody, które poza zapewnianiem wrażeń estetycznych chronią przed smogiem i hałasem oraz stanowią formę naturalnej klimatyzacji – chronią przed nadmiarem ciepła, a także powodują zmniejszenie spływu wód deszczowych. Podobny ogród znajduje się na dachu Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, jeden z największych i najpiękniejszych ogrodów dachowych w Europie.
Pionierem zielono-niebieskich rozwiązań w naszym kraju wydaje się być Wrocław, który dba między innymi o odpowiedzialną gospodarkę wodną. Pod koniec października miasto zostało wyróżnione podczas trzeciej edycji Międzynarodowego Kongresu „Miasto-Woda-Jakość Życia”, zajmując trzecie miejsce w rankingu Water City Index. Jest to jedyny w kraju ranking oceniający rozwój polskich miast pod względem efektywności wykorzystania zasobów wody.
Działania na poziomie systemowym są kluczowe, ale każdy z nas również może dołożyć swoją cegiełkę do zielonej metamorfozy przestrzeni miejskiej. Najpierw warto jednak poznać swoje nawyki i znaleźć ich słabe ekologicznie punkty. Swój ślad węglowy można obliczyć np. za pomocą narzędzia znajdującyego się pod linkiem: www.carbonfootprint.com/calculator.aspx.
Steve Jobs podczas rozdania dyplomów na Uniwersytecie Stanforda w 2005 roku mówił studentom, że najcenniejszym zasobem w życiu człowieka jest czas. „Warto dodać, że obecnie równie cenne są zasoby środowiskowe, a w szczególności czyste powietrze i woda, bez nich nie ma życia” – podsumowuje prof. Małgorzata Pięta-Kanurska
Oprac. dr Paulina Mozolewska http://naukowka.pl/
O autorce:
Dr hab. Małgorzata Pieta-Kanurska – profesor nadzwyczajny z Katedry Ekonomii Ekologicznej Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Autorka książki, współautorka podręczników akademickich, licznych artykułów naukowych oraz dokumentów strategicznych w zakresie rozwoju miast i kształtowania się gospodarki cyfrowej.