Centrum, które powstało z inicjatywy prof. Bartosza Karaszewskiego, kierownika Katedry Neurologii i Kliniki Neurologii Dorosłych GUMed, ma gromadzić grupy reprezentujące różne dyscypliny naukowe, w tym m.in. biologię, psychologię, nauki techniczne i matematykę, zainteresowane realizacją projektów podstawowych, aplikowalnych w klinice. Powstanie jednostki jest efektem współpracy Kliniki Neurologii Dorosłych GUMed, Katedry Biotechnologii i Mikrobiologii PG, Katedry Inżynierii Biomedycznej PG oraz Katedry Biologii Molekularnej UG.
Kierunki rozwoju Centrum uwzględniają między innymi zastosowania metod badawczych biologii molekularnej w połączeniu z modelowaniem eksperymentalnym in vitro i in vivo w zakresie chorób neurodegeneracyjnych oraz modelowanie matematyczne i zastosowanie technik głębokiego uczenia oraz sztucznej inteligencji w usprawnianiu procesu diagnostyki i personalizacji terapii chorób mózgu. Zasadniczym konceptem jest prowadzenie projektów translacyjnych, from bench to bedsite, dla realizacji których niezbędna jest współpraca ekspertów dyscyplin teoretycznie odległych, w tym takich, które w uczelniach medycznych funkcjonują zazwyczaj w niewielkim albo wybiórczym wymiarze.
W koncept Centrum wpisuje się każdy projekt, którego głównym celem jest opracowanie użytecznej klinicznie techniki diagnostycznej, metody terapeutycznej bądź, co na tym etapie rozwoju medycyny jest szczególnie atrakcyjne, aplikacji obliczeniowej, która znacząco lepiej personalizować będzie postępowanie lecznicze z wykorzystaniem metod, które już teraz są w naszej, klinicystów, dyspozycji – tłumaczy prof. Bartosz Karaszewski.
Dodaje, że – w dużym uproszczeniu – Centrum to przede wszystkim przedsięwzięcie, w którym może wziąć udział każdy badacz nauk podstawowych, chcący zaplanować nowe badanie aplikacyjno-kliniczne albo przetłumaczyć na język kliniczny wyniki swoich prac dotychczasowych, a także każdy klinicysta, identyfikujący znaczący problem praktyczny rozwiązywalny na poziomie pracowni „bio”, „chem”, „fiz”, „mat”, czy „IT”. Dotyczy to chorób mózgu.
Nowa jednostka wyewoluowała z Centrum Chorób Mózgu Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, utworzonego w 2022 roku w ramach realizacji Programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”. Porozumienie inicjujące działalność Translacyjnego Centrum Chorób Mózgu Związku Uczelni Fahrenheita jest pierwszą tego typu inicjatywą, jaka powstała w zakresie trzech uczelni tworzących FarU.
Szybki rozwój neuronauk klinicznych warunkuje teraz wielodomenowy napęd (różne techniki badawcze nauk podstawowych, różne nauki podstawowe, także tematycznie odległe) i wieloobszarowa specyfika (różnorodność patofizjologiczna chorób mózgu). Tylko nieliczne spośród tychże domen i obszarów są eksplorowane przez grupy działające w GUMed, a w zakresie „mat”, czy „IT” – w bardzo niewielkim wręcz zakresie, co związane jest naturalnie wyłącznie z określonym profilem uczelni. Potrzebujemy napędzić rozwój neuronauk klinicznych także profilami innych zainteresowań i doświadczeń badawczych – kończy prof. Karaszewski.
MK, źródło: GUMed