Kronika

Konferencja Rektorów Uniwersytetów Polskich

Ostatni już raz

Po raz ostatni w obecnej kadencji spotkała się 21 czerwca w Lublinie Konferencja Rektorów Uniwersytetów Polskich. Była okazja do podsumowań. Konferencja obradowała 10 razy w ciągu 3 lat. Intensywnie działały też jej agendy. Uniwersytecka Komisja Akredytacyjna przyznawała kolejne akredytacje i reakredytacje. Tym razem dostały je: informatyka - UMK, filologia romańska - UMCS, informacja naukowa i bibliotekoznawstwo - UMCS, zarządzanie i marketing - USz., finanse i bankowość - USz., teologia - PAT, KUL, UAM, UO, pedagogika - UJ, psychologia - KUL, UW, UAM, filologia polska - UAM, UO, UW, UŚ, KUL, UWr., UMK, socjologia - UW, KUL, UJ, fizyka - UMCS, UŁ, UWr., filologia angielska - UMCS. Reakredytacji jest mniej niż wcześniejszych akredytacji. - Jest to wynik obowiązywania trudnych do spełnienia kryteriów, a nie niechęci do akredytacji - mówił prof. Stanisław Chwirot, przewodniczący UKA. Biuro UKA kieruje też programem wymiany studentów MOST. Z roku na rok rośnie liczba jego uczestników - w tym roku będzie ich 625. Podsumowania działalności Uniwersyteckiej Komisji Programów Międzynarodowych dokonał jej przewodniczący prof. Wojciech Maciejewski. W ostatnim czasie komisja wydała opracowanie grupy prawników dotyczące własności in telektualnej. Przewodniczący KRUP prof. Marian Harasimiuk dziękował także pozostałym zespołom powołanym przez konferencję, a więc Międzyuniwersyteckiemu Centrum Informatycznemu, Uniwersyteckiej Komisji Finansowej oraz Zespołowi ds. Studiów Doktoranckich.

Od lewej prof.prof.: W. Kamiński, S. Lorenc, M. Harasimiuk

Uczestniczący w konferencji prof. Jerzy Błażejowski przedstawił prace Rady Głównej nad standardami kształcenia. W dalszym ciągu można do nich zgłaszać uwagi, a 13 i 14 lipca zajmie się nimi RG. Gorącą dyskusję budzi problem, czy da się je zdefiniować poprzez kompetencje i umiejętności absolwenta, czy trzeba to zrobić poprzez treści programowe? Opracowane standardy są dostępne na stronie RG (www.rgsw.edu.pl). Te, które nie będą wzbudzały kontrowersji, zostaną skierowane do uzgodnień międzyresortowych.

W drugim dniu konferencji rektorzy wzięli udział w uroczystości nadania doktoratu honoris causa UMCS prof. Franciszkowi Ziejce, przewodniczącemu KRASP. Konferencja wybrała też nowe władze na kolejną kadencję. Nowym przewodniczącym został prof. Stanisław Lorenc, rektor UAM, a wiceprzewodniczącymi: prof. Katarzyna Chałasińska-Macukow, rektor elekt UW i prof. Janusz Janeczek, rektor UŚ.

(as)

---

Konferencja Rektorów Polskich Uczelni Technicznych

Na lądzie i na morzu

Akademia Morska w Szczecinie i Politechnika Szczecińska były organizatorami kolejnej konferencji KRPUT, która odbyła się w dniach 28 czerwca - 1 lipca. W związku z końcem kadencji rektorskich obecni byli na niej urzędujący rektorzy oraz rektorzy elekci wybrani na następną kadencję. Podsumowania działalności konferencji dokonał jej przewodniczący prof. Jerzy Dembczyński. Dziękował wszystkim, którzy wnieśli wkład do prac konferencji, i tym, którzy w konferencjach uczestniczyli jako goście. Wydano też specjalne opracowanie prezentujące kolejne spotkania.

Gościem konferencji był prof. Jerzy Woźnicki, obecnie przewodniczący prezydenckiego zespołu ds. „Prawa o szkolnictwie wyższym” oraz prezes Fundacji Rektorów Polskich, a wcześniej rektor PW i przewodniczący KRPUT, a następnie KRASP. Przedstawił on stan prac nad nową ustawą o szkolnictwie wyższym w Senacie. Do ustawy zgłoszono ponad 400 poprawek. Ok. 150 z nich to zasadne poprawki legislacyjne zgłoszone przez dwójkę legislatorów senackich, a pozostałe to powrót do wielu spraw szczegółowych i próba ich innego uregulowania niż dotychczasowe zapisy przyjęte w Sejmie. - Jestem przekonamy, że poza tymi legislacyjnymi i kilkoma, które są racjonalne, zdecydowana większość poprawek nie uzyska poparcia w Senacie, a nawet jeśli, to nie uzyska rekomendacji sejmowej Komisji Edukacji Nauki i Młodzieży i zostanie odrzucona w Sejmie, a ustawa zachowa spójność - mówił prof. Woźnicki.

Uczestnicy konferencji mieli okazję odwiedzić Malmö i Kopenhagę. W stolicy Danii byli gośćmi Kopenhaskiej Akademii Technicznej. Jej prorektor, prof. Lars Hartman-Petersen, przedstawił system duńskiej edukacji wyższej (na fot.). Po tej prezentacji i zwiedzeniu uczelni, która kształcąc inżynierów architektów niemal całą dydaktykę opiera jedynie na symulacji komputerowej, polscy rektorzy stwierdzili, że polskie uczelnie techniczne, posiadając duże zaplecze techniczne w postaci laboratoriów i dobrą kadrę, nie mają się czego wstydzić w zjednoczonej Europie.

Konferencja wybrała nowe władze na następną kadencję. Przewodniczącym został prof. Jan Krysiński, rektor PŁ, a wiceprzewodniczącymi: prof. Janusz Rachoń, rektor PG i prof. Józef Kuczmaszewski, rektor PL.

(as)

---

Nagroda Gospodarcza Prezydenta RP 2005

Lek na osteoporozę

20 czerwca, podczas uroczystego koncertu z okazji „Dnia Polskiego” na Międzynarodowych Targach Poznańskich, prezydent Aleksander Kwaśniewski wręczył Nagrody Gospodarcze Prezydenta RP.

W tegorocznej edycji uprawnione instytucje i organizacje zgłosiły 168 kandydatów. Na posiedzeniu 11 kwietnia 2005 kapituła wytypowała 25 nominowanych w 8 kategoriach. Z grona nominowanych prezydent Aleksander Kwaśniewski wybrał laureatów nagrody w 2005 roku.

W kategorii „Najlepszy wynalazek w dziedzinie produktu lub technologii” nagrodę otrzymał Zespół prof. Janusza Rachonia z Politechniki Gdańskiej i Polpharmy S.A. za nową technologię otrzymywania alendronianu sodu.

Nowy sposób wytwarzania tej substancji, a następnie produkcja opartego na niej leku OSTEMAX 70 comfort, stosowanego w terapii osteoporozy, jest w pełni polskim osiągnięciem. Niska cena leku sprawia, że nowoczesna terapia staje się dostępna dla osób niezamożnych. Wykorzystanie polskich badań naukowych do produkcji leku stawia polskiego producenta w światowej czołówce wytwórców substancji stosowanej w leczeniu osteoporozy. Substancja jest z powodzeniem sprzedawana do USA, Kanady, Danii, Włoch, Indii, Turcji i na Cypr.

Szczegółowe informacje na temat Nagrody Gospodarczej Prezydenta RP (cele, tryb, kryteria przyznawania, skład kapituły, nominowani i laureaci w latach 1998-2004) dostępne są na stronach internetowych: Prezydenta RP - www.prezydent.pl (pod hasłem „Nagrody”) oraz Międzynarodowych Targów Poznańskich - www.mtp.pl.

(mer)

---

„COPERNICUS”

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej i Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG) ustanowiły Nagrodę Naukową „Copernicus”, którą przyznawać będą co dwa lata dwóm wybitnym współpracującym ze sobą naukowcom - polskiemu i niemieckiemu. W wyjątkowych przypadkach nagrodą może zostać uhonorowany zespół naukowców. Wysokość nagrody wynosi po 25 tys. euro dla każdego z dwóch laureatów. Laureatowi z Niemiec nagroda wypłacana jest przez DFG. Nagroda dla laureata z Polski, finansowana przez FNP, obejmuje 10 tys. euro nagrody imiennej oraz 15 tys. euro z przeznaczeniem na kontynuację współpracy polsko-niemieckiej, a w szczególności na wspieranie młodych naukowców.

Wręczenie nagród będzie się odbywać naprzemiennie w Polsce i w Niemczech. Pierwsza uroczystość wręczenia Nagrody „Copernicus” odbędzie się w Berlinie, 1 maja 2006, w drugą rocznicę wstąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Nagroda przyznawana będzie w drodze konkursu, w którym mogą wziąć udział wyłącznie kandydaci nominowani przez przedstawicieli polskiej bądź niemieckiej społeczności naukowej. Do nagrody mogą zostać zgłoszeni dwaj współpracujący ze sobą naukowcy, którzy: posiadają co najmniej stopień naukowy doktora, nie ukończyli 65 lat, pracują w polskiej bądź niemieckiej instytucji naukowej i w chwili przyznawania nagrody zaangażowani są w polsko-niemiecki projekt naukowy. Nagrodę mogą otrzymać przedstawiciele wszystkich dziedzin nauki, ale tylko jeden raz. Kandydaci, oprócz osiągnięć naukowych, powinni wykazać się aktywnością w promowaniu udziału młodych naukowców we współpracy polsko-niemieckiej.

Do zgłaszania kandydatów do nagrody uprawnieni są naukowcy posiadający stopień naukowy doktora, zatrudnieni w polskiej bądź niemieckiej instytucji naukowej. Autonominacje nie będą uwzględniane. Wnioski w sprawie nominacji powinny być składane odpowiednio - do biura DFG, w przypadku, gdy zgłaszającym jest przedstawiciel niemieckiej społeczności naukowej, i do biura FNP, gdy zgłaszającym jest przedstawiciel polskiej społeczności naukowej. Wyboru laureatów dokona jury, powoływane przez DFG i FNP na trzyletnie kadencje.

Termin zgłaszania przez polskich naukowców kandydatów do Nagrody „Copernicus” za 2005 r. upływa 15 października.

(mit)

PS Szczegółowe informacje uzyskać można u koordynatora programu, Adama Zielińskiego, tel.: (22) 845 95 15, e-mail: adam.zielinski@fnp.org.pl oraz na stronie internetowej: www.fnp.org.pl.

---

Zgromadzenie Ogólne

W dniach 19-20 maja odbyła się kolejna sesja Zgromadzenia Ogólnego Polskiej Akademii Nauk.

Pierwszego dnia prof. Andrzej B. Legocki, prezes PAN, przedstawił sprawozdanie z działalności PAN w roku 2004. Podkreślał, że obraz rodzimej nauki nie może odbiegać od standardów UE. W tym kontekście podział na nauki podstawowe i aplikacyjne należy uznać za historyczny. Obie domeny: podstawowa i stosowana, stanowią sferę badań trudną do rozdzielnego oglądu, a największe zainteresowanie uczonych budzą obszary obejmujące pogranicza nauk. Kontekst aplikacyjny jest integralną częścią właściwie sformułowanego celu poznawczego, także w dziedzinach podstawowych. Prof. Legocki podkreślał, że istotnym elementem nowej strategii rozwoju badań jest odnoszenie wszystkich ocen i rankingów do międzynarodowych standardów doskonałości. Istotnym czynnikiem europejskiej strategii naukowej jest wymóg społecznego przyzwolenia na realizację polityki naukowej w poszczególnych krajach wspólnoty. Taki kanon oznacza potrzebę przebudowy dotychczasowych relacji miedzy sferą nauki a politykami i społeczeństwem. Prezes PAN zauważył, że naszymi narodowymi specjalnościami powinny stać się kultura i nauka. Zwrócił też uwagę na konieczność integracji w nauce. Małe, nieskuteczne placówki badawcze muszą połączyć się z dużymi i liczącymi się instytutami. Konieczna jest też integracja placówek naukowo-badawczych PAN z uczelniami. Trzeba zmienić ścieżkę awansu zawodowego, tak by młodym uczonym dać szansę zdobywania stanowisk kierowniczych w placówkach PAN w godziwym wieku.

Na sesji przedstawiono też nowo wybranych członków zagranicznych PAN. W wyborach tych władze Akademii widzą szansę pozyskiwania wybitnych uczonych także spośród Polaków na stałe mieszkających za granicą. Zdaniem kierownictwa PAN, należy zapraszać członków zagranicznych do międzynarodowych gremiów doradczych, które sukcesywnie są powoływane przy większości placówek PAN. W czasie dwudniowej sesji dyskutowano m.in. projekty uchwał w sprawie nowelizacji regulaminu określającego szczegółowy tryb zgłaszania kandydatur oraz wybierania członków PAN, a także wyborów prezesa, wiceprezesów i członków Prezydium PAN. Prof. Leszek Kuźnicki przypomniał, że Rada Ministrów przyjęła wstępny projekt Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007-2013. Za pozytywny fakt należy odnotować, że taki plan został w ogóle opracowany i przedstawiony. W istocie nie jest to długofalowy plan rozwoju, a jedynie szkic strategii, bowiem kierunki rozwoju Polski do 2013 r. zostały przedstawione fragmentarycznie i wiele wątków pominięto. Prof. Kuźnicki wskazał kryteria, które winien spełniać NPR, m.in.: cele powinny umożliwiać mobilizację społeczeństwa, korzyści płynące z rozwoju muszą być odczuwalne przez szersze kręgi społeczne, priorytety powinny być konkretne i niezbyt obszerne, plan winien jasno wyznaczać rolę nauki w realizacji głównych celów rozwoju.

Sesję wzbogacił interesujący panel „O pochodzeniu i różnorodności języków”.

Artur Wolski, rzecznik PAN

---

Konferencja Rektorów Państw Morza Bałtyckiego

To już jest koniec?

W dniach 19-22 maja odbyło się w Uniwersytecie Szczecińskim posiedzenie Konferencji Rektorów Państw Morza Bałtyckiego (Conference of Baltic University Rectors - CBUR). Konferencja odbywa się co dwa lata w mieście, z którego pochodzi kończący kadencję przewodniczący. W ostatnich latach funkcję tę pełnił prof. Mirosław Rutkowski, prorektor ds. organizacji i rozwoju USz. Stowarzyszenie liczy dziś 82 członków oraz 6 członków stowarzyszonych.

Założona przed 15 laty w Gdańsku CBUR miała doprowadzić do zacieśnienia współpracy między nadbałtyckimi uczelniami. Prorektor USz. ocenił jednak współpracę w ramach CBUR jako niewystarczającą. - Łączą nas nie tylko wspólne interesy gospodarcze i kulturalne. Mamy nadzieję, że zostanie wykorzystana szansa, którą daje nam otwarcie granic Europy, a to spotkanie zaowocuje nowymi pomysłami i inicjatywami - Marian Jurczyk, prezydent Szczecina próbował wlać odrobinę nadziei w rozpoczynające się obrady.

Nie tylko jednak współpraca uczelni jest słaba. - Polska nie ma jasnej polityki dotyczącej współpracy z krajami rejonu Morza Bałtyckiego - ocenił prof. Janusz Ruszkowski, kierownik Zakładu Integracji Europejskiej USz., który studził zapał Jurczyka. - Gdyby nie istnienie Rady Państw Morza Bałtyckiego (RPMB) i nasze przewodnictwo już po raz drugi w historii Rady, o współpracy państw rejonu Morza Bałtyckiego nikt by nie słyszał.

- Mimo że współpraca międzyuczelniana budowana jest na silnej podstawie, jaką jest kooperacja miast portowych, trzeba ją wypełnić życiem - nawoływał prof. Charles Eltworthy z Freien Universität w Berlinie. Sugerował, że poprawienie współpracy uniwersytetów „nadbałtyckich” najłatwiej osiągnąć przez instytucjonalizację przedsięwzięcia.

Niestety, jego apel pozostał bez echa. Brak stałego organu koordynującego i zaplecza finansowego CBUR stawia pod znakiem zapytania jej dalsze istnienie. Uczestnicy nie byli nawet w stanie wybrać przewodniczącego na kolejną kadencję.

(MAT)

---

Strategia i badania

Cykl trzech ogólnopolskich seminariów, poświęconych Strategii Lizbońskiej oraz finansowaniu badań dla rozwoju, zorganizowały w maju Fundacja Rektorów Polskich i Instytut Społeczeństwa Wiedzy.

Seminarium „Zadania polskich szkół wyższych w realizacji nowej Strategii Lizbońskiej” odbyło się 9 maja i było skierowane głównie do prorektorów ds. nauki i rektorów-elektów. Wystąpieniom referentów: prof. Michała Szulczewskiego, prof. Jerzego Buzka oraz prof. Krzysztofa J. Kurzydłowskiego, towarzyszyła dyskusja panelowa z udziałem: prof. Janiny Jóźwiak, prof. Jerzego Langera oraz prof. Jerzego Woźnickiego. Następne seminarium pod tym samym tytułem odbyło się 17 maja. Dobór omawianych zagadnień i koncentracja na zagadnieniach praktycznych odpowiadały potrzebom dyrektorów administracyjnych uczelni.

Wystąpienie prof. Buzka na seminarium 9 maja było pierwszą w kraju publiczną dyskusją na temat projektu VII Programu Ramowego UE. Prof. Buzek, który jest sprawozdawcA VII PR w Komisji Europejskiej, mówił o jego podstawowych założeniach oraz o nowych mechanizmach, które mogą pozwolić zwiększyć udział Polski w tym Programie. Budżet VII PR (planowanego na 7 lat) jest 4,5 raza większy od poprzedniego - łącznie to ok. 80 mld euro.

Trzecie seminarium, „Finansowanie badań dla rozwoju”, które odbyło się 16 maja, miało na celu prezentację propozycji nowego systemu finansowania B+R w Polsce ze źródeł publicznych. Wprowadzeniem do dyskusji była prezentacja wyników badania „Finansowanie badań naukowych i prac wdrożeniowych w przedsiębiorstwach. Budżetowe instrumenty finansowania B+R w Polsce - propozycja na lata 2005-2015” przeprowadzonego w 2004 przez Instytut Społeczeństwa Wiedzy, we współpracy z Krajową Izbą Gospodarczą. Badanie to obejmowało następujące zagadnienia: Diagnoza istniejących instrumentów finansowania B+R w Polsce. Ich wpływ na sektor akademicki, PAN, JBR-y oraz biznes. Uzasadnienie potrzeby korekty i zmian. Polityka w sferze B+R i jej dylematy: ułomność rynku, polityki rządowej i innych. Problemy subsydiarności i zwrotu społecznego z B+R: wpływ na zatrudnienie, nierówności społeczne, produktywność i wzrost gospodarczy. Zagraniczne B+R jako źródło wzrostu gospodarczego, jego absorpcja w krajowy B+R. Kanały i mechanizmy interakcji oraz warunki drożności nauka - gospodarka. Finansowane B+R ze źródeł publicznych jako substytut czy uzupełnienie finansowania prywatnego? B+R a rynek kapitałowy, innowacje i inne czynniki wzrostu. Przegląd instrumentów finansowania B+R z budżetu państwa stosowanych w krajach EU i OECD. Swoboda prowadzenia badań naukowych czy ich sterowanie? Sposoby rozwiązywania tego dylematu. Wnioski dla Polski: propozycja nowych instrumentów finansowania B+R ze źródeł budżetu państwa. Rola Narodowego Planu Rozwoju.

Materiały z seminariów zostały wydane w serii opracowań Fundacji.

Ewa Chmielecka

---

Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości

Dzienny magister i zaoczny licencjat2

„Dylematy studiów dwustopniowych” to temat konferencji z cyklu spotkań Fundacji Edukacyjnej Przedsiębiorczości, zorganizowanej w Łodzi w dniach 16-17 czerwca. Konferencja zgromadziła blisko 60 osób, głównie ze środowisk ekonomistów, aktywnie zajmujących się problemami kształcenia i zmian w naszym systemie edukacji. W czterech sesjach tematycznych wygłoszono blisko 20 referatów i komunikatów z badań oraz intensywnie dyskutowano na temat dwustopniowej struktury studiów, a właściwie trzystopniowej, bo trzeba tu włączyć także studia doktoranckie.

Prof. Jerzy Dietl, prezes FEP, podkreślał, że studia dwustopniowe nie do końca się w naszym systemie przyjęły. Licencjat nie jest rozpoznawany przez pracodawców jako pełnoprawne studia wyższe, więc zdecydowana większość studentów chce ukończyć studia magisterskie. W związku z suplementem do dyplomu, mającym szczegółowo opisywać program studiów, zaobserwowano też zjawisko przenoszenia się na ostatnich latach ze studiów zaocznych na studia dzienne. Prof. Jerzy Woźnicki, przewodniczący prezydenckiego zespołu ds. ustawy o szkolnictwie wyższym, wymieniał zalety dwustopniowego systemu studiów: jest on zbieżny z systemami obowiązującymi w większości krajów nie tylko europejskich - także w Stanach Zjednoczonych, Rosji czy Chinach i ułatwia nasze kontakty międzynarodowe; zwiększa mobilność poprzez możliwość przerwania studiów i podjęcia pracy po pierwszym stopniu oraz możliwość podjęcia studiów w innym ośrodku; zwiększa też elastyczność programową dzięki możliwości kontynuowania studiów na pokrewnym kierunku.

W dyskusji pojawił się problem struktury programowej I i II stopnia studiów. Była zgoda co do tego, że nie może być to mechaniczny podział 5-letnich studiów magisterskich na 3 lata studiów pierwszego stopnia i 2 drugiego, ponieważ mają być to zamknięte moduły, pozwalające po ich ukończeniu podjąć pracę w danym zawodzie. Nie było jej natomiast co do tego, czy np. I stopień ma być nadal kształceniem ogólnym, a II szczegółowym, i co to w praktyce oznacza w wypadku np. polonistyki. Przedstawiciele niektórych kierunków, np. właśnie polonistyki, prawa czy psychologii, nie akceptują podziału na 2 stopnie kształcenia (Deklaracja Bolońska dopuszcza istnienie w niektórych przypadkach studiów jednolitych) i chcą utrzymania jednolitych 5-letnich studiów magisterskich na swoich kierunkach. Uczestnicy dyskusji podkreślali opór części środowiska wobec odgórnego i szybkiego wprowadzania podziału na studia dwustopniowe i krytykowali sztywną listę kierunków oraz przygotowywane minima programowe jako ograniczające autonomię szkół wyższych.

(as)

---

Inwestycje - Politechnika Śląska

Centrum Edukacyjno-Kongresowe

20 maja, z okazji obchodów 60-lecia Politechniki Śląskiej, zostało uroczyście otwarte Centrum Edukacyjno-Kongresowe przy ul. Konarskiego 18 b w Gliwicach.

W 1978 r., wraz z oddaniem do użytku nowego budynku dla Wydziału Mechanicznego-Technologicznego, pojawiła się potrzeba wybudowania hali technologicznej. Projekt skonkretyzował się w połowie lat 80. Hala miała służyć rozwojowi nowoczesnych w tamtym czasie technologii (obrabiarek sterowanych numerycznie, robotów i manipulatorów), a także celom dydaktycznym wydziału, który przymierzał się do otwarcia nowego kierunku studiów (automatyka i robotyka). W latach 1988-89 całość konstrukcji stalowej wykonały: Huta Zabrze, Montochem Gliwice i Mostostal Gliwice. W tym czasie wykonano również część fundamentów. Zapewnienie ciągłości finansowania gwarantowały Bumar Łabędy i Fabryka Samochodów Małolitrażowych. Jednakże załamanie gospodarki i galopująca inflacja zniweczyły te plany. Pod koniec 1989 r. inwestycja została wstrzymana.

W 1995 r. wprowadzono inwestycję do planu resortowego. W 1996 zmieniono program budowy hali technologicznej na rzecz uniwersalnego obiektu dydaktycznego. Miał on jednak wykorzystać dotychczas wykonane elementy konstrukcji i fundamentów. Wykonanie projektu i aranżacji wnętrz powierzono prof. Jerzemu Witeczkowi, który nadał obiektowi obecny wygląd. Dopiero przyznanie w 2004 r. przez MENiS dotacji w wysokości 7,5 mln zł pozwoliło na przyspieszenie robót i umożliwiło oddanie obiektu w 2005 r.

Ogółem koszty inwestycji wyniosły 31 mln zł, w tym nakłady Politechniki Śląskiej - 3,8 mln zł. Wartość dokumentacji oraz konstrukcji stalowej przejętej z pierwotnego zadania finansowanego przez przemysł wyceniono na 1,9 mln zł.

Centrum ma rozwiązać problemy związane z odczuwalnym brakiem pomieszczeń dydaktycznych w uczelni, stać się może również obiektem służącym społeczeństwu Gliwic. Składa się z 2 auli dydaktyczno-kongresowych - na 500 (na fot.) i 250 miejsc, 3 audytoriów po 120 miejsc każde i 5 sal seminaryjnych, mogących pomieścić od 60 do 90 osób. W sumie z sal w Centrum Edukacyjno-Kongresowym może jednocześnie korzystać ponad 1,5 tys. osób. Kubatura obiektu wynosi 38 552 m3, a powierzchnia użytkowa - 6258 m2. Cały obiekt jest klimatyzowany i wyposażony w najnowocześniejszy sprzęt multimedialny i łącza internetowe, umożliwiające realizację wideokonferencji. W auli kongresowej znajduje się także cyfrowy, bezprzewodowy system tłumaczeń symultanicznych.

(JK)

---

Uniwersytet Warszawski - inwestycje

Stary budynek BUW

30 maja po generalnym remoncie i adaptacji oddano do ponownego użytku budynek dawnej Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.

W konkursie SARP na modernizację i adaptację gmachu zwyciężyło rozwiązanie zaproponowane przez architektów Przemysława Woźniakowskiego i Jarosława Grzegory z Pracowni Konserwacji Zabytków „Zamek” sp. z o.o. Przetarg na wykonanie remontu wygrało konsorcjum firm Budimex SA i Integer SA. Prace budowlane rozpoczęto 2 października 2003.

Koszt inwestycji nie przekroczył 30 mln złotych. Prace finansowane były ze środków: Fundacji Fundusz Współpracy - 3500 tys. zł, MENiS - 9900 tys. zł, środków własnych UW - 12 200 tys. zł oraz kredytu w wysokości 3965 tys. zł.

Front budynku odtworzono na wzór z 1898 r., m.in. odtworzono fragmenty attyki od strony północnej i południowej. Wykonano trzy nowe wejścia do budynku, wymagane przepisami technicznymi bezpieczeństwa użytkowania obiektu oraz stworzenia budynku przyjaznego dla osób niepełnosprawnych. Z części magazynowej została częściowo usunięta konstrukcja stalowego rusztu magazynowego, a powstała kubatura została podzielona stropami na cztery kondygnacje, na których znajduje się aula oraz sale dydaktyczne. Pozostawiono fragment rusztu jako element ekspozycji i „świadka” historii. Obiekt po modernizacji ma kubaturę 26 960 m3, a jego powierzchnia użytkowa zwiększyła się z 1200 m2 do 4360 m2. Liczba użytkowników wzrośnie z 200 do 1348 osób dziennie. W budynku znajduje się 19 sal dydaktycznych o łącznej powierzchni 1151 m2, które można dowolnie aranżować dzięki ruchomym ścianom działowym. Aula przewidziana na 374 osoby ma powierzchnię 361 m2. Urządzenia audiowizualne umożliwiają transmisję wykładów z auli do sal wykładowych, co pozwala powiększyć liczbę słuchaczy o dodatkowe 264 osoby. W budynku znajduje się ponadto sala konferencyjna na 60 osób o powierzchni 93 m2. Pozostałą powierzchnię zajmują: bufet, szatnie, historyczny hol główny parteru (z 12 ogólnodostępnymi stanowiskami internetowymi), sala internetowa (z 45 stanowiskami komputerowymi) oraz pomieszczenia dla oczekujących na zajęcia, powierzchnia komunikacyjna, pomieszczenia socjalne i sanitariaty oraz dla urządzeń technicznych i instalacji niezbędnych do prawidłowej obsługi użytkowników obiektu. Budynek przystosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Artur Lompart

---

69. Pielgrzymka Akademicka na Jasną Górę

W poszukiwaniu mądrości

Duszpasterstwa z dziesięciu ośrodków akademickich przygotowały program tegorocznej 69. Pielgrzymki Akademickiej na Jasną Górę, która odbyła się w dniach 6-8 maja. „W poszukiwaniu mądrości” to hasło tegorocznego jasnogórskiego spotkania młodzieży i nauczycieli akademickich. W programie przewidziano konferencje i spotkania dyskusyjne, studenckie nocne czuwanie, drogę krzyżową na Wałach, akatyst, koncerty, procesję eucharystyczną.

Spotkania dyskusyjne z prelegentami pod wspólnym hasłem „Uczymy się mądrości” rozpoczęła konferencja księdza Michała Muszyńskiego „Co znaczy być mądrym według Biblii”. O mądrości w zdobywaniu wiedzy mówił ks. prof. Jerzy Szymik, o mądrym myśleniu i działaniu w życiu publicznym - poseł Marek Jurek, a do rozważań o tym, jak doskonalić się przez pracę, wprowadził Roman Kluska.

„Spotykając się, będziemy mogli przeżyć doświadczenie wspólnej drogi w kierunku prawdy” - napisał w liście do rektorów wyższych uczelni w całym kraju bp Marek Jędraszewski, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Akademickiego, zapraszając do udziału w pielgrzymce. Program dla delegacji uczelni był nieco skromniejszy niż dla studentów i rozpoczynał się dopiero w sobotnie popołudnie 7 maja spotkaniem w gmachu Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Częstochowskiej, gdzie ojciec prof. Jacek Salij wygłosił wykład Mądrość. Próba opisu. W arcyciekawym wystąpieniu dokonał analizy biblijnego ujęcia mądrości oraz pojęcia mądrości w filozofii Arystotelesa i odniósł oba te opisy do encykliki Jana Pawła II Fides et Ratio.

W tym czasie do archikatedry częstochowskiej wprowadzono Ikonę Sedes Sapientiae (Stolica Mądrości) i po akatyście w wykonaniu studentów z duszpasterstw wrocławskich i katowickich wysłuchano konferencji bp. Edwarda Dajczaka „Źródła mądrości”. Do katedry szczelnie wypełnionej młodzieżą przybyli rektorzy i delegacje uczelni. Ks. Bogdan Bartołd, witając przybyłych, długo wyczytywał nazwy ośrodków akademickich, uczelni i nazwiska rektorów. Wysłuchano Tryptyku Rzymskiego w wykonaniu Stanisława Soyki. Rektorzy i przedstawiciele senatów oraz młodzież akademicka ze swoimi duszpasterzami długą procesją wyruszyli na Jasną Górę. - Mądrość nie jest celem, ale sposobem dążenia do celu - powiedział w homilii bp Edward Dajczak, który przewodniczył Mszy Świętej na Szczycie. Pod koniec nabożeństwa wzgórze rozbłysło tysiącem świec. Do Kaplicy Cudownego Obrazu ruszyła procesja na nocne czuwanie...

(mwj)

---

III Bałtycki Festiwal Nauki

Na plaży i na płocie

Rok intensywnych przygotowań, zaangażowanie blisko 2200 osób, cztery szalone festiwalowe dni (19-22 maja) i... III Bałtycki Festiwal Nauki przeszedł do historii. Zainaugurowany został debatą „Dlaczego nauka nie potrafi się promować?” Zaproszeni do niej profesorowie Roman Józef Kaliszan, Zdzisław Kowalczuk, Janusz Limon oraz - ze studia w Warszawie - Magdalena Fikus, Piotr Jan Kowalik i Maciej Żylicz wyrazili odmienne opinie: począwszy od stanowiska, że promocja nauki jest powinnością uczonych, której oczekuje od nich społeczeństwo, po pogląd, iż funkcjonowanie uczelni nakłada na nie inne cele niż promocja wyników badań, która skądinąd w żaden sposób nie przekłada się na stopnie naukowej kariery. Zgodzono się jednak, że do skutecznej promocji nauki potrzebna jest zarówno wola naukowców, jak i odbiorców tejże promocji. Niebagatelną rolę w popularyzowaniu nauki mają do odegrania media, a cały ten proces wymaga oczywiście środków i przemyślanej polityki promocyjnej.

Do tego uroczysta inauguracja w Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku z udziałem przedstawicieli władz województwa, regionu i miasta, gdzie festiwal staje się świętem miejskim. Później napięcie mogło tylko rosnąć. Rozsypał się worek z imprezami - w całym regionie odbyło się ich ponad 420, a przygotowały je aż 33 instytucje.

Każdy mógł znaleźć coś dla siebie, od architektury i astronomii, przez oceanologię (specjalność festiwalu!), po telekomunikację i transport. Od pikników w Gdańsku i Gdyni (ten ostatni z udziałem statku badawczego r/v Oceania), odwiedzanych tłumnie przez tysiące osób, po kameralną debatę „O cudach współcześnie” czy też kawiarnię naukową z udziałem prof. Magdaleny Fikus „Porozmawiajmy o genetycznie modyfikowanej żywności”. Nie sposób wszystko wymienić, ale warto zauważyć, że naukę można również promować bezpośrednio na plaży oraz na płocie słynnego parku Oliwskiego w Gdańsku, gdzie zawisła - przygotowana przez Państwowy Instytut Geologiczny - imponująca instalacja ponad 50 wielkoformatowych fotografii Marka Ostrowskiego. Szczegóły - w tym obszerny serwis zdjęciowy - na stronie www.festiwal.gda.pl.

Przygotowania do IV Bałtyckiego Festiwalu Nauki, który odbędzie się w dniach od 25 do 28 maja 2006 roku, już się rozpoczęły.

(taz)

PS Wywiad z prof. M. Fikus nt. festiwali nauki na str. 66.

---

Uniwersytet Jagielloński

Niepełnosprawny w laboratorium2

1 czerwca w UJ odbyło się seminarium „Polskie laboratoria w Europie XXI wieku”. Spora część wystąpień dotyczyła sytuacji osób niepełnosprawnych w polskich uczelniach. Spotkanie otworzył prof. Franciszek Ziejka, rektor UJ, który w marcu tego roku wystosował list otwarty do Leszka St. Zielińskiego, pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych, w sprawie szerszego otwarcia szkolnictwa wyższego dla niepełnosprawnych i uwzględnienia ich potrzeb w narodowym planie rozwoju. Ireneusz Białek, pełnomocnik rektora UJ ds. osób niepełnosprawnych, mówił o dwóch podejściach do niepełnosprawnych: medycznym - przekonanie, że trzeba opiekować się „biednymi osobami niepełnosprawnymi”, oraz interaktywnym, które ma źródło w prawach człowieka - zapewnienie tym osobom dostępu do edukacji jest obowiązkiem społeczeństwa. Tymczasem nawet sami niepełnosprawni kandydaci pytają o ulgi w egzaminach wstępnych lub specjalne kierunki dla niepełnosprawnych. - Nie o to chodzi - przekonuje Białek. - Niepełnosprawni powinni mieć możliwość studiowania na każdym kierunku.

Otwarcie szkolnictwa wyższego dla niepełnosprawnych to np. dostosowanie egzaminów wstępnych (nie zmieniając wymaganego zakresu materiału, tylko samą formę), zaadaptowanie auli, sal ćwiczeniowych i laboratoriów tak, by w zajęciach bez problemu mógł uczestniczyć niepełnosprawny oraz odpowiednie zmodyfikowanie formy przekazu podczas zajęć. Problemem są bariery architektoniczne, których wciąż jeszcze dużo w budynkach polskich szkół wyższych. Równie istotne są bariery mentalne, np. przekonanie, że niepełnosprawni nie mogą pracować. Dostosowywanie systemu edukacji i infrastruktury dla niepełnosprawnych nie jest tanie ani proste, ale na dłuższą metę na pewno się opłaca. Przestaje się mnożyć beneficjantów świadczeń, a kształci przyszłych pracowników i podatników.

O problemach niepełnosprawnych mówiła też dr Anna Kolasa, która pracowała w szkole letniej w Anglii i tam podczas zajęć spotykała się nie tylko z niepełnosprawnymi, ale również z osobami ze schorzeniami psychicznymi. Wspominała studenta, któremu odradzała wybraną specjalizację studiów ze względu na słaby wzrok. On jednak skończył wybrany kierunek, a jego praca doktorska zdobyła wyróżnienie. Jej autor od dwóch lat pracuje w USA. - Nie możemy nikomu stawiać barier, bo może się okazać, że nie mamy racji - mówi dr Kolasa.

Podczas seminarium mówiono także o sposobach projektowania nowoczesnego laboratorium. Dr K. Benczek dawał rady, jak w prosty sposób „za psi pieniądz” zwiększyć bezpieczeństwo w laboratoriach. Opisywał m.in. swój sposób na butle gazowe (umieszczane na stabilnym wózku), mówił, jak zrobić ze starego urządzenia całkiem nowoczesne, a z kuchennego okapu - tanie degestorium.

JZJ

---

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

30 lat Wydziału Nauk Społecznych

Tradycje naukowo-badawcze i dydaktyczne Wydziału Nauk Społecznych sięgają początków UAM, a więc czasów funkcjonowania Wydziału Filozoficznego powstałej w 1919 r. Wszechnicy Piastowskiej. W roku 1975 podzielono Wydział Filozoficzno-Historyczny na Wydział Historyczny i Wydział Nauk Społecznych. W skład WNS weszły instytuty: Filozofii, Nauk Politycznych, Socjologii, Pedagogiki oraz Psychologii. W ich ramach działało 28 zakładów. Od 1985 r. w skład WNS wszedł Instytut Kulturoznawstwa. W 1993 r. Instytut Pedagogiki stał się Wydziałem Studiów Edukacyjnych. Aktualnie w skład WNS wchodzą instytuty: Filozofii, Kulturoznawstwa, Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, Psychologii, Socjologii oraz Pracownia Komunikacji Multimedialnej. Obecnie funkcjonuje 46 zakładów i 7 pracowni.

W chwili powstania kadrę WNS tworzyło 178 pracowników naukowo-dydaktycznych, w tym 32 samodzielnych pracowników nauki. Obecnie na WNS zatrudnionych jest 302 pracowników, w tym 246 nauczycieli akademickich; 97 z nich to samodzielni pracownicy 97 z nich to samodzielni pracownicy naukowi, m.in. 31 profesorów i 1 docent.

WNS kojarzy się przede wszystkim z badaniami z zakresu filozofii nauki i metodologii nauk humanistycznych, które zyskały uprawiającemu je zespołowi badaczy miano „poznańskiej szkoły metodologicznej”, symbolizowanej nazwiskami Jerzego Kmity i Leszka Nowaka.

W ostatnich latach pracownicy WNS wydają średnio w roku 75 monografii (w tym 6 w języku angielskim lub innym języku obcym, 32 prace zbiorowe), 574 artykuły (w tym 32 w języku obcym). Liczba publikacji pracowników WNS w ciągu 30 lat przekroczyła 15 tys. pozycji.

Wydział ma kategorię A w systemie ocen KBN (MNiI). Rada WNS ma prawo do nadawania stopnia doktora habilitowanego nauk humanistycznych w 5 dyscyplinach, wszystkie instytuty wchodzące w skład wydziału posiadają uprawnienia do doktoryzowania, zaś Instytut Filozofii również habilitacyjne.

Na WNS w ciągu 30 lat prace doktorskie obroniło 714 osób. Od 1975 r. odbyło się 200 kolokwiów habilitacyjnych, przeprowadzono 52 postępowania o nadanie tytułu profesora.

W chwili utworzenia na WNS w ramach 10 specjalizacji na 5 kierunkach studiów kształciło się 1084 studentów. Obecnie na 5 kierunkach w 10 specjalnościach i 12 specjalizacjach wydział kształci ponad 12 tys. studentów, z czego połowa jest na politologii. Na studiach doktoranckich kształci się 140 słuchaczy (w tym 92 z prawem do pobierania stypendium). Wydział prowadzi też studia podyplomowe. Dyplomy ukończenia WNS otrzymało dotąd ponad 16 tys. absolwentów.

Zbiory biblioteki WNS (Dwuwydziałowa Biblioteka Nauk Społecznych) liczą 162 426 woluminów zbiorów zwartych, 8846 woluminów czasopism polskich oraz 27 tytułów czasopism zagranicznych.

(pik, mb)

---

WSPiZ im. L. Koźmińskiego w Warszawie

Powiększa siedzibę

17 maja otwarto nowy budynek Wyższej Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego. Obiekt został kupiony przez uczelnię w 1999 r. Remont i adaptacja wg projektu Macieja Piechotki rozpoczęto w 2002 r. Koszt inwestycji wyniósł 27 mln zł. Uczelnia uzyskała na tę inwestycję dotację z MENiS w wysokości 4 mln zł.

Powierzchnia budynku wynosi 7900 m2; 1260 m2 zajmuje nowoczesna biblioteka, której zbiory wkrótce osiągną 50 tys. woluminów. Oprócz tego w budynku znajdują się: galeria „Koźmińskiego”, 6 sal multimedialnych na 80 osób każda, 2 nowoczesne sale gimnastyczne, w pełni wyposażona sala konferencyjna na 200 osób, zwaną Salą Senatu, oraz pomieszczenia obsługi studentów, m.in. rektorat, dziekanat i biuro rekrutacji. Na powierzchni 600 m2 mieści się tzw. atrium z powierzchnią wystawienniczą idealną do organizowania targów pracy, pokazów, wystaw i prezentacji firm.

- Pozycja lidera wśród wyższych uczelni biznesu zobowiązuje. Do najwyższego poziomu edukacji dodajemy naszym studentom komfortowe warunki nauki - komentuje prof. Andrzej Koźmiński, rektor WSPiZ. Uczelnia od początku działalności postawiła na wysoki poziom infrastruktury, wyposażając sale w klimatyzację, rzutniki, projektory multimedialne i plazmowe.

(mit)

---

Targi Biotechnologii i Biobiznesu

Bio-Forum

19 maja w Łodzi po raz pierwszy w Polsce odbyły się Targi Biotechnologii i Biobiznesu „Bio-Forum V” zorganizowane przez firmę Bio-Tech Consulting. Udział w nich wzięły firmy i instytucje oferujące innowacyjne technologie, aparaturę i sprzęt wykorzystywane w biotechnologii, farmaceutyce, kosmetyce oraz w badaniach naukowych. Wystawcy prezentowali m.in.: generatory gazów analitycznych, przepływomierze i kontrolery masowe do gazów i cieczy, preparaty białkowe, odczynniki chemiczne, testy biomedyczne i sprzęt laboratoryjny. Oferowali także specjalistyczne usługi naukowo-badawcze. Swoje stoisko miała również kancelaria rzeczników patentowych zajmująca się ochroną prawną nowych technologii, produktów i oznaczeń.

Targi stworzyły szansę na zawiązanie współpracy między instytutami badawczymi a firmami kosmetycznymi i farmaceutycznymi. Swoje usługi badawcze prezentowało Centrum Doskonałości „Biotechnologia Żywności” Akademii Rolniczej z Poznania, proponujące m.in. analizę stanu sanitarnego żywności i środowiska naturalnego oraz badania genetyczne, które mogą pomóc zwiększyć wydajność produkcji. Katedra i Zakład Fizjopatologii Akademii Medycznej w Gdańsku oferowały ocenę toksyczności leków i kosmetyków oraz ocenę odporności komórek nowotworowych na leki. Swoje oferty współpracy i usług prezentowały także Zakład Biochemii Komórki Wydziału Biotechnologii UJ oraz Zakład Onkologii Doświadczalnej Instytutu Immunologii PAN we Wrocławiu. Centrum Doskonałości Cellubast Instytutu Włókien Naturalnych w Poznaniu zaprezentowało wyniki własnych badań nad przerobem naturalnych surowców włókienniczych - lnu i konopi. Na ich stoisku można było znaleźć różne postaci siemienia lnianego, a prezentujący wyroby młody naukowiec był ubrany w lniany garnitur.

Targom towarzyszyło seminarium dla bioinkubatorów, naukowców i przedsiębiorców „Jak poradzić sobie z problemami prawno-finansowymi w VI Programie Ramowym”, zorganizowane przez Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych Unii Europejskiej.

JZJ

---

Politechnika Koszalińska

Kolejny raz w Ustroniu Morskim

Po raz siódmy w Ustroniu Morskim, w dniach 26-29 maja, odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Kompleksowe i szczegółowe problemy inżynierii środowiska”, zorganizowana przez Katedrę Techniki Wodno-Mułowej i Utylizacji Odpadów Politechniki Koszalińskiej oraz Sekcję Wykorzystania Surowców Mineralnych Komitetu Górnictwa PAN w Krakowie.

Konferencję tradycyjnie zaczynała tzw. Szkoła Inżynierii Środowiska, czyli wykłady monograficzne. Prof. Tomasz Winnicki przedstawił zakres prac Państwowej Rady Ochrony Środowiska w odniesieniu do sieci rad europejskich. Prof. Wiesław Blaschke mówił o bezpieczeństwie energetycznym kraju w odniesieniu do przyszłości eksploatacji węgla kamiennego w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań ekonomicznych i ekologicznych, w tym zasad ustalania cen węgla, a także przedstawił przykłady niegospodarności jego użytkowania oraz nieprawidłowości podwyższania jego ceny na skutek „przepompowywania” węgla od producenta do odbiorcy przez podstawione spółki pośredniczące. Prof. Andrzej Heim omówił proces i urządzenia do tzw. aglomeracji ziarn - jeden z często spotykanych węzłów procesowych w technologicznych układach, m.in. przeróbki odpadów. Prof. Hanna Obarska-Pempkowiak mówiła o oczyszczalniach hydrofitowych, stosowanych obecnie coraz częściej do oczyszczania ścieków.

Zespół prof. Mirosława Krzemieniewskiego przedstawił badania nad oczyszczaniem ścieków metodą roztwarzania metali źródłem prądu elektrycznego w korodującym wypełnieniu. Badania te wykazały m.in., iż przebieg procesów korozyjnych w ściekach może być kontrolowany na podstawie wartości natężenia prądu przepływającego pomiędzy elementami wypełnienia.

Interesującą pracę dotyczącą wykorzystania badań mikrobiologicznych do oceny stopnia wtórnego zanieczyszczenia sieci wodociągowej przedstawił zespół prof. Anny Grabińskiej-Łoniewskiej. Badania wykazały, że wtórne zanieczyszczenie sieci wodociągowej determinowane jest liczebnością i składem rodzajowym mikroorganizmów znajdujących się w toni wodnej oraz biomasie w niej zawieszonej.

Ciekawą pracę dotyczącą wymiany ciepła i masy w komorze klimatyzacyjnej z fontannowym złożem fluidalnym przedstawił zespół prof. Janusza Jeżowieckiego. Zastosowanie aparatu nad fontannowym złożem fluidalnym do nawilżania powietrza pozwoliło uzyskać dobre parametry powietrza na wyjściu - uzyskano wysoką efektywność nawilżania przy niewielkich stopniach zraszania.

Zespół prof. Tadeusza Tumidajskiego z Krakowa przedstawił pracę na temat wpływu lokalizacji stacji pomiarowych na efekt modelowania stochastycznego stężeń dwutlenku siarki na przykładzie górnośląskiego okręgu przemysłowego.

Specjalizujący się w wykorzystaniu metod komputerowych do projektowania procesów i technologii w inżynierii środowiska dr inż. Jacek Piekarski z Politechniki Koszalińskiej przedstawił pracę dotyczącą obliczania czasu pracy złoża sorpcyjnego z wykorzystaniem programu komputerowego SORD, a mianowicie - wyznaczenie czasu trwania procesu na podstawie równań dynamiki adsorpcji, a w ślad za nimi - określenie wielkości i prędkości migracji frontu adsorpcji.

Tadeusz Piecuch

---

Politechnika Warszawska

10. Nagroda Siemensa

8 czerwca po raz 10. wręczono Nagrodę Siemensa dla polskich naukowców za wybitne prace badawcze nad rozwojem nowoczesnych technologii. W tym roku do konkursu zgłoszono 24 prace zrealizowane przez zespoły badawcze i pojedynczych naukowców. - Nagroda jest uznawana za bardzo prestiżową zarówno w środowisku naukowym, jak i w kołach związanych z gospodarką - mówi prof. Marek Bartosik, sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Informatyzacji, laureat Nagrody Siemensa za 2001 r.

Jury pod przewodnictwem prof. Stanisława Mańkowskiego, rektora Politechniki Warszawskiej, postanowiło uhonorować Nagrodą Siemensa za rok 2004 prof. Władysława Nowaka z Politechniki Szczecińskiej za pracę Systemy pozyskiwania i wykorzystania niektórych odnawialnych źródeł energii do wytwarzania energii elektrycznej oraz ciepła dla potrzeb ogrzewczych i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz dr hab. inż. Reginę Paszkiewicz z Politechniki Wrocławskiej za pracę Selektywna epitaksja azotku galu w technologii przyrządów półprzewodnikowych.

Prof. W. Nowak jest specjalistą w dziedzinie techniki cieplnej, a w szczególności gospodarki cieplnej i wymiany ciepła. Dr R. Paszkiewicz zajmuje się zagadnieniami optoelektroniki i technologii półprzewodnikowej. Firma Siemens AG w tym roku przeznaczyła na nagrodę 70 tys. zł. Prof. Nowak otrzymał 40 tys. zł, a dr Paszkiewicz - 30 tys. zł.

Siemens, firma założona w 1847 r., działająca obecnie w 190 krajach, w Polsce reprezentowany jest przez Siemens Sp. z o.o. oraz kilkanaście firm handlowych i produkcyjnych. Koncern przeznacza poważne sumy na badania i wdrożenia nowych technologii. Nagrodę Siemensa ustanowiono w 1995 r., wyznaczając na jej wykonawcę Politechnikę Warszawską. O nagrodę mogą ubiegać się autorzy prac z obszarów działalności firmy Siemens AG, szczególnie z dziedziny elektrotechniki i energetyki, elektroniki, telekomunikacji i informatyki, automatyki, transportu szynowego, ochrony środowiska oraz zagadnień pokrewnych. W ciągu 10 lat starali się o nią autorzy blisko 200 prac naukowych i badawczych. Laureatem pierwszej edycji Nagrody Naukowej Siemensa był prof. Jerzy Osiowski z PW.

(pik, echib)

---

Laboratoria Zaawansowanych Technologii Cisco Systems

Technologia sieci

6 czerwca na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu otwarto Laboratorium Zaawansowanych Technologii Cisco Systems. Jest to jedna z ośmiu tego typu placówek w uczelniach w całej Polsce. Pracownia jest nagrodą dla Wydziału Matematyki i Informatyki za najbardziej innowacyjny projekt w konkursie „Advanced Technologies Laboratories”, ogłoszonym przez firmę Cisco Systems - dostawcę sprzętu i oprogramowania do budowy sieci teleinformatycznych i telekomunikacyjnych. Konkurs skierowany był do wszystkich państwowych lub niepaństwowych szkół wyższych oraz samodzielnych jednostek naukowo-badawczych. Projekty miały przedstawiać wykorzystanie zaawansowanych technologii sieci komputerowych, a w szczególności: technologii transmisji danych, głosu i obrazu, systemów telefonii IP, systemów bezpieczeństwa oraz zarządzania i przechowywania danych.

Spośród 26 rozpatrywanych projektów wyłoniono osiem najlepszych. Najbardziej zaawansowane prace przedstawiły: Akademia Górniczo-Hutnicza z Krakowa, Akademia Techniczno-Humanistyczna z Bielska-Białej, Politechnika Warszawska, Politechnika Wrocławska, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie oraz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Każda ze zwycięskich uczelni otrzymała (lub otrzyma w najbliższym czasie) kompleksowo wyposażone laboratorium ze sprzętem o wartości ok. 80 tys. dolarów, zawierającym m.in.: rozwiązania technologiczne do obsługi telefonicznych centrów klienckich, sieci bezprzewodowych, telefonii IP oraz sprzęt do budowy bezpiecznych sieci IP.

Dzięki najbardziej nowoczesnym urządzeniom sieciowym laboratoria pozwolą realizować specjalistyczny program nauczania studentów. Jednocześnie będą to miejsca propagowania wiedzy o nowoczesnych rozwiązaniach sieciowych. Korzystać z nich będą mogli także przedstawiciele samorządu i administracji oraz małych i średnich przedsiębiorstw.

(knc)

---

Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe

TERENA Networking Conference

W dniach 6-9 czerwca obradowała 21. TERENA Networking Conference 2005 - spotkanie przedstawicieli sieci naukowo-badawczych zrzeszonych w stowarzyszeniu TERENA (Trans-European Research and Education Networking Association), zorganizowane przez Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe przy Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN.

Konferencje stowarzyszenia TERENA są największym i najbardziej prestiżowym forum prezentacji osiągnięć w zakresie rozwoju technologii, usług i aplikacji sieciowych w Europie. Poznańska konferencja, po raz pierwszy odbywająca się w państwie Europy Środkowowschodniej, była jednocześnie największą z dotychczasowych. Uczestniczyło w niej ponad 500 osób, wygłoszono 130 referatów w 5 równoległych sesjach, odbyło się wiele warsztatów i wystaw towarzyszących. Oprócz całej europejskiej czołówki sieciowej w konferencji uczestniczyli liczni goście z Kanady i USA (w tym Heather Boyles, dyrektor ds. współpracy międzynarodowej inicjatywy INTERNET2 i Tomy Bates, wiceprezydent firmy Cisco Systems, Inc.).

Konferencja ukazała stan aktualny i trendy rozwoju światowych sieci naukowych i w pełni potwierdziła słuszność obranej przez Polskę w programie PIONIER drogi budowy naukowej infrastruktury sieciowej wykorzystującej własne włókna światłowodowe. Warto tutaj wspomnieć o dorobku polskich inżynierów i prezentowanych podczas konferencji TERENA projektach związanych z programem PIONIER, które już zyskały uznanie w świecie, tj. interaktywna telewizja (projekt realizowany wspólnie z TVP), wirtualne laboratorium umożliwiające dostęp poprzez Internet do bardzo drogich urządzeń badawczych, telewizja wysokiej rozdzielczości (HDTV - wspólnie z konsorcjum Research Channel w USA) czy projekty dotyczące systemu powszechnych usług sieciowych - tzw. gridów, które powoli stają się polską specjalnością w Europie, oraz wiele innych. Konferencja TERENA 2005 (dzięki licznym polskim akcentom) okazała się doskonała okazją do promocji polskiej nauki w świecie.

(rat)

---

Politechnika Gdańska

Technologie Informacyjne 2005

Krajowa Konferencja „Technologie Informacyjne” jest od trzech lat organizowana przez Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki PG. W tym roku odbyła się w dniach 23-25 maja. Obrady dotyczyły: internetowych systemów informacyjnych, wizualizacji informacji, niezawodności i bezpieczeństwa systemów informacyjnych, inżynierii oprogramowania (także interdyscyplinarnej), systemów multimedialnych, dokumentów cyfrowych, modelowania systemów dyskretnych, technologii informacyjnych w edukacji, informatyzacji zarządzania wydziałem uczelni, systemów komórkowych i bezprzewodowych, systemów radiokomunikacji morskiej, usług i protokołów komunikacyjnych, techniki mikrofalowej i optycznej, techniki antenowej i propagacji fal radiowych, przetwarzania sygnałów, infosystemów pomiarowo-diagnostycznych, systemów mikroelektronicznych oraz automatyki i robotyki. Wśród ponad 150 uczestników obok uczonych znaleźli się reprezentanci firm wytwarzających sprzęt i oprogramowanie z zakresu wysokich technologii oraz użytkujących bądź rozprowadzających sprzęt informatyczny, telekomunikacyjny.

Na konferencji wygłoszono trzy referaty plenarne. Prof. Leszek Rutkowski z Politechniki Częstochowskiej w wystąpieniu Nowe metody inteligencji komputerowej przedstawił metody oparte na probabilistycznych sieciach neuronowych, które obejmują szeroką klasę problemów identyfikacji i klasyfikacji w warunkach stacjonarnych i niestacjonarnych. Omówił struktury neuronowo-rozmyte z wykorzystaniem podejścia Mamdaniego oraz logicznego. Zakończył uwagami o metodach modelowania niepewności w systemach rozmytych. Prof. Jerzy Rutkowski z Politechniki Gliwickiej w referacie Zastosowanie metod sztucznej inteligencji do diagnostyki uszkodzeń analogowych układów i urządzeń elektronicznych omówił zasady diagnostyki analogowych układów i urządzeń elektronicznych, opartych na tzw. podejściu słownikowym (symulacji przedtestowej), wykorzystujących narzędzia sztucznej inteligencji, w tym sztuczne sieci neuronowe, zbiory rozmyte, algorytmy genetyczne i strategie ewolucyjne.

Referat Termografia podczerwieni jako nowoczesne narzędzie diagnostyki medycznej, wygłoszony przez prof. Antoniego Nowakowskiego z Politechniki Gdańskiej, dotyczył postępów w zakresie metod zobrazowania termicznego w diagnostyce medycznej z wykorzystaniem kamer podczerwieni oraz metod przetwarzania obrazów. Zostały w nim w szczególności uwypuklone zagadnienia termografii dynamicznej. Autor przedstawił też stan prac nad opracowaniem procedur rekonstrukcji struktur badanych obiektów na podstawie tomografii termicznej.

Rosnąca z roku na rok liczba uczestników konferencji oraz integrująca rola technologii informacyjnych nie tylko dla środowiska naukowego i specjalistów z zakresu sprzętu informatycznego i oprogramowania oraz sieci komputerowych, telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych, lecz także dla szerokiego grona osób zaangażowanych w przedsięwzięcia wymagające zastosowania technologii informacyjnych we wszystkich dziedzinach życia politycznego, gospodarczego, społecznego, naukowego i kulturalnego, sprawiły, że konferencja znalazła stałe miejsce w pejzażu krajowych konferencji naukowo-technicznych.

prof. Dominik Rutkowski,
Politechnika Gdańska,
przewodniczący KKTI 2005

---

Uniwersytet Śląski

Kanady portret rzetelny

W. Ralph J. Lysyshyn, ambasador Kanady w Polsce, na otwarciu Dni Kultury Kanadyjskiej w Uniwersytecie Śląskim 27 kwietnia stwierdził, że w powszechnej świadomości Polaków jego kraj wciąż oglądany jest przez romantyczny pryzmat Kanady pachnącej żywicą Arkadego Fiedlera. Podkreślił, że ten wizerunek nie odpowiada rzeczywistości, a Kanada zasługuje na bardziej rzetelny i aktualny portret. Organizatorami imprezy były Centrum Studiów Kanadyjskich oraz Instytutowi Kultury i Literatury Brytyjskiej i Amerykańskiej Wydziału Filologicznego UŚ.

Przedstawiciele kanadyjskich Indian wypowiadali się nie tylko na temat ich własnego obrazu Kanady, ale przede wszystkim swojej „małej ojczyzny”. Szczególnie interesującym mówcą okazał się Tomson Highway, syn myśliwego - łowcy karibu, który urodził się w indiańskim namiocie, w odizolowanym regionie północnej części prowincji Manitoba. Jego pierwszym językiem był Cree. - Pierwsze sześć lat mojego życia były magiczne. Miałem most linowy, psi zaprzęg, karibu. Moją pierwszą pieluchą była skórka z królika - powiedział.

E. Richard Atleo Umeek, dziedziczny wódz plemienia Ahousaht, zajmuje się badaniem systemu edukacji ludności rdzennej Kanady, jest inicjatorem programu studiów o tematyce Pierwszych Narodów w Uniwersytecie Malaspina. Marlene Renate Atleo - „?eh ?eh naa tuu kwiss” (imię) „Nuu-chah-nulth” (nazwisko) - profesor wydziału edukacji, University of Manitoba, specjalizuje się w kształceniu dorosłych z uwzględnieniem różnorodności i wielokulturowości.

W imprezie uczestniczyli też inni goście z Kanady: Fergus Foley (dziennikarz, Vancouver Island), Barbara Sharratt (profesor literatury, członek Canadian Association of Slavists, University of Toronto), Stewart Steinhauer (reprezentant kanadyjskiego plemienia Cree, rezerwat Saddle Lake, artysta rzeźbiarz), Craig Tapping (Malaspina University College, profesor, autor licznych artykułów na temat literatury karaibskiej, afrykańskiej australijskiej i kanadyjskiej oraz filmu postkolonialnego), Edward Możejko (University of Alberta, emerytowany profesor literatury porównawczej i studiów slawistycznych; redagował kwartalnik „Canadian Slavonic Papers” oraz dwujęzyczne pismo „Dialogi - Dialogues” poświęcone kulturze Kanady i Polski) i Allan J. Ryan (Carleton University, Ottawa, profesor Instytutu Studiów Kanadyjskich, dyrektor Katedry Sztuki i Kultury Ludności Rdzennej).

Agnieszka Sikora,
„Gazeta Uniwersytecka UŚ”

---

Uniwersytet Gdański

Toksyczne glony - jak, gdzie, dlaczego?

W dniach 18-19 maja specjaliści z 15 krajów spotkali się na konferencji „Toksyczne glony - jak, gdzie, dlaczego?”, zorganizowanej przez Centrum Doskonałości UE „Baltder”, działające przy Instytucie Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego.

Zjawisko toksycznych zakwitów glonów dotyczy ogólnie środowiska wodnego, chociaż powszechnie kojarzone jest ze środowiskiem morskim. Na konferencji prezentowano także referaty omawiające zakwity w jeziorach belgijskich, łotewskich, czeskich i polskich.

Pierwsze toksyczne zakwity glonów na Bałtyku wystąpiły u wybrzeży Szwecji na początku lat 90. ubiegłego wieku. W Polsce zjawisko to występuje od niedawna - jeden z pierwszych większych, mocno toksycznych zakwitów miał miejsce w Sopocie latem 1994 roku. Był to impuls do utworzenia pierwszego w Polsce specjalistycznego laboratorium sinicowego przy Instytucie Oceanografii UG, kierowanego przez organizatora konferencji prof. Marcina Plińskiego.

Niestety, praktycznie nie da się przewidzieć wystąpienia zakwitu, chociaż wiadomo, że następuje on, gdy ciepłota wody przekracza 18°C. Innym problemem nękającym algologów jest fakt, że trudno określić toksyczność zakwitu na podstawie oznaczenia gatunku - czynności dla specjalisty dość prostej. Wskutek bliżej nieznanych mechanizmów zakwit tego samego gatunku może być jednym razem nietoksyczny, a innym razem bardziej lub mniej toksyczny. Ocena niebezpieczeństwa każdorazowo wymaga kosztownej analizy chromatograficznej. O nowych metodach pomiarowych informował uczestników konferencji światowej sławy specjalista prof. Geoffrey A. Codd z Uniwersytetu w Dundee (Szkocja). Uczony mówił też o najnowszym odkryciu dokonanym w trakcie badań osób zmarłych, a chorujących na chorobę Parkinsona. Okazało się bowiem, że w ich mózgu występuje neurotoksyna BMAA, wytwarzana przez sinicę Nodularia spumigena. Ten gatunek sinic występuje także w Bałtyku i tworzy ostatnio silne zakwity. Być może zatem okaże się, że jedną z przyczyn parkinsonizmu jest właśnie neurotoksyna BMAA.

Na świecie w przypadku stwierdzenia zakwitu zakłada się jego toksyczność i zamyka kąpielisko do czasu uzyskania negatywnej ekspertyzy chemicznej. Nie jest to wcale zbytnia ostrożność, ponieważ kwitnące glony mogą być źródłem trzech rodzajów toksyn: hepatotoksyn, neurotoksyn i dermatotoksyn. Hepatotoksyny powodują uszkodzenia tkanki wątroby - przy niskiej dawce efekt zatrucia może być niezauważalny, a przy bardzo wysokiej - śmiertelny. Lekkie zatrucie hepatotoksynami może mieć objawy zbliżone do zatrucia pokarmowego. Niezwykle groźne są neurotoksyny - na liście najsilniejszych trucizn zajmują drugie miejsce po rycynie. Uszkadzają one system nerwowy, powodując w skrajnych przypadkach śmierć przez uduszenie. I jedne i drugie toksyny mogą dostać się do organizmu drogą pokarmową w czasie kąpieli w wodzie z toksycznym zakwitem. Za najmniej groźne dla zdrowia uważane są dermatotoksyny. Kontakt z nimi powoduje jedynie podrażnienia skóry.

Najważniejszym efektem konferencji była decyzja podjęta w trakcie podsumowującej dyskusji „okrągłego stołu”. Uczestnicy z państw UE postanowili podjąć szybkie kroki w celu wprowadzenia ujednoliconych granicznych norm stężenia toksyn w wodzie. Brak takiego uregulowania powoduje, że czasami niezwykle trudno podjąć decyzję o zakazie kąpieli.

Tomasz Jóźwiak

---

Collegium Civitas

Raj czy piekło?

20 maja odbyła się konferencja „Polska - raj czy piekło dla uchodźców? Uchodźcy w Polsce na tle sytuacji międzynarodowej”. W konferencji wzięli udział przedstawiciele instytucji świadczących pomoc cudzoziemcom ubiegającym się o status uchodźcy oraz sami uchodźcy.

Prof. Dariusz Stola (Collegium Civitas) przedstawił historię uchodźstwa na tle historii migracji od czasów biblijnych po wiek XX. Witold Klaus, przedstawiciel Instytutu Nauk Prawnych PAN oraz Polskiego Stowarzyszenia Edukacji Prawnej, opisał polskie oraz międzynarodowe akty prawne regulujące status cudzoziemców i uchodźców oraz przywołał znamienne przypadki łamania podstawowych praw człowieka w stosunku do uchodźców. Michał Sikora z Amnesty International przedstawił mechanizmy wywołujące fale uchodźcze. Wspomniał o najważniejszych konfliktach międzynarodowych ostatnich lat oraz omówił przesłanki uchodźstwa. Magdalena Kmak z Fundacji Helsińskiej podzieliła się z audytorium wiedzą na temat polityki uchodźczej UE oraz zmian, które są konsekwencją przystąpienia Polski do UE.

Drugą część konferencji rozpoczął Jan Węgrzyn, dyrektor generalny Urzędu do spraw Repatriacji i Cudzoziemców, który zreferował stan realizacji przez Polskę postanowień konwencji genewskiej. Przedstawione statystyki wzbudziły duże zainteresowanie i sprowokowały wiele pytań dotyczących planów rozwoju urzędu w związku z przybywaniem do Polski coraz większej liczby cudzoziemców, warunków socjalnych w ośrodkach dla cudzoziemców oraz pracy urzędników URiC. „Wątek polski” kontynuowała naczelnik Biura Organizacji Ośrodków URiC, która szczegółowo opowiedziała o sytuacji cudzoziemców w ośrodkach oraz o świadczeniach, z których mogą korzystać. O pomocy udzielanej cudzoziemcom mówiła także Anna Szymańska, przedstawicielka Ministerstwa Polityki Społecznej. Przedstawiła ona programy, których celem jest integracja cudzoziemców. Tę część zakończyła dr Monika Kozień przedstawieniem korzyści i zagrożeń wynikających z funkcjonowania społeczeństwa wielokulturowego.

W dyskusji panelowej prowadzonej przez dr. Juliana Pańkówa z Collegium Civitas wzięli udział, poza specjalistami zajmującymi się uchodźcami, również przedstawiciele środowisk uchodźczych. Dyskutanci wskazywali na ogromne znaczenie postaw cudzoziemców w procesie integracji oraz na niezadowalającą komunikację pomiędzy różnymi instytucjami działającymi na rzecz uchodźców. Odpowiadając na pytanie postawione w tytule konferencji, paneliści określili nasz kraj jako czyściec. Uchodźcy podkreślali, że zapomina się o indywidualności osób ubiegających się o pomoc i o ich osobistych dramatach, a „uchodźca” to kategoria prawna (często stygmatyzująca) oderwana od konkretnych ludzi. Paneliści byli zgodni, że w procesie integracyjnym ważniejszą rolę niż państwo, odgrywają społeczności lokalne. W związku z tym potrzebna jest edukacja międzykulturowa, prowadzona od najmłodszych lat, oraz kampanie informujące społeczeństwo o zjawisku uchodźstwa.

Agnieszka Stefaniak-Hryćko

---

Warsztaty polonistyczne

Blizna na nauce

Herbert a Rimbaud, Herbert a Celan, Herbert a Norwid - świat Pana Cogito w ustach studentów polonistyki i ich nauczycieli jest nudny, sztuczny i strasznie rozgadany. Miłośnicy poezji Herberta zebrali się w długi majowy weekend, by w czasie warsztatów polonistycznych w Oborach k. Warszawy analizować twórczość Mistrza. Dwudniowym dysputom przysłuchiwała się m.in. żona Zbigniewa Herberta i jego siostra Halina Herbert-Żebrowska. Nad duchem wierności sztuce poetyckiej czuwał pilnie Józef Maria Ruszar, menedżer Festiwalu Poezji im. Zbigniewa Herberta, w ramach którego odbyły się warsztaty.

O tym, jak łatwo z klarownego i zwięzłego autora Portretu końca wieku uczynić rozchełstanego poetę, mogli przekonać się słuchacze wykładów np. dr Katarzyny Kuczyńskiej-Koschany i mgr Anity Jarzyny z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

- Jak można na dwudziestu stronach maszynopisu porównać Herberta z Rimbaudem? - pytali nieśmiało żacy, którzy jako przedstawiciele polonistycznych kół naukowych z całej Polski przyjechali do Domu Literatury w Oborach, by zgłębiać tajniki mądrości swojego ukochanego poety. Część z nich nie mogła ani zrozumieć, ani zobaczyć wpływu francuskiego poety na twórczość Herberta. - Te wiersze można interpretować inaczej, ale wybrałam taki model, bo inna linia interpretacyjna rozbiłaby strukturę referatu - wyznała Katarzyna Kuczyńska-Koschany.

Jej uczennica również dokonała arbitralnego wyboru i przez 30 minut nie potrafiła przekonać zgromadzonych o związkach między poezją Norwida i Herberta. - Nie rozumiem, o czym mówi ta pani - podsumowała długie wystąpienie mgr Jarzyny wdowa po poecie.

Bardzo skomplikowany język odczytów nie ułatwiał rozumienia ani rodzinie poety, ani słuchającym. Ale całkowity przerost formy nad treścią zdominował promocję książki Czułość dla Minotaura. Autorzy pięciu najlepszych prac magisterskich, których fragmenty zostały opublikowane w Bibliotece Pana Cogito, zaprezentowali szkolne wypracowania na temat m.in. korespondencji Herberta z Turowiczem. Wyjątkowo ciekawą pracę przedstawiła Natalia Jakacka z Uniwersytetu Wrocławskiego, która odsłoniła tajniki Epilogu burzy. Jej wystąpienie pozwoliło zebranym zachować wiarę, że słowa mają jeszcze jakiś sens. Euforia nie trwała długo. Okazało się, że absolwentka UWr. wybrała karierę modelki, bo w uczelni nie było dla niej miejsca.

Jola Workowska

---

Uniwersytet Jagielloński

No i co, doktorku?

Bitwa o łóżko w akademiku, walka o ulgę w tramwaju i bójka o prymat ducha nad ciałem - tak, zdaniem sprzątaczki, wyglądały obrady zebrania sprawozdawczo-wyborczego Towarzystwa Doktorantów UJ, które odbyło się w połowie maja.

W krakowskiej Alma Mater studiuje blisko 2,5 tys. doktorantów, ale tylko 50 z nich zdecydowało się aktywnie uczestniczyć w wyborze nowych władz Towarzystwa Doktorantów UJ.

- Jest nas tak mało, bo ustępujący Zarząd TD UJ nie poinformował nikogo o tym ważnym zebraniu - krzyczeli doktoranci młodszych lat, którzy o zebraniu dowiedzieli się od znajomych.

- Towarzystwo jest strupem na żywym ciele nauki. Nie ma żadnej informacji o pracach Zarządu ani żadnej zachęty do współpracy z chętnymi - mówił Franciszek Czech, doktorant z Instytutu Studiów Regionalnych, który przez kilka miesięcy proponował swój wolontariat, ale nikt w działającym w Krakowie od kilku lat Towarzystwie Doktoranckim nie chciał wykorzystać jego talentów i umiejętności.

Wszystkie zarzuty zgromadzonych nie znalazły jednak potwierdzenia w rzeczywistości, bowiem ogłoszenia o walnym zebraniu umieszczone były w prasie studenckiej i na tablicach ogłoszeń.

- Jeżeli wierzycie, że można zachęcić studentów do pracy na rzecz towarzystwa, zapraszam do udziału w wyborach - sarkastycznym tonem mówiła Monika Rymarczyk, ustępująca prezes, która stanowczo twierdzi, że praca w organizacji jest ciężką i niewdzięczną orką na rzecz nieustannie niezadowolonych młodych adeptów nauki.

Jej apel o włączenie się do pracy z entuzjazmem przyjęli doktoranci Wydziału Prawa i Wydziału Stosunków Międzynarodowych i Politycznych, którzy tłumnie stawili się na wybory i je wygrali.

- Musimy włączyć się aktywnie w pracę nad ustawą „Prawo o szkolnictwie wyższym” - agitował Michał Ochwat, który jednomyślnie został wybrany nowym prezesem. Akcent na rozwój myśli i współpracy międzyakademickiej w nowo powstałym Zarządzie zyskał absolutną akceptację większości i dlatego prezes Ochwat natychmiast mianował Martę Kunecką z filozofii na stanowisko szefa sekcji naukowej.

Gorącą temperaturę pierwszego posiedzenia Zarządu studziła eksprezes, która nie wierzyła w twórczą moc zapału: - Spotkamy się za rok i zobaczymy - powiedziała Rymarczyk, która z ramienia Komisji Rewizyjnej obserwować będzie pracę obecnego Zarządu.

Dynamiczni doktoranci ruszyli do pracy. Za tydzień stoczą pierwszą walkę - będą przyznawać miejsca w akademiku, za dwa - mają opracować strategiczny plan działania.

O ich upadkach i powodzeniach głośno będzie w podwawelskim grodzie, a na łamach „FA” informować będziemy o wszystkim, co warte jest kropli atramentu.

Jola Workowska, członek Zarządu
Towarzystwa Doktorantów UJ

---

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

Mazerunki w Kortowie

Po przeszło dwóch latach remontu Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa UWM zyskał trzy nowe sale ćwiczeń w zabytkowym, stylowym budynku. Wiekowy obiekt przeżywa drugą młodość.

29 kwietnia odbyło się uroczyste oddanie do użytku budynku Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa. Zajmą go na powrót: Katedra Fitopatologii i Entomologii, Katedra Architektury Krajobrazu oraz Zespół Toksykologii z Katedry Ochrony Powietrza i Toksykologii. Obiekt, zbudowany w typowo pruskim stylu - czerwona cegła i dachówka - przeszedł remont kapitalny. Prace odbywały się pod nadzorem konserwatora zabytków, gdyż Kortowo - miasteczko akademickie UWM - to zabytkowy zespół architektoniczny. W budynku wymieniono wszystko z wyjątkiem murów zewnętrznych. W czasie remontu nieoczekiwanie okazało się, że drzwi i okna pokrywają mazerunki. Jest to technika malowania stosowana przed stu laty, a obecnie przeżywająca renesans. Na podkładową jaśniejszą warstwę farby nakłada się cienko ciemniejszą. W ten sposób spodnia warstwa prześwituje. Konserwator zalecił odnowienie mazerunków. Pieniądze na to dał samorząd województwa - ponad 1,1 mln zł. W sumie cały remont kosztował 4 mln zł.

Liczący ok. 2 tys. m2 budynek zyskał jednak nie tylko na wyglądzie, lecz i funkcjonalności. Budowlańcy zaadaptowali bowiem strych i niewykorzystane piwnice. Rolnictwo zdobyło w ten sposób nowe pomieszczenia. Prof. Jan Kucharski, dziekan Wydziału, nie ukrywa zadowolenia. - Przed remontem stale nękały nas awarie sieci elektrycznej, a ścieki zalewały piwnice. Teraz zamiast jednej sali ćwiczeń, mamy 4, nie licząc innych pomieszczeń dydaktycznych. Wreszcie mamy dobre warunki. Zyskają przede wszystkim studenci. Już się nie będą tłoczyć - mówi.

Dziekanowi tak się podobają pomieszczenia, szczególnie na poddaszu - ze skosami, belkami i oknami dachowymi - że sam by się do nich przeniósł. Przenosiny katedr zaczęły się już w maju, ale zajęcia w nowym budynku pełną parą ruszą jesienią.

- Za trzy miesiące kolejny dziekan będzie miał powody do radości. Do użytku oddamy Centrum Nauk Humanistyczno-Społecznych - zapowiada prof. Ryszard Górecki, rektor UWM.

lek

---