Dr hab. inż. Piotr Orleański będzie nowym dyrektorem Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk. Zastąpi na tym stanowisku prof. Iwonę Stanisławską.
Konkurs na dyrektora Centrum Badań Kosmicznych PAN prowadzony był przez Wydział III Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi. W jego wyniku wyłoniono kandydaturę dr. hab. inż. Piotra Orleańskiego, pełniącego obecnie funkcję zastępcy dyrektora ds rozwoju technologii. Stanie na czele instytutu, zastępując prof. Iwonę Stanisławską, która kierowała placówką od 2014 roku. Będzie piątym dyrektorem CBK PAN od chwili powstania jednostki w 1977 roku. Jego czteroletnia kadencja rozpocznie się 7 września.
Dr hab. inż. Piotr Orleański jest elektronikiem. W ciągu 40 pracy lat zawodowej kariery zdobył olbrzymie doświadczenie związane z budową satelitarnych instrumentów naukowych, w tym służących do prowadzenia obserwacji astronomicznych w ramach rosyjskich, francuskich i europejskich programów kosmicznych. Prowadził jako polski Co-Investigator lub główny inżynier wiele międzynarodowych projektów satelitarnych, w tym tak znaczące dla polskiej astronomii, jak: Integral (obserwacje w zakresie promieniowania gamma), Herschel (obserwacje w zakresie bardzo dalekiej podczerwieni) czy BRITE (pierwsze polskie satelity naukowe, obserwacje gwiazd w zakresie promieniowania widzialnego). W ramach zatrudnienia przez pięć lat w FHNW w Szwajcarii odpowiadał za realizację techniczną instrumentu STIX w misji Solar Orbiter (badanie promieniowania rentgenowskiego Słońca). Aktualnie osiem obiektów jego autorstwa lub współautorstwa pracuje w kosmosie: cztery na orbitach Ziemi, dwa na orbicie Marsa, dwa na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, jeden w drodze do Merkurego, ostatni został wystrzelony w lutym 2020 roku w kierunku Słońca.
Współpracuje z Europejską Agencją Kosmiczną. Jest członkiem Rady Polskiej Agencji Kosmicznej, Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych PAN, laureatem programu FOCUS Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej.
Centrum Badań Kosmicznych PAN od czasu wejścia Polski w struktury Europejskiej Agencji Kosmicznej w 2012 roku jest główną instytucją koordynującą działania polskich firm z sektora przemysłu kosmicznego w obrębie projektów ESA. To jedyny w Polsce interdyscyplinarny instytut badawczy, którego cała działalność merytoryczna związana jest z prowadzeniem badań przestrzeni wokółziemskiej, ciał Układu Słonecznego i Ziemi, przy wykorzystaniu technologii kosmicznych i technik satelitarnych. W CBK PAN powstało ponad 90 instrumentów badawczych wysłanych w kosmos na pokładzie satelitów i sond międzyplanetarnych, m.in. Solar Orbiter, InSight, Koronas–Foton, Rosetta, Mars Express oraz Cassini–Huygens; tu powstały też pierwsze polskie satelity naukowe „Lem” i „Heweliusz”.
W strukturze Centrum znajdują się: Zakład Fizyki Słońca we Wrocławiu, Obserwatorium Astrogeodynamiczne w Borówcu pod Poznaniem, Ośrodek Naukowy Badań Kosmicznych w Wałbrzychu, oraz Zespół Fizyki Plazmy, Pracownia w Obserwatorium Astronomicznym w Piwnicach pod Toruniem.
Mariusz Karwowski