Osiemnaście projektów otrzymało finansowe wsparcie w drugiej edycji międzynarodowego konkursu na polsko-chińskie przedsięwzięcia badawcze. Łączny budżet przyznanych grantów na polską część badań wynosi prawie 28 mln zł.
Międzynarodowy konkurs dwustronny SHENG 2 na polsko-chińskie projekty badawcze organizowany jest przez Narodowe Centrum Nauki we współpracy z chińską agencją National Natural Science Foundation of China. To pierwszy konkurs w ofercie NCN zorganizowany dzięki współpracy międzynarodowej wychodzącej poza Europę. Po raz pierwszy został ogłoszony w 2018 r. W premierowej edycji, rozstrzygniętej w kwietniu 2019 roku, na realizację 30 projektów przeznaczono prawie 36,4 mln zł. W drugiej odsłonie do polskich naukowców trafi blisko 28 mln zł.
Największe dofinansowanie (2,7 mln zł) otrzyma prof. Joanna Kufel z Uniwersytetu Warszawskiego, która zajmie się mechanizmami regulującymi prawidłowe działanie procesu transkrypcji w modelowym organizmie roślinnym Arabidopsis thaliana, ze szczególnym naciskiem na określenie roli procesu LLPS (ang. liquid-liquid phase separation).
Zjawisko LLPS umożliwia organizację czynników biorących udział w poszczególnych procesach komórkowych w skupiska, tzw. kondensaty. Fizyczna bliskość czynników wchodzących w skład
takiego kondensatu umożliwia sprawne i odpowiednio kontrolowane przeprowadzenie wielu reakcji
biochemicznych czy procesów. Otrzymane przez nas wyniki znacząco poszerzą obecny stan wiedzy na temat najbardziej podstawowych zjawisk leżących u podłoża funkcjonowania żywych komórek – zapowiada badaczka, która przy realizacji projektu będzie współpracowała z naukowcami z Tsinghua University.
W obszarze nauk o życiu beneficjentami konkursu zostali także uczeni z Instytutu Fizyki PAN, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Warszawskiego.
W obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce wyłoniono tylko jednego laureata. Dr hab. Mateusz Gola z Instytutu Psychologii PAN wraz z zespołem Chińskiej Akademii Nauk spróbuje dowiedzieć się, jak wygląda rozbieżność między oczekiwaniami a wynikiem działań osób z różnymi uzależnieniami. Na badania otrzymał 2,2 mln zł. Zaplanowano serię 6 badań z udziałem ponad 800 uczestników w Polsce i Chinach, w tym osób, u których zdiagnozowano uzależnienie m.in. od alkoholu, metamfetaminy czy hazardu. Przeprowadzając pomiary w dwóch różnych krajach, naukowcy będą mogli dokonać analizy kilku teorii dotyczących tego, jak wygląda uczenie się i przewidywanie przyszłych zdarzeń czy zachowań przez osoby uzależnione, a finalnie ocenić uniwersalny charakter potencjalnych odkryć.
Najwięcej, bo 11 projektów, sfinansowanych zostanie w obszarze nauk ścisłych i technicznych. Blisko 2 mln zł na badania efektywnego mechanizmu pozyskiwania energii z drgań wzbudzanych wiatrem i jego optymalizację otrzyma prof. Grzegorz Litak z Politechniki Lubelskiej. Jego projekt realizowany we współpracy z Northwestern Polytechnical University dotyczy rezonatorów nieliniowych, a źródłem ma być przepływ wiatru. Prace obejmą pozyskiwanie energii z rezonatorami nieliniowymi, rezonatorami sprzężonymi i rezonatorami wzbudzanymi przez przepływ powietrza.
W tej kategorii środki dostaną także naukowcy z: Instytutu Fizyki PAN, Politechniki Gdańskiej, Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych im. Włodzimierza Trzebiatowskiego PAN (2), Politechniki Wrocławskiej, Uniwersytetu Gdańskiego (2), Uniwersytetu Jagiellońskiego, Instytutu Chemii Fizycznej PAN, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Wszystkie projekty będą realizowane w Polsce i w Chinach, a nad realizacją każdego będzie czuwać dwóch kierowników: jeden po stronie chińskiej, drugi po stronie polskiej. Otrzymane środki będzie można przeznaczyć na wynagrodzenie dla zespołu badawczego, stypendia dla studentów lub doktorantów, zakup lub wytworzenie aparatury naukowo-badawczej oraz pokryć inne koszty związane z wydatkami niezbędnymi do realizacji polskiej części projektu badawczego.
MK, AKJ, źródło: NCN