Międzynarodowy program edukacyjny przygotowujący młodzież licealną do wyzwań współczesności poprzez nowatorskie wykorzystanie greckiej i rzymskiej mitologii powstaje na Uniwersytecie Warszawskim. Jego pomysłodawczynią jest prof. Katarzyna Marciniak z Wydziału „Artes Liberales”, dwukrotna laureatka grantu Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych.
W maju 2023 roku prof. Katarzyna Marciniak z Wydziału „Artes Liberales” UW otrzymała ERC Proof of Concept Grant na realizację projektu The Modern Argonauts: A Multicultural Educational Programme Preparing Young People for Contemporary Challenges through an Innovative Use of Classical Mythology. To drugi grant ERC otrzymany przez tę badaczkę, a pierwszy tej kategorii w polskiej humanistyce. Jego efektem będzie międzynarodowy program edukacyjny przygotowujący młodzież licealną do wyzwań współczesności poprzez nowatorskie wykorzystanie greckiej i rzymskiej mitologii. Program pogłębi wiedzę młodych ludzi na temat kultury antycznej i zachęci ich do rozmowy o sprawach współczesnych za pomocą kodu mitologii. W jego przygotowaniu uczestniczą eksperci z Europy, Afryki, Azji, obu Ameryk, Australii i Nowej Zelandii.
Chcielibyśmy, by nasze lekcje zainspirowały uczniów do refleksji nad współczesnymi sprawami, o których można rozmawiać za pomocą kodu mitologii. Antyk nigdy nie przestał być atrakcyjny dla młodych ludzi, a przyciąga ich to, co jest moim zdaniem kluczowe w relacjach między pokoleniami – szczerość przekazu. Starożytni autorzy nie obiecują łatwych rozwiązań. Wprost przeciwnie, stawiają przed nami poważne pytania o sens i porządek świata. Pytania te, mimo intensywnego rozwoju nauki, zachowują aktualność i każda kolejna generacja mierzy się z nimi na nowo – wyjaśniała prof. Katarzyna Marciniak w wywiadzie, który ukazał się niedawno w „Forum Akademickim”.
Pierwszy etap projektu już się zakończył. Prof. Marciniak opracowała strukturę programu oraz lekcję pilotażową, a następnie ustaliła z członkami zespołu szczegółową zawartość podręcznika, który będzie miał formę gry. Jego użytkownicy wcielą się we „współczesnych Argonautów”. Dla każdego z krajów, do którego odniesienie znajduje się na stronach podręcznika, wybrany został wiodący mit, opracowywany na obecnym etapie przez eksperta.
Uczniowie będą odkrywać nasze wspólne mityczne dziedzictwo. Na Cyprze będą mogli porozmawiać np. o Afrodycie, w Polsce o Syrenach, a w Hiszpanii o Herkulesie. Tak zaprojektowany program będzie budował poczucie wspólnoty i szacunek dla różnych tradycji. Mam nadzieję, że rozbudzi też ciekawość uczniów i zachęci ich do samodzielnego poszukiwania wiedzy – przekonuje badaczka w wywiadzie udzielonym Anecie Zawadzkiej.
Poza wydaniem drukowanym i plikiem PDF z książką do pobrania w wolnym dostępie planowana jest także wersja interaktywna. Umożliwi ona szereg działań, które zwiększą dostępność programu – m.in. przygotowane będą nagrania materiałów dla osób niewidomych i niedowidzących.
Do testowania lekcji zgłosiło się dotychczas osiemnaście szkół średnich z Austrii, Kamerunu, Niemiec, Polski, Stanów Zjednoczonych, Ukrainy, Wielkiej Brytanii i Włoch. Docelowo wszystkie chętne placówki będą mogły wdrożyć cały kurs lub skorzystać z wybranych lekcji.
Współpracują z nami nie tylko klasy humanistyczne, ale też na przykład szkoła samochodowa. Właśnie do niej trafiła już jedna z pierwszych gotowych do przetestowania lekcji: uczniowie spotkają się z Posejdonem, poznają jego najsłynniejsze posągi i dowiedzą się, dlaczego trójząb boga mórz widnieje w logo jednej z firm produkujących samochody. Na zakończenie lekcji licealiści zastanowią się, czy i jak można pogodzić rozwój technologiczny z troską o środowisko, proponując konkretne działania na rzecz ochrony oceanów. Staramy się bowiem pokazywać zarówno źródła starożytne wraz z ich recepcją w dziełach sztuki, jak i życie codzienne mitów wokół nas. Często znamy je dobrze, lecz nie jesteśmy tego do końca świadomi, jak w przypadku syren alarmowych, które również mają starożytny rodowód w postaci istot kuszących pieśnią Odyseusza. Tematów do refleksji jest dużo. Antyczne syreny były śmiertelnie niebezpieczne, natomiast te współczesne, przez odpowiednie sygnały dźwiękowe, ratują ludziom życie. To jedno z wielu niezwykłych świadectw recepcji oraz potęgi mitu – podkreśla prof. Marciniak.
Program zostanie opublikowany w wolnym dostępie. Z podręcznika skorzystają też uczestnicy Erasmus+ Pupil Mobility Programme. Wybrane lekcje mogą być również przydatne w realizacji działań prowadzonych przez muzea, uniwersytety dziecięce oraz ośrodki kształcenia nauczycieli.
MK, źródło: UW