Fundacja na rzecz Nauki Polskiej ogłosiła listę stu najzdolniejszych polskich naukowców przed trzydziestką. Ponad połowa to kobiety.
START to najstarszy w Polsce program stypendialny dla najlepszych młodych naukowców reprezentujących wszystkie dziedziny nauki. Jego celem jest wspieranie wybitnych młodych uczonych i zachęcanie ich do dalszego rozwoju naukowego. Laureaci otrzymują roczne stypendium w wysokości 28 tys. zł. Mogą je przeznaczyć na dowolny cel.
Stypendia START to prestiżowe wyróżnienie dla młodych naukowców. Ze względu na wysoki poziom konkursu nie jest łatwo je otrzymać. Laureatami zostają badacze, którzy, mimo że dopiero zaczynają karierę naukową, już mogą się pochwalić imponującymi osiągnięciami badawczymi. Chcemy im pomóc, aby ich potencjał się nie zmarnował, aby mogli rozwinąć skrzydła. Są to jedni z najbardziej obiecujących młodych naukowców w Polsce. O ich osiągnięciach jeszcze w przyszłości na pewno usłyszymy – mówi prof. Maciej Żylicz, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
„Setka” nagrodzonych w tym roku badaczy została wybrana z grona 1034 kandydatów. Na liście przeważają kobiety. Stanowią one 54% wszystkich laureatów. Średni wiek tegorocznych stypendystów wynosi 28,6 lat. Aż 51 % wszystkich nagrodzonych posiada stopień doktora (w Polsce przeciętny wiek uzyskiwania doktoratu wynosi około 35 lat), w tym 30 kobiet i 21 mężczyzn. Stypendyści programu START są wybierani w drodze wieloetapowego konkursu, w którym oceniana jest jakość ich dotychczasowego dorobku naukowego.
Tegoroczny konkurs jest pod wieloma względami wyjątkowy. Większość stypendystów stanowią kobiety. Jest ich też więcej w gronie laureatów posiadających stopień doktora. Ponadto konkurs organizowaliśmy w warunkach pandemicznych. Było to wyzwaniem dla wszystkich, ale cieszymy się, bo udało mu się sprostać, o czym świadczy choćby bardzo wysoka liczba nadesłanych wniosków – mówi Krystyna Frąk, koordynatorka konkursu w FNP.
Wśród nagrodzonych w tym roku najwięcej badaczy reprezentuje nauki o życiu (biologia, medycyna, zastosowania, o Ziemi) – 33 stypendia. Na czele rankingu instytucji, z których pochodzi największa liczba laureatów uplasował się ponownie Uniwersytet Jagielloński (15 stypendystów), na drugim miejscu znalazł się Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (10 stypendystów), a na trzecim Uniwersytet Warszawski (8 stypendystów).
Od 2009 r. Fundacja przyznaje również w programie START wyróżnienia kandydatom, których osiągnięcia badawcze zostały ocenione przez recenzentów konkursu jako wybitne. Stypendia tych osób zostaną podwyższone do kwoty 36 tys. zł. W tym roku wyróżnienia otrzymało pięcioro laureatów:
Od roku 2015 r. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej w programie START przyznaje wyróżnienie im. Prof. Adama Sobiczewskiego. Może je otrzymać laureat prowadzący badania naukowe w dziedzinie matematyki, fizyki teoretycznej bądź astronomii. Ponadto głównym kryterium wyróżnienia jest wyjątkowo wysoka jakość dorobku naukowego kandydata. W tegorocznym konkursie wyróżnieniem został uhonorowany mgr Piotr Grochowski z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN. Jego stypendium zostanie także powiększone do kwoty 36 tys. zł.
Stypendia w konkursie 2021 zostaną sfinansowane zarówno z budżetu Fundacji, jak i ze środków przekazanych przez partnera programu – Narodowy Bank Polski (w ramach programu edukacji ekonomicznej), a także firmę SensDx i Instytut Biotechnologii i Medycyny Molekularnej, założone przez laureata FNP Dawida Nidzworskiego. Ponadto stypendia zostaną sfinansowane ze środków przekazanych przez prywatnych darczyńców oraz z wpłat 1% podatku dochodowego. Nabór wniosków do kolejnego konkursu rozpocznie się jesienią br.
Stypendia START są przyznawane przez FNP od 1993 r. Do 2021 r. włącznie FNP nagrodziła 3 200 osób i przyznała 3 836 stypendiów (w latach 2002–2015 istniała możliwość otrzymania stypendium START dwukrotnie) w łącznej wysokości 87,5 mln zł.
MK, źródło: FNP
KONKURS START 2021 w liczbach