Jak najszybszego przywrócenia przepisów wymagających pozytywnych opinii Polskiej Komisji Akredytacyjnej i ministra zdrowia oraz przynajmniej kategorii B+ w jednej z dyscyplin nauk medycznych lub nauk o zdrowiu, jako warunku uruchomienia kształcenia na kierunku lekarskim domaga się Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Najnowsza uchwała RGNiSW dotyczy obniżania wymagań dotyczących jakości kształcenia na kierunkach lekarskich. W tym roku akademickim jest ono prowadzone w ramach 53 programów realizowanych na 40 uczelniach. Wszystkie te uczelnie prowadzą studia o profilu akademickim, a trzynaście – równocześnie studia o profilu praktycznym. Od 2019 roku wydano 19 pozwoleń na studia na kierunku lekarskim, w tym większość w ostatnich dwóch latach. Dziesięć z nich wydano przy negatywnej opinii PKA. Zarzuty dotyczyły głównie: braku lub słabości kadry naukowo-dydaktycznej, jakości (lub braku) prowadzonych badań w dyscyplinach nauk o zdrowiu lub nauk matematycznych (obligatoryjny wymóg przy profilu ogólnoakademickim, gdzie wymaga się, żeby co najmniej 50% zajęć było związane z prowadzonymi w uczelni badaniami), braku krytycznej infrastruktury dydaktycznej, braku zaplecza klinicznego, braku selekcyjnego systemu rekrutacji.
W swojej uchwale Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego wyraziła zaniepokojenie obniżaniem wymagań jakościowych dotyczących kształcenia w zawodzie szczególnego zaufania społecznego, jakim jest kształcenie na kierunkach lekarskich.
Przygotowywanie do pracy zawodowej dobrze wykształconej i liczebnie odpowiadającej potrzebom kadry lekarskiej leży w żywotnym interesie Polski, w szczególności w starzejącym się społeczeństwie, podobnie jak poprawa finansowania służby zdrowia i sposobu jej organizacji. Pilne zwiększanie liczby kształconych lekarzy jest potrzebnym i ważnym krokiem w tym kierunku. Nie może i nie musi to się jednak odbywać kosztem jakości kształcenia i uruchamiania w pośpiechu nowych studiów w placówkach do tego nieprzygotowanych, w sposób ignorujący długofalowe skutki. Takie postępowanie tylko pozornie rozwiązuje problem braków kadrowych w opiece zdrowotnej – czytamy w dokumencie.
Rada za szczególnie szkodliwe uznała częste ignorowanie negatywnych opinii Polskiej Komisji Akredytacyjnej
przy planowaniu kierunków lekarskich i wyrażaniu przez ministra zgody na ich uruchomienie. Niedopuszczalne, zdaniem RGNiSW, jest z kolei zwiększanie liczby studentów kierunków lekarskich poprzez uruchamianie studiów na uczelniach niegwarantujących nawet w minimalnych stopniu jakości kształcenia.
W uchwale wskazano kilka kroków, które należy w obecnej sytuacji podjąć. Priorytet nadano jak najszybszemu przywróceniu przepisów wymagających pozytywnych opinii PKA i ministra zdrowia oraz przynajmniej kategorii B+ w jednej z dyscyplin nauk medycznych lub nauk o zdrowiu, jako warunku uruchomienia kształcenia na kierunku lekarskim. Należy także, w ocenie RGNiSW, zaprzestać wprowadzania do ustaw powołujących uczelnie (lub zmieniających ich typ) uprawnień do kształcenia na kierunku lekarskim i zastępowania w ten sposób kontroli jakości kształcenia przez decyzję polityczną. Kolejna sugestia dotyczy zwiększenia, w porozumieniu z władzami odpowiednich uczelni, ustalanych przez ministra zdrowia limitów rekrutacji na kierunki lekarskie w ośrodkach posiadających infrastrukturę, kadrę, doświadczenie oraz prowadzących badania naukowe w dyscyplinach medycznych, i zapewnienia odpowiedniego wzrostu finansowania. Odnośnie do studiów, które zostały uruchomione w ostatnich dwóch latach mimo negatywnej oceny PKA, Rada postuluje poddanie ich ocenie PKA i kontroli MEiN w semestrze letnim roku akademickiego 2023/2024, a w przypadku negatywnej opinii zamknięcie. Studentom takich
kierunków należy przy tym zapewnić możliwość dalszego kształcenia w innych miejscach.
Rada Główna apeluje do Ministra Edukacji i Nauki oraz Ministra Zdrowia o uszanowanie
międzynarodowych standardów w zakresie oceny jakości kształcenia akademickiego, o uznanie
właściwej, merytorycznej roli Polskiej Komisji Akredytacyjnej i formułowanych przez nią opinii wobec
wniosków o uruchomienie kierunków studiów, a także o pełną współpracę ministerstw z instytucjami
państwowymi (PKA) i przedstawicielskimi środowiska szkolnictwa wyższego w trosce o zapewnienie
właściwych standardów i jakości kształcenia w uczelniach polskich. Tego wymaga szacunek dla prawa i
standardów, także dobro kraju, dobro społeczeństwa i każdego obywatela – konstatują w uchwale członkowie RGNiSW.
MK
To jest jedyna droga do powstrzymania tego szaleństwa