„Bliskie i nieznane – słowniki języka polskiego w pierwszej połowie XX wieku” – to temat najbliższego spotkania w ramach „Prelekcji Mistrzów”. Gościem wydarzenia organizowanego przez Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku będzie językoznawca prof. Piotr Żmigrodzki.
Spotkanie odbędzie się w najbliższy czwartek, 9 grudnia, o godzinie 11:30. Transmisja na platformie blackboard. Celem prelekcji będzie pokazanie najważniejszych zjawisk w leksykografii języka polskiego I połowy XX wieku, najpopularniejszych słowników, sylwetek ich autorów, wybranych zjawisk dotyczących ich życia „rynkowego”, a także zasobu prac na temat tych słowników i możliwości oraz potrzeb badawczych. Jak ocenia gość wydarzenia, prof. Piotr Żmigrodzki, okres ten jest prawdziwą białą plamą w historii polskiej leksykografii.
W dużych kompendiach z dziedziny historii języka polskiego i polskiej leksykografii trudno znaleźć na temat większości słowników wtedy publikowanych jakiekolwiek bliższe informacje. Jest kilka przyczyn tego stanu rzeczy. Po pierwsze, dla językoznawców piszących w owym czasie były tu zjawiska zbyt świeże, aby mogły stać się przedmiotem refleksji. Po drugie, większość tych słowników miała charakter popularny i komercyjny (wydawane były przez instytucje prywatne), dlatego też zdaniem uczonych na uwagę nie zasługiwały. Po trzecie wreszcie, stosunki społeczno-polityczne po drugiej wojnie światowej doprowadziły do usunięcia tych słowników (oraz ich wydawców) z rynku i całkowicie zmieniły tok rozwoju polskiej leksykografii. Ten zamilczany rozdział historii polskiej leksykografii okazuje się jednak ciekawszy, niż można było przypuszczać. Stosunkowo bliski pod względem czasowym, bo przecież słowniki zwłaszcza okresu międzywojennego pewnie znajdują się jeszcze w wielu domowych bibliotekach; dużo ich też jest w sprzedaży antykwarycznej. Ówczesne słowniki są zbliżone także pod względem charakteru do tych, które ukazały się w Polsce na przełomie XX i XXI wieku, gdy leksykografia popularna ponownie rozkwitła.
Ten zapomniany, bo nieobecny w podręcznikach historii leksykografii i w pracach naukowych współczesnych językoznawców, okres będzie przedmiotem najbliższego wykładu prof. Piotra Żmigrodzkiego w ramach „Prelekcji Mistrzów”. Cykl organizuje Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku.
Piotr Żmigrodzki tytuł profesora nauk humanistycznych uzyskał w 2009 r. Od 2006 roku pracuje w Instytucie Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, w latach 2008–2016 był dyrektorem tej placówki. Od początku zatrudnienia w IJP PAN kieruje zespołem przygotowującym Wielki Słownik Języka Polskiego PAN (dostępny bezpłatnie pod adresem http://wsjp.pl); obecnie pełni funkcję kierownika pracowni i redaktora naukowego tego słownika. W działalności badawczej skupia się aktualnie na historii polskiej leksykografii pierwszej połowy XX wieku.
Jest redaktorem naczelnym czasopisma „Język Polski”, wiceprzewodniczącym Zarządu Głównego Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, członkiem Komitetu Językoznawstwa Polskiego Polskiej PAN oraz Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN.
źródło: UwB