Mapy ogólnogeograficzne, topograficzne i wojskowe oraz plany miast czy regionów, a nawet historyczne widoki, głównie z XIX i początku XX wieku – taką cyfrową kolekcję przygotowała Biblioteka Uniwersytecka im. Jerzego Giedroycia w Białymstoku. Zbiory są dostępne dla wszystkich zainteresowanych.
Projekt zakładał wykonanie digitalizacji ponad 200 historycznych dokumentów wydanych przed 1945 rokiem, które przeszły już do domeny publicznej, przygotowanie ich analitycznych opisów oraz budowę specjalnej strony internetowej. Celem tych działań było zabezpieczenie cennych obiektów historycznych i wyłączenie ich z bezpośredniego udostępniania, a także możliwie szerokie upowszechnienie zbiorów, przede wszystkim do celów naukowych.
Biblioteka Uniwersytetu w Białymstoku od wielu lat podejmuje działania związane z cyfryzacją swojego zasobu oraz jego udostępnianiem w otwartym dostępie poprzez Internet. Już ponad 15 lat funkcjonuje Podlaska Biblioteka Cyfrowa oraz Pracownia Zbiorów Specjalnych i Digitalizacji w Bibliotece Uniwersyteckiej, ale zostało jeszcze do wykonania wiele pracy. Tym bardziej, że standardy digitalizacji i prezentacji dokumentów w sieci ulegają stałej zmianie i ulepszeniu, co wymusza na nas nieustanne działania innowacyjne. Dlatego, chcąc udostępnić nasze najcenniejsze dokumenty kartograficzne, musieliśmy zlecić ich digitalizację zewnętrznej firmie, specjalizującej się w cyfryzacji obiektów wielkoformatowych i jednocześnie delikatnych, a także przygotować nowoczesny sposób prezentacji wysokiej jakości kopii cyfrowych za pośrednictwem dostępnej cyfrowo strony internetowej. Rezultatem tych dwóch działań jest właśnie nowa strona Cyfrowe kolekcje Biblioteki Uniwersyteckiej – mówi Wiesław Wróbel, zastępca Dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej oraz kierownik Pracowni Zbiorów Specjalnych i Digitalizacji.
Udostępnione dokumenty kartograficzne dotyczą przede wszystkim terenów Polski północno-wschodniej oraz terenów dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, a dziś obszarów Litwy, Białorusi i Ukrainy. Wśród nich można znaleźć mapy ogólnogeograficzne, topograficzne i wojskowe oraz plany miast czy regionów, a nawet historyczne widoki. Pochodzą głównie z XIX i początku XX wieku, ale nie brakuje dokumentów z XVI–XVIII wieku, w tym obiektów unikatowych.
Każdy prezentowany dokument posiada naukowe opracowanie analityczne, zawierające podstawowe informacje dotyczące m.in. okoliczności powstania, historii egzemplarza, autorów i wydawców, a także odpowiednio dobrane hasła przedmiotowe, ułatwiające przeszukiwanie i porządkowanie zbioru. Kolekcja jest otwarta, dlatego wraz z pozyskiwaniem nowych zbiorów do Biblioteki, ich wersje cyfrowe będą udostępniane na tej stronie – mówi dr Edyta Bezzubik z Pracowni Zbiorów Specjalnych i Digitalizacji, która w projekcie była odpowiedzialna za przygotowanie opracowania analitycznego zbiorów kartograficznych.
Nie tylko kolekcja dokumentów kartograficznych pozostaje otwarta. Projekt został pomyślany tak, aby w najbliższej przyszłości podjąć jego kontynuację, rozszerzając prezentację kolekcji, znajdujących się w zbiorach Biblioteki, o inne typy dokumentów.
W pierwszej kolejności chcielibyśmy udostępnić dokumenty graficzne, przede wszystkim dawne widokówki prezentujące historyczne fotografie regionu. Następnie zamierzamy przystąpić do digitalizacji i udostępniania naszej kolekcji starodruków – podsumowuje Wiesław Wróbel.
źródło: UwB