Znamy już wyniki pierwszego konkursu w programie Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza. Jego celem było wyłonienie i wsparcie uczelni, które będą mogły dążyć do osiągnięcia statusu uniwersytetu badawczego, a także będą w stanie skutecznie konkurować z najlepszymi ośrodkami akademickimi w Europie i na świecie.
Do udziału w pierwszym konkursie zakwalifikowano 20 najlepszych uczelni w kraju. Wszystkie z nich spełniły ustawowe warunki dotyczące kategorii naukowych uzyskanych podczas ostatniej kompleksowej oceny jednostek naukowych w odniesieniu do liczby dziedzin i dyscyplin, w których uczelnia prowadzi działalność naukową. Ponadto żaden z kierunków studiów prowadzonych przez uczelnię nie mógł mieć negatywnej oceny Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Międzynarodowy zespół ekspertów związanych z sektorem nauki i szkolnictwa wyższego wyłonił 10 uczelni, które w przyszłości staną się uczelniami badawczymi i w latach 2020–2026 otrzymają subwencję zwiększoną o 10%.
Znalazły się wśród nich:
Pozostałe uczelnie, które wzięły udział w konkursie, ale nie znalazły się w pierwszej dziesiątce, także otrzymają wsparcie finansowe – subwencję zwiększoną o 2%. Są to:
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zaplanowało budżet konkursu na 0,5 mld zł. Dziesięć zwycięskich uczelni otrzymało w 2019 roku łącznie 4 mld 468 mln zł subwencji, co oznacza, że resort będzie musiał przez najbliższych 7 lat przeznaczać na zwiększenie ich finansowania 446,8 mln zł. Pozostałe startujące w konkursie uczelnie otrzymały w sumie 2 mld 446 mln subwencji, a więc na zwiększenie ich finansowania MNiSW przeznaczy 48,9 mln zł. Z naszych wyliczeń wynika, że zaplanowany przez ministerstwo budżet nie będzie zatem przekroczony.
Każda z 20 uczelni była oceniona przez 15 ekspertów. Wśród nich znalazły się osoby, które pełniły funkcję rektorów, prezydentów lub prorektorów czołowych uczelni europejskich, m.in. Uniwersytetu w Getyndze, Uniwersytetu w Amsterdamie, Uniwersytetu w Aarhus, Uniwersytetu w Manchesterze czy Uniwersytetu w Southampton. Członkami zespołu byli również naukowcy, którzy cieszą się autorytetem w międzynarodowym środowisku naukowym. Dobór ekspertów został dokonany w taki sposób, aby zapewnić udział w zespole reprezentantów każdej dziedziny nauki. Przewodniczący zespołu, prof. Lauritz Holm-Nielsen, był współautorem raportu Poland’s Higher Education and Science System przygotowanego w 2017 r. w ramach programu Komisji Europejskiej Horizon 2020 Policy Support Facility.
We wnioskach ocenianych przez ekspertów uczelnie przedstawiły m.in. analizę własnego potencjału oraz plany rozwoju obejmujące cele i działania dotyczące przede wszystkim: zwiększenia wpływu działalności naukowej uczelni na rozwój światowej nauki, wzmocnienia współpracy badawczej z ośrodkami naukowymi o wysokiej renomie w skali międzynarodowej; podniesienia jakości kształcenia studentów i doktorantów; poprawy polityki kadrowej na uczelni; podniesienia jakości zarządzania uczelnią.
Wnioski przedstawione przez uczelnie były oceniane pod kątem: poziomu merytorycznego, istotności założonych celów dla podniesienia międzynarodowego znaczenia działalności uczelni, adekwatności opisywanych działań do założonych celów, potencjału uczelni.
Ocena miała charakter ekspercki. W ocenie kryteriów dotyczących celów i potencjału wzięto dodatkowo pod uwagę wskaźniki mierzące przede wszystkim jakość działalności naukowej prowadzonej przez uczelnie. Poza oceną opartą na zawartości wniosku, międzynarodowy zespół ekspertów przeprowadził przesłuchania przedstawicieli wszystkich uczelni. Uczelnie przedstawiły plan działań na najbliższe lata. Realizacja tego planu będzie podlegała ewaluacjom. Pierwsza ocena śródokresowa zostanie przeprowadzona w 2023 r., końcowa zaś – w 2026 roku. Po tym czasie uczelnie będą miały możliwość przedłużenia finansowania na kolejne lata (2027–2032). Jednak nie wszystkie. Co najmniej dwie szkoły wyższe, które uzyskają negatywny wynik lub znajdą się na najniższych miejscach listy rankingowej po ewaluacji, nie otrzymają dalszego finansowania. Zwolnione w ten sposób miejsca będą mogły zająć uczelnie lub federacje, które wygrają kolejny konkurs w ramach programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”. Odbędzie się on w 2026 roku i skierowany będzie do tych ośrodków akademickich, które nie były finansowane w ramach pierwszego konkursu.
RED.
Dumni