Prowadzenie badań naukowych wspierających sektor mleczarski w zakresie innowacyjnej i bezpiecznej produkcji – to główne założenia pilotażu programu „Nauka dla przetwórstwa rolno-spożywczego”. List intencyjny w tej sprawie podpisali: minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski, prezesi spółdzielni mleczarskich oraz rektorzy uczelni przyrodniczych.
Głównym celem pilotażu programu „Nauka dla przetwórstwa rolno-spożywczego” jest przeprowadzenie badań naukowych wspierających sektor mleczarski w zakresie innowacyjnej i bezpiecznej produkcji, przy zachowaniu dobrych praktyk na rzecz ochrony środowiska w aspekcie postępujących zmian klimatycznych. Jak podkreślał szef MEiN, inicjatywa zakłada ścisłą współpracę spółdzielni mleczarskich i uczelni przyrodniczych.
Świat nauki wchodzi w bezpośrednią współpracę ze światem biznesu – mówił minister Przemysław Czarnek, zapowiadając działania podejmowane zarówno przez uczelnie, jak i firmy. – To doktoraty, praktyki, ale też szkolenia pracowników z tych przedsiębiorstw w uczelniach. Chcemy, żeby powstawały nowe linie technologiczne, które będą testowane w przedsiębiorstwach, chcemy, by na szeroką skalę odbywały się badania naukowe, które mają doprowadzić do tego, by ten produkt, który jest później przetwarzany i z którego tworzymy znakomite wyroby, jogurty, sery i inne, rzeczywiście był jeszcze smaczniejszy, jeszcze zdrowszy i tańszy – dodał.
Na pilotaż programu MEiN przeznaczy 100 mln zł. W projekcie uczestniczy sześć uczelni: Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Każda otrzyma dotację w kwocie 16 120 000 zł, a Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie jako lider – 19 400 000 zł. Łącznie w ciągu 5 lat uczelnie otrzymają na badania 100 mln zł.
Badania będą realizowane w trzech obszarach:
Dzięki zaproponowanym i wykonanym pakietom badawczym zakłady mleczarskie uzyskają kompleksowe wyniki badań, ich interpretacje i wnioski, które mogą zostać wykorzystane na różnych etapach przetwarzania surowca. Badania obejmujące ten obszar dostarczą również zakładom mleczarskim nową wiedzę w zakresie możliwości modyfikacji i udoskonalania receptur i technologii wytwarzania prozdrowotnych wyrobów mleczarskich i ich roślinnych zamienników, w tym również o specjalnym przeznaczeniu żywieniowym.
Badania w tym obszarze pozwolą na opracowanie i wdrożenie rozwiązań technologicznych opartych na zasobach przyrody, czyli systemów hydrofitowych, które pozwolą na doczyszczanie ścieków i odzyskiwanie wody ze ścieków mleczarskich do powtórnego wykorzystania w rolnictwie oraz do celów socjalno-bytowych w mleczarni. W ramach tego obszaru będzie również opracowana i wdrożona technologia odwadniania i stabilizacji osadów ściekowych w systemach hydrofitowych. Badania w tym obszarze pozwolą ponadto na dostarczenie zakładom mleczarskim wiedzy na temat faktycznego wpływu hodowli bydła mlecznego na postępujące zmiany klimatyczne (ślad węglowy). Natomiast opracowanie bezodpadowej technologii roślinnych zamienników produktów mlecznych, bazującej na lokalnych surowcach ekologicznych, może przyczynić się do zmniejszenia negatywnego wpływu zakładów mleczarskich na ekosystemy.
Badania w tym obszarze pozwolą na opracowanie nowoczesnego modelu popularyzacji wiedzy żywieniowej dotyczącej produktów mleczarskich i ich roślinnych zamienników, uwzględniającej aktualne trendy proekologiczne. Na bazie wyników z obszarów I i II zostanie również przygotowana baza nowej wiedzy oraz opracowane metody i innowacyjne narzędzia upowszechniania, z wykorzystaniem technik informatycznych (m.in. strona internetowe, aplikacje, chatboty). Zakres i stopień zaawansowania narzędzi i kanałów komunikacji wykorzystywanych w obszarze III będzie dostosowany do percepcji i szeroko rozumianych potrzeb grup odbiorców (w tym dzieci, młodzież, osoby dorosłe, osoby starsze, osoby ze szczególnymi potrzebami żywieniowymi).
źródło: MEiN